8 W chwili objęcia władzy Jojakin miał osiemnaście lat i panował w Jerozolimie trzy miesiące. Matce jego było na imię Nechuszta - córka Elnatana z Jerozolimy. 9 Czynił on to, co jest złe w oczach Pańskich, zupełnie tak, jak jego ojciec.
10 W owym czasie słudzy Nabuchodonozora, króla babilońskiego, wyruszyli przeciw Jerozolimie i oblegli miasto. 11 Nabuchodonozor, król babiloński, stanął pod miastem, podczas gdy słudzy jego oblegali je. 12 Wtedy Jojakin, król judzki, wyszedł ku królowi babilońskiemu wraz ze swoją matką, swymi sługami, książętami i dworzanami. A król babiloński pojmał go w ósmym roku swego panowania.(2 Krl 24, 8-12)
Czas panowania Jehojakina trwał tylko trzy miesiące (w. 8b). Nabuchodonozor nie mógł pozostawić bez kary buntu króla Jojakima. Według relacji babilońskiej Kroniki. Nabuchodonozor podjął w miesiącu Kislew w 7 roku swego panowania, tj. między 18.12.598, a 15.01.597 r. wyprawę przeciwko krajom Zachodu i oblegał miasto Judy, Jerozolimę, zniszczył ją drugiego dnia miesiąca Adar, tj. 16.03.597 r. Następnie uwięził króla, a na jego miejsce ustanowił innego wg „swego serca”. Z tych danych otrzymuje się wyjaśnienia, by zrozumieć narrację biblijną w tym okresie. Zdetronizowanym królem mógł być tylko Jehojakin, a nowo mianowanym zaś Shedecjasz. Z bliżej nieznanych przyczyn król Jehojakin nie podjął trudu stawienia oporu. Poddał się królowi Babilonu, gdy on przybył spod Tyru, który również oblegał, do swych wojsk, które oblegały z kolei Jerozolimę. Przejście na stronę króla babilońskiego oznaczało przekazanie miasta Babilończykom i oddanie swych rządów w ręce króla babilońskiego. Wtedy również wg Jr 52,28 nastąpiła pierwsza deportacja ludności, wraz z uwięzionym królem. Pobyt króla Jehojakina w Babilonii potwierdzają gliniane tabliczki z czasów Nabuchodonozora Zawierają one listę osób, którym zostały przydzielone oliwa i zboże. Obok imion Filistynów, Fenicjan, Medów, Persów i Egipcjan są wymienione imiona Judejczyków, w tym także Jehojakina, króla Judei i pięciu jego synów. Uwolnienie Jehojakina nastąpiło dopiero po śmierci Nabuchodonozora (por. 2 Krl 25,2711).
13 Również zabrał stamtąd wszystkie skarby świątyni Pańskiej i skarby pałacu królewskiego. Połamał wszystkie przedmioty złote, które wykonał Salomon, król izraelski, dla świątyni Pańskiej - tak jak Pan przepowiedział.(2 Krl 24, 13)
Król Jojakim, będąc zmuszonym zapłacić juz podczas swego wstąpienie na haracz na rzecz Egiptu. opodatkował swych obywateli (por. 2 Kri 23. 35). N* podano, czy skorzystał ze skarbca swią y- m czy tez ze skarbca królewskiego jak to bvło w zwyczaju za poprzednich władców (zob. 2 Krl 16,8). Być może obydwa skarbce były puste. Sytuacja nie zmieniła się na lepsze po objęciu tronu przez Jehojakina. W krótkim czasie był on zmuszony do wypełnienia żądań Nabuchodonozora, władcy nowo powstałego po Asyrii imperium babilońskiego. Nie był on w stanie wypłacić żadnego haraczu. Według więc tekstu biblijnego sam król babiloński przekroczył próg świątyni, a po uwięzieniu króla, także próg pałacu królewskiego, zabierając ze sobą skarby świątynne i pałacu królewskiego. W dotychczasowych narracjach o pozyskiwaniu środków na zapłacenie haraczu, mowa była przy królu Achazie, iż musiał on pewne przedmioty z brązu zamienić na kamienne (2 Kri 16,17). Podobnie Ezechiasz był zmuszony do wydania pozłacanych przedmiotów ze świątyni (por. 2 Kri 18,16). Teraz zabrano także złote przedmioty i naczynia, które do tego czasu były oszczędzone ze względu na to, że jako pochodzące od Salomona, były w wielkiej czci ludu (w. 13: por Jr 27,18-20).
14 I przesiedlił na wygnanie całą Jerozolimę, mianowicie wszystkich książąt i wszystkich dzielnych wojowników, dziesięć tysięcy pojmanych, oraz wszystkich kowali i ślusarzy. Pozostała jedynie najuboższa ludność kraju. 15 Przesiedlił też Jojakina do Babilonu. Także matkę króla, żony króla, jego dworzan i możnych kraju zabrał do niewoli z Jerozolimy do Babilonu. 16 Wszystkich ludzi znacznych w liczbie siedmiu tysięcy, kowali i ślusarzy w liczbie tysiąca, wszystkich wojowników król babiloński uprowadził do niewoli, do Babilonu.
17 W jego zaś miejsce król babiloński ustanowił królem jego stryja, Mattaniasza, zmieniając jego imię na Sedecjasz.(2 Krl 24, 14-17)
Informacje o ilości uprowadzonych do Babilonu, obok rodziny króla Jehojakina i dworzan (ww. 12.15), są do dziś nie rozwiązaną zagadką. Według w. 14 król babiloński uprowadził z Jerozolimy 10000 jeńców, a także do tego „kowali i ślusarzy”. Według zaś w. 16 tylko 7000 jeńców i tylko 1000 „kowali i ślusarzy”. U Jr (52,28) mówi się o 3023 Judejczykach, którzy w siódmym roku panowania Nabuchodonozora zostali uprowadzeni do Babilonu. Pozostali jedynie ubodzy ludzie (pospólstwo), aby nie mieć z nimi kłopotu. Wśród uprowadzonych do Babilonu znajdował się również prorok Ezechiel.
S. Hermann, (GeschichteIzraels,) widzi wyjście z tej trudności w w. 14 i u Jr (52,28) w tym, że 7000 jeńców - żołnierzy pochodziło z Jerozolimy, a 3000 z Judy. W 2 Krl zaokrąglano te dane z Jeremiasza do 3000 jeńców z Judy.
Inni natomiast egzegeci (I. Landersdorfer, P. Fannon, K. D. Fricke) podają, iż punktem wyjścia powinien być w. 15, który nie zawiera danych liczbowych. Dane liczbowe w innych ww. 2 Krl 24,14.16 podano łącznie, a więc jeńców na 2000 i 7000 innych uprowadzonych, a także 1000 rzemieślników (kowali i ślusarzy) tak, aby ilość nie przekroczyła liczby uprowadzonych, podanej w w. 14, tj. 10 000.
„Kowale i ślusarze” zostali uprowadzeni, ponieważ byli potrzebni ludzie, którzy byli zdolni produkować broń dla ekspansyjnego imperium babilońskiego (por. 1 Sm 13,19-22). Przekład „ślusarze” nie całkiem odpowiada hebrajskiemu wyrazowi masger, który należy raczej łączyć z rzemieślnikami, którzy przetapiali i odlewali metal potrzebny przede wszystkim do produkcji broni.
18 W chwili objęcia rządów Sedecjasz miał dwadzieścia jeden lat i panował jedenaście lat w Jerozolimie. Matce jego było na imię Chamutal - córka Jeremiasza z Libny. 19 Czynił on to, co jest złe w oczach Pańskich, zupełnie tak, jak Jojakin. 20 Prawdziwie, z powodu gniewu Pana przyszło to na Jerozolimę i na Judę, tak iż w końcu odrzucił On ich od oblicza swego. Sedecjasz zbuntował się przeciw królowi babilońskiemu.(2 Krl 24, 18-20)
Na miejsce Jehojakina, uprowadzonego do Babilonu wraz z jeńcami, król babiloński mianował trzeciego syna Jozjasza, Mataniasza (hebr. Matanja/h/, tj. „Jahwe dał” lub „Jahwe darował”). Podobnie jak Neko faraon zmienił imię Eljakima na Joachaz (2 Krl 23,34), tak teraz uczynił to Nabuchodonozor w stosunku do swego wasala Mataniasza. Zmieniając jego imię, na Shedecjasz podkreślił przez ten akt swą zwierzchność nad królem Judy. Imię Shedecjasz (hebr. sidqijjahu, tj. „Jahwe jest moją pomocą”) ma również charakter teoforyczny z odniesieniem do Jahwe (por. M. Noth, Personennamen, dz. cyt., 1191). Nominacja króla z rodu dawidowego, jak i zmiana imienia z nawiązaniem do tradycji religijnej narodu były związane najprawdopodobniej z chęcią akceptacji tego nowego króla przez środowisko Judy.
Shedecjasz był bratem Joachaza, którego „lud ziemi”, jako pierwszego z synów Jozjasza, powołał na tron. Nie jest wykluczone, że także te same kręgi obywateli Judy, które wyniosły na tron Joachaza, później zdetronizowanego i uwięzionego przez faraona Neko, przyczyniły się do wysunięcia do zaakceptowania Nabuchodonozorowi kandydatury Shedecjasza na króla. Wraz z nominacją Shedecjasza jego matka Chamutal odzyskała ponownie tytuł matki królowej, którego została pozbawiona na skutek rządów Jehojakina.
Shedecjasz został królem najprawdopodobniej krótko przed Nowym Rokiem r 597. Jego zaś koniec nastąpił najprawdopodobniej już w lecie 587 r w jedenastym roku jego panowania (2 Krl 24.18b;)
lit:
Longkammer H. 1-2 Księga Kronik, Wstęp, przekład z oryg., komentarz, Pallotinum, Poznań 2011
Łach S:Pismo Święte Starego Testamentu, Pallotinum, W-wa, 1973
Łach B:Pismo Święte Starego Testamentu, Księgi 1-2 Królów, Pallotinum, Poznań, 2007
Smolikowski P Bóg w historii, Gutenberg Print, W-wa, 1995
Ricciotti G., „Dawne dzieje Izraela”, PAX, W-wa, 1956
Millard A., Skarby czasów Biblii, Świat Książki, W-wa, 2000
Łach S., Księgi proroków mniejszych, Pallotinium, Poznań 1968
Kruszyński J., Pismo Święte Starego Testamentu, Lublin, 1938
http://www.biblestudytools.com/commentaries/jamieson-fausset-brown/1-kings/1-kings-19.html
Inne tematy w dziale Kultura
