Marcin Święcicki: Czytanie Konstytucji z Tadeuszem Mazowieckim

W Domu Literatury na zorganizowanej przez organizacje obywatelskie akcji „Czytanie Konstytucji z Tadeuszem Mazowieckim” odczytaliśmy preambułę Konstytucji, której projekt przygotował Stefan Wilkanowicz z Tygodnika Powszechnego w Krakowie, jako prywatny pomysł.

Profesor Zoll jako „listonosz” przekazał tekst Tadeuszowi Mazowieckiemu. W czasie debaty Andrzej Zoll, Jerzy Stępień i Włodzimierz Cimoszewicz powiedzieli m.in.:

– „Mnie nie interesuje prawo, mnie interesuje sprawiedliwość” – pierwszy powiedział Hitler na zjeździe prawników niemieckich w 1935 r.

– Sędziowie Trybunału zajmują się skrupulatnym badaniem zgodności z wzorcami konstytucyjnymi, a nie politykowaniem. Zarzuty o upolitycznienie Trybunału mają na celu zdezawuowanie tej instytucji.

- Sędziowie dlatego wybierani są tylko na jedną 9-letnią kadencję i kończą emeryturą, żeby oddalić pokusę politycznego ustawiania się pod jakąś opcję polityczną. Partie, które ich wskazały mogą już nie istnieć pod koniec ich kadencji.

- Obywatel może robić wszystko czego prawo nie zabrania. Organy władzy mogą działać tylko na podstawie i w graniach prawa (art. 7).

- Kiedyś 15 członków Trybunału nie mogło zrozumieć jakiegoś przepisu, więc uznali, że na pewno jest niekonstytucyjny.

- Trybunał Konstytucyjny nie jest i nie może być trzecią izbą.

- Jeśli Konstytucja będzie złamana, pozostaje protest obywateli. Tak robiono w Pierwszej Rzeczypospolitej, gdy zwoływano konfederacje wojewódzkie, potem litewską i koronną i wreszcie Sejm skonfederowany. Tak było z „Solidarnością”, dopiero gdy miała siłę, władza chciała z nią rozmawiać. Sejm Kontraktowy był takim Sejmem skonfederowanym.

- Godność osoby ludzkiej i dobro wspólne do dwie komplementarne wartości, na których oparta jest Konstytucja.

- Kiedy Cimoszewicza spytano na konferencji międzynarodowej, co dobrego w Polsce słychać i zawahał się z odpowiedzią, to były premier Austrii Schüssel mu podpowiedział: za 4 lata będą kolejne wybory.

- Prawo jest nad polityką, a nie polityka nad prawem.

- W wypowiedziach z sali poinformowano o powołaniu Komitetu Obrony Demokracji.

- Sejm nie ma uprawnień do unieważniania uchwał o wyborze sędziów, prezydent nie ma uprawnień do umarzania postępowań sądowych.

- Przyjęcie ślubowania od drugiej piątki sędziów TK, których Sejm w najbliższych dniach by wybrał, przed wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego, może pogrzebać prezydenta.

Spotkanie poprowadził red. Zbigniew Nosowski z Więzi. Współorganizatorami byli m.in. Klub Inteligencki Katolickiej i Fundacja Schumana.