Bandera

Jan Bodakowski

Bandera

Nakładem wydawnictwa Demart ukazała się biografia Stepana Bandery „Bandera. Terrorysta z Galicji” pióra Wiesława Romanowskiego.

Stepan Bandera urodził się 1 stycznia 1909 we wsi Uhrynów Stary. Jego ojciec był księdzem obrządku grekokatolickiego. Dziadek ze strony matki też był księdzem obrządku grekokatolickiego. Jego cała rodzina stała się w trakcie i po II wojny światowej ofiarami terroru nazistowskiego lub sowieckiego.

W II RP Bandera ukończył Wydział Rolniczo-Lasowy Politechniki Lwowskiej. Od końca lat dwudziestych działał w Ukraińskiej Organizacji Wojskowej i Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów. W 1933 został szefem OUN na Ukrainie.

Podobnie jak wszyscy Ukraińcy na terenach włączonych do Polski uznawał Polaków za okupantów. Celem Bandery była niepodległa Ukraina. Narodowy radykalizm Bandery: zakładał że nacjonaliści są elitą narodu ukraińskiego, odrzucał skompromitowane kolaboracją i klęskami stare partie, odrzucał marksizm i pozytywizm, czyn stawiał ponad idee, pragmatycznie wyzwalał się z ograniczeń etyki, sławił militaryzm, uznawał permanentną rewolucje za drogę Ukraińców do wolności. Radykalizm Ukraińców wywoływała polityka sanacji Piłsudskiego – rekwizycje, pacyfikacje, przemoc wojska wobec chłopów. Powszechne niezrozumienie Polaków dla ukraińskich aspiracji narodowych.

Aresztowany w 1934, Bandera, został skazany w 1936 na karę śmierci - amnestia zmieniła wyrok na dożywocie, za udział w zabójstwie ministra Bronisława Pierackiego. Proces stał się dla Bandery okazją do demonstracji swojego patriotyzmu. Karę odbywał w więzieniu na Świętym Krzyżu. Po wybuchu wojny więźniowie zostali przeniesieni do Brześcia i tam zwolnieni. Po krótkim pobycie w sowieckim Lwowie, ewakuował się do okupowanego przez Niemców Krakowa. W 1940 nastąpił rozłam w OUN na frakcje bandery i frakcje Andrija Melnyka, a Bandera się ożenił. W 1941 banderowcy powołali do życia rząd niepodległej Ukrainy, w odwecie Niemcy aresztowali Banderę i jego towarzyszy. Bandera trafił najpierw do wiezienia, a potem do obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen i Auschwitz. Niemcy zwolnili go z obozu we wrześniu 1944 roku

Po wojnie chroniony przez zachodnioniemieckie służby specjalne Bandera mieszkał w Monachium jako Stefan Popiel. W RFN Bandera terroryzował innych ukraińskich emigrantów, współpracował z brytyjskim i włoskim wywiadem, był ścigany przez sowiecki i amerykański wywiad, wydawał anty amerykańskie czasopismo ukraińskich nacjonalistów. 15 października 1959 Bandere zamordował agent KGB.

Dziś Bandera jest dla wielu Ukraińców symbolem bezkompromisowej walki o wyzwolenie Ukrainy spod sowieckiej okupacji. Walka UPA z sowietami podczas i po II wojnie światowej była tak bolesna dla ZSRR, ze przez dziesięciolecia banderowcy w sowieckiej propagandzie odgrywali rolę największych wrogów komunizmu w ZSRR. Legendę Bandery ugruntowuje też jego bezkompromisowa postawa w czasie procesu w II RP, i konflikt banderowców z nazistami – za co Bandera zapłacił pobytem w nazistowskich obozach koncentracyjnych. Ta ukraińska fascynacja Banderą nie jest zrozumiała dla Polaków, którym Bandera kojarzy się z bestialskim wymordowaniem przez ukraińskich nacjonalistów kilkudziesięciu tysięcy Polaków podczas II wojny światowej.

Jan Bodakowski

tekst na ten temat ukazał się pierwotnie na portalu Prawy.pl http://www.prawy.pl/