Gdyby Niemcy zaminowali Cieśniny Duńskie, nie musieliby się obawiać, że brytyjska marynarka wojenna wyśle swoje okręty na Morze Bałtyckie. A gdyby jeszcze zajęli niezamarzający port w Narwiku w północnej Norwegii, dostawy rudy żelaza ze Szwecji byłyby niezagrożone. Hitler podpisał dyrektywę o okupacji Danii i Norwegii 1 marca 1940 roku, jak zwykle licząc na efekt zaskoczenia, mający dać Wehrmachtowi szybkie zwycięstwo. Szef oddziału operacyjnego niemieckich sił zbrojnych gen. Alfred Jodl zarekomendował gen. Nikolausa von Falkenhorsta jako głównodowodzącego operacją Weserübung. Führer ufał Jodlowi do tego stopnia, że nie konsultował swojej decyzji ani z dowódcą wojsk lądowych gen. Brauchitschem, ani z dowódcą sił powietrznych feldmarszałkiem Göringiem. Prawdopodobnie wiedział, że obaj nie będą zachwyceni przygotowaniami do nowej kampanii, w czasie gdy nie rozpoczęto jeszcze ciągle przekładanej na później inwazji na Francję i kraje Beneluksu. Göring posunął się nawet do tego, że odmówił podporządkowania Luftwaffe gen. Falkenhorstowi, co rozwiązano w ten sposób, że to zastępca Göringa gen. Erhard Milch formalnie dowodził Luftwaffe podczas kampanii norweskiej, jedynie „konsultując” się z Falkenhorstem. Z najwyższych dowódców wojskowych tylko głównodowodzący marynarką wojenną admirał Erich Raeder nie zgłaszał zastrzeżeń co do zbliżającej się kampanii w Skandynawii.
Hitler i Mussolini spotkali się w Alpach na Przełęczy Brenner 18 marca, gdzie Duce mógł osobiście wysłuchać wyjaśnień Führera dotyczących paktu ze Stalinem i inwazji na Polskę. Hitler nie wspomniał o wydaniu dyrektywy związanej z atakiem na Danię i Norwegię, a jedynie tłumaczył, że czas pomiędzy kampaniami na wschodzie i zachodzie Europy został wykorzystany na dozbrojenie armii i wyszkolenie żołnierzy. Przestrzegł też Mussoliniego, żeby nie próbował wykorzystać obecnej sytuacji do własnych podbojów na Bałkanach, ponieważ mogłoby stać się to punktem zapalnym prowadzącym do utraty inicjatywy przez Niemców i Włochów. Jak miało okazać się jesienią tego samego roku miał rację, gdyż armia włoska nie była zdolna do przeprowadzenia skutecznej kampanii przeciwko armii greckiej, która już po tygodniu wyprowadziła skuteczny kontratak rozbijając sojusznicze oddziały albańskie. Podczas spotkania na Przełęczy Brenner Mussolini obiecał jednak, że armia włoska podejmie działania bojowe w „sprzyjających warunkach”, kiedy jej interwencja mogłaby być rozstrzygająca. Hitler zasugerował, że najlepszym miejscem do zaatakowania Francuzów byłby Górny Ren.
Po spotkaniu z Hitlerem Duce wyznał swojej kochance Clarettcie Petacci, że zamierza wziąć udział w wojnie, gdy obie strony będą już wyczerpane konfliktem. Jedynym skutkiem ubocznym takiego rozwoju wydarzeń mogłoby być wzmocnienie Związku Sowieckiego. Na przełomie marca i kwietnia Mussolini podsumował obecną sytuację przewidując, że nic nie wskazywało na to, aby obie strony zdecydowały się na zawieszenie broni, a już na pewno nie zależało na tym państwom demokratycznym. Wielka Brytania i Francja nie zdecydują się na zaatakowanie Niemiec drogą lądową, a jedynie mogą podjąć ofensywę na morzach i w powietrzu, co stwarzałoby okazję do wprowadzenia blokady morskiej III Rzeszy. Niemcy nie zaatakują, jeśli nie będą pewni zwycięstwa, a poza tym ich cele wojenne zostały już osiągnięte. Ich główny wysiłek zostanie skierowany na zminimalizowanie skutków blokady morskiej. Włochy nie były jeszcze gotowe do wojny, dlatego należało czekać na odpowiedni moment, aby dołączyć do zwycięskiego obozu, gdy wynik wojny będzie już rozstrzygnięty. Wobec Francji należało przyjąć pozycje defensywne, chociaż należało również podjąć przygotowania do przeprowadzenia inwazji na Jugosławię, ale też dopiero wtedy, gdy stanie się jasne, że państwo to chyli się ku upadkowi. Siły powietrzne miały podjąć działanie ofensywne lub defensywne zależnie od sytuacji, ale przed marynarką wojenną stało zadanie opanowania Morza Śródziemnego.
Wódz III Rzeszy wrócił do Berlina 25 marca. Z doniesień wywiadu wynikało, że alianci nie zauważyli przygotowań do zbliżającej się operacji Weserübung. To oznaczało, że środki ostrożności podjęte przez Hitlera - który nie poinformował o swoich planach ministra spraw zagranicznych Ribbentropa, obawiając się przecieku z jego ministerstwa – okazały się skuteczne. Nazajutrz po powrocie Hitlera do Kancelarii Rzeszy admirał Raeder zaczął nalegać, żeby wydać wojskom inwazyjnym rozkaz do ataku. Według admirała należało zaatakować 7 kwietnia, ponieważ od połowy miesiąca światło słoneczne odbite od Księżyca utrudni bezpieczny transport ludzi, sprzętu i zaopatrzenia na norweskie wybrzeże. Führer zgodził się z tą argumentacją, dokonując jednak korekty na przełożenie operacji na 10 kwietnia, tak aby inwazja na Francję i kraje Beneluksu mogła rozpocząć się pięć dni później.
Niemcom udało się ukryć własne przygotowania do inwazji, ale nie byli pewni co planują Brytyjczycy. Okazało się, że brytyjski wywiad zmienił część swoich szyfrów, a tym samym znacznie utrudnił niemieckiemu wywiadowi ich złamanie. Opóźnienie w odczytaniu brytyjskich depesz wywiadowczych mogło wynieść nawet dwa tygodnie. Dodatkową nerwowość wprowadziła skandynawska prasa spekulując o możliwości podjęcia działań przez aliantów na norweskich wodach terytorialnych. Plan Brytyjczyków i Francuzów polegał na zaminowaniu wód należących do norweskiej strefy przyległej, co miało zmusić Niemców do podjęcia inwazji w południowej Norwegii, a tym samym umożliwiłoby aliantom zachodnim okupację Narwiku. 30 marca niemiecki wywiad przechwycił raport złożony przez jednego z dyplomatów (którego tożsamość jest nieznana) z jego rozmowy z nowym premierem Francji Paulem Reynaudem. Reynaud miał przekazać temu dyplomacie, że zagrożenie w zachodniej i południowej Europie niedługo minie, po tym gdy rozpocznie się operacja na północy kontynentu. Tego samego dnia pierwszy lord admiralicji Winston Churchill w przemówieniu wygłoszonym na antenie radia BBC ostrzegł Norwegów, że ich rzekoma sympatia wobec III Rzeszy spowoduje interwencję brytyjsko-francuską. Także 30 marca Niemcy przechwycili wiadomość wysłaną z rumuńskiego poselstwa w Oslo, w której opisano zaprzeczenia brytyjskiego dyplomaty dotyczące planowanego uderzenia na Norwegię z terytorium Wysp Brytyjskich. Niemiecki wywiad potraktował to jako dowód, że jednak operacja militarna jest planowana przez ich wrogów i może rozpocząć się lada dzień. Admirał Reader zaczął wywierać presję na Hitlera, aby wydał rozkaz do ataku, ale ten po zebraniu z dowódcami zaangażowanymi w operację ustalił ostateczną datę na 9 kwietnia.
W czasie tak napiętym, kiedy decydowały się losy wojny na froncie zachodnim Niemcy nie zapominali o swoim sojuszniku Związku Sowieckim. Ormianin Iwan Tewosjan, ludowy komisarz przemysłu stoczniowego Związku Sowieckiego, spotkał się 29 marca z dowódcą Luftwaffe Göringiem, który obiecał dostawę zakontraktowanych Junkersów 88 w kwietniu lub maju i podkreślił, że zawsze dotrzymuje danego słowa. Feldmarszałek poinformował swojego rozmówcę, że doradzał Finom pójście na ustępstwa wobec Związku Sowieckiego, ponieważ wojna tak małego państwa z mocarstwem nie miała sensu. Tewosjan bardziej niż tymi wynurzeniami był zainteresowany wymianą handlową pomiędzy III Rzeszą a Związkiem Sowieckim, która do tego momentu wyglądała na jednostronną, ponieważ tylko Sowieci wywiązywali się ze swoich zobowiązań. Göring po raz kolejny podkreślił, że on osobiście gwarantuje, że wszystkie niemieckie zobowiązania zostaną zrealizowane w terminie.
Kolejna sowiecka republika została ustanowiona 31 marca 1940 roku. Z terenów anektowanych przez Związek Sowiecki po Wojnie Zimowej powstała Karelsko-Fińska Sowiecka Republika Socjalistyczna. Fiński komunista Otto Kuusinen został mianowany jej przywódcą. Sojusz niemiecko-sowiecki, pomimo pewnych tarć związanych z realizowaniem kontraktów handlowych, przynosił korzyści obu stronom.
Na podstawie:
„Hitler's war 1939-1942” David Irving, Papermac, 1983
„Mussolini's war. Fascist Italy from triumph to collapse 1935-1943” John Gooch, Allen Lane, 2020
„Stalin: waiting for Hitler 1929-1941” Stephen Kotkin, Penguin Books, 2018
Inne tematy w dziale Kultura
