Lot centropłatu Tu-154

Uzupełniłem notkę o lot prawego skrzydła.

Rozjaśniłem obrazek

https://iv.pl/images/e0cc9392fd07d8f9e2dff5b998c3f602.png

Zdecydowana większość osób zajmujących się katastrofą smoleńską ma wyrobione zdanie o przemieszczaniu się większych elementów ale ostatnio pojawiły się tak nieoczekiwane interpretacje dotyczące np. centropłatu, że uznałem za konieczne napisanie tej notki.

Była jeszcze jedna wcześniejsza ale nie dotarła na właściwe miejsce. Krótka ale treściwa.

https://www.salon24.pl/u/jakitaki/1038227,ghard-minus-jeden

Kolejność zdarzeń jest pokazana na głównym obrazku.

1. Pod znaczkiem 60 został rozpruty przez drzewa dach nad centropłatem. Te drzewa zostały zniszczone przez najbardziej wytrzymałą konstrukcję centropłatu. Do tej chwili odpadło: końcówka lewego skrzydła - już na brzozie; część lewego kikuta skrzydła zniszczona kontaktem z ziemią na wrakowisku; wypruty został 1 dźwigar lewego skrzydła wraz z otoczeniem; odpadła cześć dziobowa aż do połączenia z centropłatem

2. Po kilku metrach ta część centropłatu zderza się z ziemią (okrągłe zagłębienie z kolorową cieczą). Rozpoczyna się koziołkowanie centropłatów. Rozpoczyna się też odpadanie tylnej części pasażerskiej, części toaletowej; część ogonowa jeszcze ma wiotkie połączenie z resztą samolotu.

Dalej zajmuję się tylko centropłatem. Geometria zderzenia jest następująca:

https://iv.pl/images/20477bf1720b3f09a157e7d6db0424b2.png

Kierunek przemieszczania się centropłatu 22 stopnie od poziomu. Dodatkowo o podobna wartość jest odchylona oś samolotu. Oś obrotu w koziołku jest prostopadła do kierunku ruchu. Jak widać prawa część centropłatu ma znacznie większą masę a dodatkowo  ta masa znajduje się w większej odległości od osi obrotu. Ten znacznie większy moment pędu nadaje większą prędkość kątową prawej części centropłatu niż znacznie zubożona i bliższa osi obrotu lewa strona centropłatu. Powstające naprężenie rozrywa centropłat na te dwie części wzdłuż 3 lewego żebra. Przy prawej części pozostaje też klimatyzator.

Po oderwaniu się, w miarę podnoszenia się skrzydła, działa rosnąca siła oporu aerodynamicznego. Ponieważ jest średnio przyłożona na lewo od środka masy tej części centropłatu więc nadaje jej obrót w lewo. Na głównym rysunku jest zaznaczony tylko ten obrót. Koziołkowanie płaskiego obrazka jest i tak nieczytelne.

Ubłocone koła prawego centropłatu i upadek kołami do góry oznacza, że koziołek wykonał niemal 360 stopni. Prawdopodobny kontakt kół z ziemią był w połowie drogi, tuż przed znaczkiem 67. Intensywne gaszenie pożaru w tym obszarze i opadnięcie wielu drobnych elementów mogło zakryć ślad kontaktu.

W miarę wzrostu kąta koziołkowania na skrzydło działa coraz większa siła oporu aerodynamicznego. Przy kącie 45 stopni następuje najszybsza zmiana tej siły (masa*szarpnięcie - pochodna siły po czasie, w 1/8 przemieszczenia) dla kąta 90 stopni siła oporu jest największa (1/4 przemieszczenia). Na tym odcinku siły aerodynamiczne odrywają prawe skrzydło. 

Dalej prawy  centropłat leci z obrotem w lewą stronę. Na głównym rysunku czerwone linie wskazujące krawędź natarcia pozostałej części skrzydła. Po obrocie o ok. 45 stopni następuje końcowy kontakt tej krawędzi z ziemią i reszta przemieszczania się już odbywa się na ziemi silnie hamując tarciem o nią. Szybciej hamuje lżejsza część natomiast ciężkie podwozie i jego energia kinetyczna ciągnie tą część centropłatu dalej wzdłuż łuku. Takie przemieszczanie się najpewniej ma na myśli Piotr Lada mówiąc o ruchu lewoskrętnym. Przy takim przemieszczaniu może nastąpić złamane drzew w kierunku niezgodnym z wcześniejszym liniowym kierunkiem ruchu prawego centropłatu.

Przy uderzeniu o ziemię odrywa się klimatyzator i leci około 10 metrów dalej.

Najprawdopodobniej centropłat wpierw uderzył krawędzią natarcia a dopiero po chwili resztą. Świadczy o tym mapka z Raportu archeologów. 

https://iv.pl/images/f8eb002a0ae1a58e4a0a31541816db47.png

Widać na niej wyraźny sektor oczyszczony z odłamków. Zrobiła to krawędź natarcia zgarniając je. Po upadku reszty centropłatu zostały one wbite w ziemię.

Tyle mojej analizy. A co mówią i pokazują inni. Obrazek z Quwerty.

https://m.salon24.pl/faf1518b1baec1741904a5ab63430d75,860,0,0,0.jpg

https://www.salon24.pl/u/niegracz/1037881,lasek-mial-w-2010-reku-dowod-ze-narracja-mak-jest-fizycznie-niemozliwa

Proponuje on inną trajektorię, nazwałem to i zaznaczyłem na głównym rysunku jako Północną Trajektorię Quwerty - Piko (PTQP). Zasadniczo kolejność osób powinna być odwrotna bo Piko zrobił to wcześniej, ale już miałem wykonany rysunek i tylko dopisałem P. Mam nadzieję, że Piko mi to wybaczy.

Na pierwszym plane tej trajektorii jest pochylone drzewo, co zaznaczyłem na moim głównym rysunku. Nr 70 to miejsce kokpitu a dopiero dalej centropłaty. Kierunek jest zaznaczony tylko orientacyjnie ale wystarczająco dobrze by uznać jakość "Wiedzy technicznej" Quwerty, do której to jakości jakoś nikt nie ma ochoty dążyć.

Uzupełnienie

https://iv.pl/images/1f36a2984a6009852fcc66c7c6127775.png

Nieco rozjaśniłem obraz i dodałem lot prawego skrzydła.

Moment oderwania skrzydła od centropłatu następuje w przedziale kąta koziołkowania (45 stopni - 90 stopni, czyli maksimum masa*szarpnięcie - maksimum siły oporu). Krawędzie natarcia zaznaczyłem pomarańczowymi kreskami. Początkowa styka się ze znaczkiem 62. W chwili oderwania skrzydło jest ustawione niemal prostopadle do ruchu i następuje częściowe wyhamowanie. Skrzydło nie koliduje z centropłatem gdyż jest ponad i nieco z tyłu za centropłatem oraz trajektorie oddalają się.

Środek ciężkości skrzydła znajduje się ok. 3 m ponad górną częścią reszty centropłatu. Trajektoria tego środka zaznaczona białą przerywaną linią.  Kąty obrotu są co 30 stopni.

Z geometrii wynika, że skrzydło przeszło (na rysunku przedostania pozycja) poniżej dwupiennej brzozy już na małej wysokości, gdzie nie ma już gałęzi. Wynika z tego, że zarówno ślad na pniu i wbity odłamek w dwupiennej brzozie pochodzi od centropłatu a nie jak wcześniej przypuszczałem od skrzydła. Warto było wykonać takie oszacowanie.

Dokładność rysunku jest determinowana możliwością pomiaru na zdjęciu lotniczym.