Czy współczesny polskojęzyczny reżim upadnie jak PZPR?

Jan Bodakowski
Czy współczesny polskojęzyczny reżim upadnie jak PZPR?

Produkowany od 1976 do 1989 w PRL serial kreujący pozytywny wizerunek Milicji Obywatelskiej „07 zgłoś się” o przygodach porucznika Sławomira Borewicza to ciekawy fenomen socjologiczny. Przejaw nowo lewicowej otwartości na swobodę seksualną, feminizm, zachodni konsumpcjonizm, z sentymentem dla komuny. PZPR-owcy pokazują w nim, to, jak chcieliby być postrzegani.

Dla PZPR-owców punktem zwrotnym był okres transformacji ustrojowej (który rozgrywał się w okresie produkcji serialu). Okres, w którym dużo się zmieniło, by najważniejsze sprawy pozostały niezmienione. Tej podstawowej zasady, stworzonej w Moskwie, nie uświadamiali sobie Polacy, ale też i duża część szeregowych działaczy PZPR.

To jak PZPR-owcy odnajdywali się w zmieniającej się rzeczywistości (zmieniającej się tak by co najważniejsze nie zostało zmienione) opisuje wydana przez Instytut Pamięci Narodowej praca „Martwe dusze. PZPR od czerwca 1989 do stycznia 1990. Próba opisu zbiorowości” autorstwa Andrzeja Boboli.

IPN w zapowiedzi pracy stwierdza, że „wybory do Sejmu i Senatu w czerwcu 1989 r. przyspieszyły proces demontażu władzy sprawowanej w Polsce przez Polską Zjednoczoną Partię Robotniczą przez 45 lat. W kolejnych miesiącach jej członkowie, pracownicy aparatu partyjnego oraz kierownictwo partii usiłowali przystosować się do nowych warunków społeczno-politycznych. Książka omawia ostatnie próby reanimowania PZPR oraz wydarzenia, które ostatecznie doprowadziły do likwidacji partii”.

Spis treści:

1. Konsekwencje czerwcowych wyborów

Członkowie PZPR wobec nowych warunków społeczno-politycznych
Co dalej z partią?
Próby kontrolowanych zmian
Szacowanie stanu posiadania
Zmiany w polityce wyznaniowej
Pogarszające się warunki życia w Polsce, protesty społeczne i strajki
Fala odejść z OPZZ, reaktywacja struktur Solidarności
Opinie o społeczeństwie schyłku dekady gierkowskiej

2. W zawieszeniu

Upadek rządu Rakowskiego
Próby rozliczeń. Dowody dekompozycji
Partia nieefektywna ideowo powstanie platform programowych
W poszukiwaniu nowych dróg
Dokument Polska przyszłość socjalizm i inne zalecenia na przyszłość
XIII Plenum Komitetu Centralnego program oszczędności i zmiany w strukturze partii
PZPR wobec rozpadu koalicji

3. Jesień PZPR

Od apatii po krytykę kierownictwa nastroje w partii po powołaniu rządu Mazowieckiego
Proces usuwania partii z zakładów pracy przykład kopalni Kazimierz-Juliusz
Ogólnopolski zasięg referendum eksmisyjnego
Transformacje majątku partii
Utrata kontroli nad środkami masowego przekazu
Próby ratowania finansów partii

4. Partia odmienna programowo

Nowe funkcje partii
Taktyka przetrwania zmiany w strukturze partii oraz projekty Klubu Poselskiego PZPR
Odpolitycznianie struktur państwa
Początek kampanii przedzjazdowej PZPR
Demontaż socjalizmu w Polsce reperkusje w Czechosłowacji
Porzucanie i redukcja stanowisk w aparacie partyjnym
Wybory delegatów na XI Zjazd PZPR
KPZR i PZPR, czyli spotkanie w Kursku
Analiza nastrojów społecznych i protestów przeciw obecności organizacji partyjnych w zakładach pracy
Echa rewolucji w Rumunii
Przyjęcie prowizorium budżetowego na 1990 r.
Ku samorozwiązaniu partii

5. Ostatni etap

W przededniu finału
Końcowe zebrania i narady oraz wizyty gości zagranicznych PZPR
Nomenklatura ostatnia sfera wpływów?
Nowe metody zarządzania przedsiębiorstwami eksperci z Zachodu samorząd pracowniczy
Trudna sytuacja społeczno-polityczna w kraju inflacja, afery walutowe, widmo bezrobocia
Funkcjonowanie partii w styczniu 1990 r.
Do kogo należy budynek komitetu? Lokalne spory o mienie po partii
Próby odnalezienia się aparatu partyjnego na niepartyjnych stanowiskach pracy
XI Zjazd PZPR
Bezpośrednie następstwa zjazdu

Jan Bodakowski