Liberte Liberte
152
BLOG

Forum Od-nowa: Kredyty komercyjne, pożyczki i inne instrumenty finansowania JST

Liberte Liberte Gospodarka Obserwuj notkę 0

Chociaż organy samorządu mogą samodzielnie decydować o wyborze formy pozyskania brakujących środków, są zobowiązane do przestrzegania szeregu ograniczeń dotyczących zarówno celów zadłużania, poziomu długu, jak i źródeł pozyskania środków. Samorządy mogą znaleźć finansowanie zewnętrzne zarówno w formie kredytu bankowego, jak i emisji papierów wartościowych (obligacji komunalnych), ale z danych Narodowego Banku Polskiego wynika, że podstawowym źródłem finansowania potrzeb pożyczkowych jednostek samorządu są kredyty i pożyczki, których wielkość stale rośnie.

Pieniądze.Zgodnie z ustawą z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych wspólnoty mogą zaciągać kredyty i pożyczki oraz emitować papiery wartościowe na:

  • pokrycie występującego w ciągu roku przejściowego deficytu budżetu JST, który wiąże się z czasowym niedoborem środków finansowych spowodowanym niezrealizowaniem na czas zaplanowanych dochodów,

  • finansowanie planowanego deficytu budżetu wspólnoty, który z kolei wiąże się z zaciągnięciem zobowiązań na sfinansowanie wydatków nieznajdujących pokrycia w planowanych dochodach,

  • spłatę wcześniej zaciągniętych zobowiązań z tytułu emisji papierów wartościowych oraz zaciągniętych pożyczek i kredytów,

  • wyprzedzające finansowanie działań finansowanych ze środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej.

Reklama
Dług zaciągany przez władze samorządowe obejmuje zobowiązania z następujących tytułów:

  • wyemitowanych papierów wartościowych opiewających na wierzytelności pieniężne,

  • zaciągniętych kredytów i pożyczek,

  • przyjętych depozytów,

  • wymagalnych zobowiązań.

Szczegółowy sposób klasyfikacji tych tytułów dłużnych, w tym rodzaje zobowiązań zaliczanych do tytułów dłużnych, uwzględniające podstawowe kategorie przedmiotowe i podmiotowe zadłużenia oraz okresy zapadalności, określa rozporządzenie Ministra Finansów. Stosowne rozporządzenie w sprawie szczegółowego sposobu klasyfikacji tytułów dłużnych zaliczanych do państwowego długu publicznego, w tym długu Skarbu Państwa, zostało wydane 23 grudnia 2010 r. (Dz.U. nr 252, poz. 1692) i wywołało wiele kontrowersji. W szczególności dotyczą one pojęcia kredytu i pożyczki w stosunku do treści ustawowej. Zgodnie z rozporządzeniem, do tej kategorii zaliczać się mają także umowy PPP mające wpływ na poziom długu publicznego, papiery wartościowe, których zbywalność jest ograniczona, umowy sprzedaży o ratalnej płatności oraz umowy leasingu zawarte z producentem lub finansującym, w których ryzyko i korzyści z tytułu własności są przeniesione na korzystającego z przedmiotu i umowy nienazwane o terminie płatności dłuższym niż rok. W obliczu dynamicznie rosnącego długu JST taka zmiana definicji mogłaby wiele z nich narazić na przekroczenie dopuszczalnego limitu zadłużenia.

Kredyty przeznaczone na pokrycie występującego w ciągu roku niedoboru budżetu podlegają spłacie w tym samym roku – są więc kredytami krótkoterminowymi i mogą być w rachunku kredytowym lub bieżącym. Kwota kredytu nie może przekroczyć wysokości zdefiniowanej w uchwale budżetowej samorządu lub odrębnej uchwale organu stanowiącego, określonej jako limit pożyczek i kredytów krótkoterminowych w danym roku.

Z kolei kredyty udzielane na sfinansowanie wydatków, które nie znalazły pokrycia w planowanych dochodach JST, mogą być kredytami krótko-, średnio- lub długoterminowymi. Udzielane są zgodnie z procedurami przetargowymi i podobnie jak w przypadku pierwszej kategorii kredytów, zaciągane do wysokości określonej bądź w uchwale budżetowej wspólnoty, bądź w odrębnej uchwale organu stanowiącego.

Reklama
Jak podsumował NIK w trakcie przeprowadzonej w 2014 r. kontroli, przewidziana w pierwszym z tych przepisów możliwość bilansowania części operacyjnej budżetu nierozliczonymi wolnymi środkami – kredytami, pożyczkami, papierami wartościowymi – skłoniła część samorządów do zaciągania zobowiązań wyłącznie w celu wykazania owych wolnych środków. „Działania badanych jednostek samorządowych zmierzające do zwiększenia nadwyżki operacyjnej, poprzez w szczególności lepsze wykorzystanie przypisanych im źródeł dochodów i optymalizację wydatków nie były adekwatne w stosunku do szybkiego przyrostu zadłużenia i – co z tym immanentnie związane – wzrostu kosztów jego obsługi (dyskonto, odsetki)”.

Dr Justyna Glusman dla Forum Od-nowa.

Liberté! to niezależny liberalny magazyn społeczno-polityczny. „Głos wolny wolność ubezpieczający”. Zapraszamy do odwiedzenia strony internetowej oraz zachęcamy do prenumerowania.

Liberte
O mnie Liberte

Nowy miesięcznik społeczno - polityczny zrzeszający zwolenników modernizacji i państwa otwartego. Pełna wersja magazynu dostępna jest pod adresem: www.liberte.pl Pełna lista autorów Henryka Bochniarz Witold Gadomski Szymon Gutkowski Jan Hartman Janusz Lewandowski Andrzej Olechowski Włodzimierz Andrzej Rostocki Wojciech Sadurski Tadeusz Syryjczyk Jerzy Szacki Adam Szostkiewicz Jan Winiecki Ireneusz Krzemiński

Nowości od blogera

Komentarze

Pokaż komentarze

Inne tematy w dziale Gospodarka