Kontynujemy publikację cyklu artykułów o II fazie rewolucji cyfrowej, które ukazują się w każdy piątek.
Spis treści
1. Definicja II fazy cyfrowej rewolucji i korzyści dla konsumenta
2. Cloud computing
3. Wybrane usługi konsumenckie oferowane na bazie cloud computing
4. Omówienie technologii telekomunikacyjnych mających podstawowe znaczenie dla rozwoju cloud computing.
W poprzednich artykułach dotyczących II fazy cyfrowej rewolucji omówiliśmy usługi typu "front office", czyli te widoczne dla klienta, ale istnieje ogromny i ważny rynek usług konsumenckich typu "back office" - usługi zaplecza, z których funkcjonowania konsument często nie zdaje sobie sprawy.
M2M - usługi zaplecza
Według informacji zawartej na witrynie firmy Cisco na początku 2011 roku było około 10 miliardów „końcówek” podłączonych do Internetu. Poprzez „końcówkę” należy rozumieć zarówno komputery stacjonarne i aparaty mobilne, ale także różnego rodzaju urządzenia, które wysyłają i otrzymują dane bez udziału człowieka.
Do 2020 r liczba podłączeń do Internetu sięgnie około 50 miliardów i większość tego wzrostu będą stanowiły połączenia typu M2M .
Amerykańscy liderzy rynku telekomunikacyjnego AT&T i Verizon ogłosili w raportach za I półrocze 2011 roku, że wyczerpuje się potencjał rynku amerykańskiego na zakup nowych abonamentów, natomiast rośnie silnie zapotrzebowanie na usługi śledzenia pojazdów i telematykę - około 30-40% nowych podłączeń stanowią aplikacje M2M.
M2M (Machine-to-Machine)- technika oparta na zdolności urządzeń podłączonych do sieci do zbierania, przetwarzania i wymiany informacji bez udziału człowieka. Obecnie jesteśmy w fazie początkowej rozwoju tej techniki, której dojrzałą faza będzie realizacja wizji przetwarzania rozproszonego (ang. ubiquitous computing). Jest to teoria stworzona i opublikowana pod koniec lat 80 przez pracownika centrum badań i rozwoju firmy Xerox - Marka Weisera. Według niej komputery odmienią świat wówczas, gdy stworzone i rozwinięte zostaną narzędzia bezpośredniej komunikacji między nimi oraz stworzony zostanie odpowiednio wysoki poziom porozumiewania się człowieka z siecią urządzeń.
Dotychczas obserwowaliśmy rozwój podstawowych technik będących fundamentem do takiego kroku - Internet, standardy wymiany danych, protokoły komunikacyjne, sieci bezprzewodowe.
W przyszłości sensory lub roboty o rozmiarach rzędu mikrometrów będą mogły być na stałe montowane w ludzkim ciele i przekazywać wybrane parametry do dalszej analizy.
Obecnie trudno wymienić dziedzinę, w której nie byłoby perspektyw zastosowania tej techniki. Ograniczając się wyłącznie do rynku konsumpcyjnego warto wymienić funkcje związane ze sterowaniem „inteligentnego domu”, płatnościami elektronicznymi, nadzorem nad różnego rodzaju systemami pomiarowymi (liczniki prądu, gazu, wody itp.) i urządzeniami (informacja o awarii itp.). Ogromne pole zastosowań istnieje również w samochodach (nadzór, odbiór komunikatów o stanie trasy itp.).
Warto zwrócić uwagę na rolę jaką, wobec starzejących się społeczeństw, odegrają systemy M2M w opiece nad chorymi i niepełnosprawnymi osobami, poprzez całodobowy monitoring ich zdrowia.
Przeanalizujmy tylko niewielki wycinek możliwości M2M w trzech płaszczyznach: społecznej, domowej i osobistej.
Płaszczyzna społeczna – miasto przyszłości
W Korei Południowej powstaje miasto New Songdo City. W założeniu ma być ono światowym modelem ośrodka z najbardziej innowacyjną infrastrukturą, szkolnictwem, budynkami, komunikacją, usługami.
Na czym polegać ma innowacyjność i czym w praktyce będzie cechować się życie w takim mieście? Komputer domowy zbiera informację o potrzebnych zakupach i składa zamówienia w wybranych sklepach. Jednocześnie system planuje użytkownikowi trasę dotarcia do firmy, biorąc pod uwagę warunki drogowe oraz przewidując ich zmiany - ponieważ analizuje potrzeby komunikacyjne wszystkich mieszkańców miasta.
Po wyjściu z mieszkania system automatycznie dostosowuje zużycie energii w pomieszczeniach do absolutnego minimum. Komputer w mieszkaniu współpracuje z centrum meteorologicznym oraz systemami klimatyzacji lub ogrzewania.
Przed wejściem do budynków wizyjne systemy bezpieczeństwa rozpoznają mieszkańca, a po autoryzacji zezwalają na wejście i kierują go do odpowiedniej windy. System zarządzania budynkiem na bieżąco monitoruje lokalizację pracowników dostosowując warunki w pomieszczeniach do optymalnych.
Wchodząc do sklepów spożywczych mieszkanie będzie mógł odebrać przygotowane zakupy, a należność za nie zostanie automatycznie naliczona w systemie bankowym. W punktach usług, np. sklepach odzieżowych, systemy telemetryczne skanować będą klienta, dzięki czemu sugerowane będą mu odpowiednie rozmiary ubrań lub obuwia.
Mieszkaniec tego miasta będzie mógł skorzystać z podstawowej diagnostyki medycznej bez konieczności udawania się do lekarza.
Komputerowa wizualizacja miasta New Songdo
Tak głębokie skomputeryzowanie z jednej strony kusić może uproszczeniem życia, z drugiej strony niesie zagrożenie nadmiernej inwigilacji. Jedno jest pewne: w koreańsko-amerykańskim mieście - projekcie New Songdo City chce zamieszkać o wiele więcej osób niż będzie to możliwe. Oznacza to, że zainteresowanie nowoczesnymi rozwiązaniami stylu życia jest ogromne.
Płaszczyzna domowa
Polem działania dla domowych systemów M2M może być integracja, kontrola, monitorowanie, optymalizacja i raportowanie takich elementów jak:
-
sieć teleinformatyczna,
-
sterowanie oświetleniem wewnętrznym i zewnętrznym, w zależności od stanu obecności osób w pomieszczeniach, oraz ruchu, w oparciu o natężenie światła itp.,
-
sterowanie ogrzewaniem osobnych pomieszczeń,
-
sterowanie wentylacją, klimatyzacją i filtracją w oparciu o parametry jakości powietrza, tj. zawartość dwutlenku węgla i wilgotność,
-
system alarmowy i monitoring,
-
system przeciwpożarowy,
-
system kontroli dostępu,
-
system zasilania UPS,
-
system pogodowy,
-
obsługa urządzeń audio-video i innych codziennego użytku,
Intelligent Home Energy Management Proof of Concept - na bazie tego projektu Intel rozpoczyna współpracę z firmami telekomunikacyjnymi
Wymienione systemy pracujące niezależnie pochłaniają znaczną ilość energii oraz wymagają kosztownej obsługi. Według szacunków możliwe jest, przy zachowaniu standardów, obniżenie zużycie mediów o ok. 30%, a energii na poziomie 50%. Oprócz oszczędności wynikających ze zmniejszonego zużycia energii, wody, energii elektrycznej, system M2M jest bardziej niezawodny niż człowiek.
Wiele było koncepcji realizacji inteligentnego domu, wszystkie z nich upadały ze względu na brak standardów współpracy urządzań, brak współpracy z systemami telekomunikacyjnymi celem przekazywania danych i brak możliwości taniego upgradowania systemów.
Wraz z rozwojem „cloud computing” istnieje szansa na pokonanie tych barier.
Amerykańska firma telekomunikacyjna Verizon, w drugiej połowie bieżącego roku, wprowadzi na rynek usługę Home Energy and Monitoring Control System. Za opłatę w wysokości 10 – 30 USD ( w zależności od ilości wybranych usług) klient będzie mógł zlecić nadzór nad bezpieczeństwem domu, zarządzaniem energią.
Jeszcze dalej idzie inny amerykański potentat - Sprint, który przygotował platformę M2M, specjalnie zaprojektowaną infrastrukturę dla firm projektujących usługi M2M, zapewniającą system rozliczeń z klientem, automatyczną aktywację oprogramowania, adresowanie IP, system alarmów i powiadamiania, a nawet fakturowania usług. Takie narzędzia pozwolą na aktywację wysiłków firm celem opracowywania usług dla inteligentnego domu, warto zwrócić uwagę, ze model współpracy z firmami zewnętrznymi przypomina koncepcję Google - Androida.
Płaszczyzna osobista
Istotnym elementem życia jest problem zdrowia. Coraz droższe procedury medyczne stwarzają pole do działania systemów M2M. Rolę drogich, stacjonarnych urządzeń i osób je obsługujących miałyby przejąć mikrourządzenia, które pozyskiwałyby dane i poprzez sieć wysyłały do systemów komputerowych. W wielu wypadkach rola człowieka sprowadzałaby się do diagnozy i interwencji. Urządzenia mogłyby pracować przez cały czas, monitorując stan zdrowia osób starszych bądź narażonych na gwałtowne ataki choroby.
Vodafone Americas Foundation wraz z mHealth Alliance co roku przyznaje nagrody dla najśmielszych i najbardziej pomysłowych aplikacji pozwalających uniknąć osobistej wizyty w specjalistycznym gabinecie diagnostycznym. W konkursie nacisk kładziony jest na rozwiązania proste w zastosowaniu oraz tanie.
W bieżącym roku, główną nagrodę, z puli 650 000 dolarów, zdobyło narzędzie diagnostyczne NETRA, służące do szybkiej diagnozy wad wzroku. Niewielka nakładka wyposażona w okular, umieszczona na telefonie komórkowym monitoruje obraz wysyłany do oka z ekranu smartfona oraz bada jego skupienie wewnątrz narządu (tzw. odwrócona metoda Shack-Hartmanna). Informacje diagnostyczne przetwarzane są przez program w telefonie i wysyłane do okulisty lub optyka. Szybkie badanie umożliwić ma znaczący postęp w walce z wadami wzroku, na które cierpi około 700 milionów ludzi. Telefon komórkowy jest jednym z najszerzej używanych urządzeń elektronicznych na świecie, natomiast dostęp do okulisty jest nadal bardzo ograniczony. Nieleczone zaburzenia widzenia powodują straty w przemyśle, które szacowane są na poziomie 89-117 miliardów dolarów rocznie. Koszt nakładki NETRA to około 2 $ USD.
Drugie miejsce przyznane zostało systemowi monitorowania ciąży Smart Diaphragm, przewidującemu stan zagrożenia oraz komunikującym się automatycznie z monitorującymi służbami medycznymi. Kolejne miejsce zdobył system nadzoru osób cierpiących na zaburzenia snu, w tym bezdechu.
Co dalej?
Wymienione aplikacje to tylko niewielka próbka zastosowań techniki M2M, ogromne możliwości tkwią w transporcie (na bazie RFID), energetyce, automatyce, diagnostyce, handlu, medycynie...
Rozwój M2m wymaga szczególnego przygotowania ze strony operatorów telekomunikacyjnych, kończy się czas, kiedy ich funkcja ograniczała się do zapewniania łączności a potem odpowiedniej przepustowości łącz. Chcąc zarabiać na systemach M2M „telekomy” muszą przygotować odpowiednie standardy, taryfy roamingowe, systemy QoS, a przede wszystkim platformy dla projektantów tych usług.Ze względu na ilość urządzeń pracujących w sieci Internet konieczne będzie wygospodarowanie nowych adresów IP. W tym celu trwają prace nad nowym standartem IP v6.
Wiele nowego dzieje się w tej dziedzinie na rynku europejskim. Na początku roku została podpisana umowa o współpracy w tym zakresie pomiędzy czołowymi europejskimi operatorami: Deutsche Telekom i Orange, w lipcu dołączyła Telia Sonera.
Platformę dla projektantów M2M oferuje holenderski KPN, a w niedługim czasie ma ją udostępnić Deutsche Telekom.
Prezentacja firmy Vodafone dotyczaca mozliwości M2M - j. ang.
W przyszłym tygodniu zakończymy krótką prezentację konsumenckich usług opartych na cloud comuting - zapraszamy na prezentację wybranych usług na smartfony i tablety
Inne tematy w dziale Technologie
