23 rozdział Księgi Królów zgodny z opisem Babilończyków!!

²⁸ A czyż pozostałe dzieje Jozjasza i wszystkie jego czyny nie są opisane w Księdze Kronik Królów Judy?
²⁹ Za jego czasu faraon Neko, król egipski, wyruszył do króla asyryjskiego nad rzekę Eufrat. Gdy król Jozjasz wyszedł przeciw niemu, Neko spowodował jego śmierć w Megiddo, zaraz przy pierwszym spotkaniu. ³⁰ Słudzy jego odwieźli na rydwanie jego zwłoki z Megiddo, sprowadzili je do Jerozolimy i pochowali w jego grobowcu. Lud kraju wziął Joachaza, syna Jozjasza, namaścił go i obrał królem w miejsce jego ojca. (2 Krl 23, 28-30)

Za czasów Jozjasza doszło do upadku Asyrii i opanowania jej przez Medów (Kyaxares) i Babilończyków (Nabopolassar). Tylko w prowincji Charan, położonej w północnej Syrii, ostatni król asyryjski Assuruballit II (611-609), po upadku miast Asyrii (614 r. Medowie - Kyaxares) i Niniwy (612 r. Nabopolassar, 625-605) w mieście Charan chciał jakiś czas ratować resztki swego asyryjskiego mocarstwa.

Faraon Neko (hebr. Neko/h/; asyr. Niku, 610-595) zorganizował wyprawę nad rzekę Perat, tzn. Eufrat, a właściwie do prowincji położonej w pół­nocnej Syrii, Charan. Jozjasz wyszedł na­przeciw armii egipskiej i poległ pod Me­giddo (w. 29). Według Kronik babilońs­kich miało to miejsce w 17 roku panowa­nia Nabopolassara, króla nowo powstałe­go państwa babilońskiego (625-605), tj. 609 r. przed Chr.

W tekście nie ma mowy o przyczynach, które skłoniły Jozjasza do wystąpienia przeciwko faraonowi Neko. Najprawdo­podobniej Jozjasz, który uniezależnił się już od Asyrii i rozciągnął swą władzę na dawne tereny królestwa Izraela, myśląc o zjednoczeniu królestwa Dawidowego bał się, aby Asyria, wzmocniona przez Egipcjan, znowu nie odzyskała swej dawnej świetności i terenów jej przynależnych.

Śmierć króla i klęska pod Megiddo przekreśliły te plany na narodowe i religij­ne zjednoczenie królestwa Dawida. Egipt po zwycięstwie pod Megiddo uczynił Judę państwem lennym, pobierając haracz i mając wpływ na mianowanie władców w Judzie (por. 2 Krl 23,33-35). Według 2 Krn (35,22-24) król nie zmarł pod Megiddo (2 Krl 23,29b), lecz tylko został ranny. Rannego króla przewieziono do Jerozolimy i tutaj dopiero zmarł. Kronikarz wyjaśnił ją tylko tak, podając, że Jozjasz nie posłuchał słowa Jahwe i dla­tego spotkała go śmierć (2 Krn 35.21). Podobnie jak Ochozjasz i Amazjasz, któ­rzy zmarli poza Jerozolimą (2 Krl 9,28; 14.20), także Jozjasz został przewieziony do Jerozolimy i tutaj został pochowany. Jako ostatni z poprzednich królów Judy, król Jozjasz spoczął nie w grobach daw­nych królów Judy, lecz w prywatnym gro­bie. Być może był to grób królewski w ogrodzie Uzza (por. 2 Krl 21,26).

Jako następcę „lud ziemi” (w. 30) wy­brał drugiego najstarszego syna Jozjasza, Joachaza, który jednak nie został zaakcep­towany przez Egipt (por. w. 33).

³¹ W chwili objęcia rządów Joachaz miał dwadzieścia trzy lata, a trzy miesiące panował w Jerozolimie. Matce jego było na imię Chamutal - córka Jeremiasza z Libny.
³² Czynił on to, co jest złe w oczach Pańskich, zupełnie tak, jak jego przodkowie. (2 Krl 23, 31-32)
 

Król Joachaz (TM: J^eho'ahaz) był zna­ny i nosił początkowo imię Szallum (zob. Jr 22,11 i 1 Krn 3,15). Najprawdopodob­niej podczas koronacji przyjął drugie imię Joachaz. W 2 Krn 36,1 jest on identyczny z Szallumem. W 1 Krn 3,15 był on czwar­tym z kolei synem Jozjasza, który został wybrany przez „lud ziemi” na króla (w. 30b). O tym, że Joachaz został królem, a nie trzej starsi bracia, zdecydowało być może jego antyegipskie nastawienie. To również najprawdopodobniej zadecydo­wało o tym, że Neko odsunął go od wła­dzy, mianując na jego miejsce drugiego po najstarszym bracie, Jojakima (por. w. 33; zob. 1 Krn 3,15).

Matką Joachaza była Chamuthal i pochodziła z Libny. Była to miejscowość położona 35 km na zachód od Betlejem. Dziś tell es-Safi. Za Jorama z Judy odłączyła się od tego królestwa (por. 2 Krl 8,22). Za panowania zaś Eze­chiasza była oblegana przez Sancheriba z Asyrii i najprawdopodobniej została wtedy ponownie zdobyta (2 Krl 19,8).

O przynależności tej miejscowości do Judy po upadku królestwa Asyrii powiedzieć nic nie możemy. Wielu komentatorów przyjmuje, że król Jozjasz przez małżeństwo z Chamut­hal, córką Jirmejahu z Libny, chciał bar­dziej zacieśnić swe związki z tym miastem, które leżało na granicy z Filistynami i dą­żyło do połączenia się z miastami filistyń­skimi, a nie z Judą.

³³ Faraon Neko zakuł go w kajdany w Ribla, w kraju Chamat, by nie panował w Jerozolimie, i nałożył na kraj daninę w wysokości stu talentów srebra i dziesięciu talentów złota. ³⁴ Faraon Neko ustanowił królem Eliakima, syna Jozjasza, w miejsce Jozjasza, jego ojca, i zmienił mu imię na Jojakim. Joachaza zaś pojmał i zaprowadził do Egiptu, gdzie umarł.
³⁵ Jojakim dostarczał faraonowi srebra i złota. Jednakże musiał kraj opodatkować, aby dostarczyć pieniędzy według rozkazu faraona. Na każdym z ludu ziemi, stosownie do swego oszacowania, wymógł [daninę] srebra i złota, aby ją dać faraonowi Neko. (2 Krl 23, 33-35)

Jozjasz, ojciec Joachaza poniósł śmierć wtedy, gdy wyszedł ze swym wojskiem naprzeciw armii farona Neko, która szła w kierunku Charanu (2 Krl 23,29). Babi­lońska Kronika podaje nie tylko rok tej wyprawy, tj. 17 rok panowania króla ba­bilońskiego Nabopolassara, lecz także miesiące, tj. Tammuz do Elul (czerwiec/ lipiec - sierpień/ wrzesień r. 609), w któ­rych władca Egiptu przedsięwziął tę wy­prawę do Charanu.

Po trzech miesiącach zakończyła się ona klęską. Tyle samo trwało panowanie Joachaza w Ju­dzie. Nabopolassar, król babiloński, który był sprawcą tej klęski Egiptu i Asyrii i zdołał opanować tereny na wschód od Eufratu, nie miał jeszcze dość siły, aby zająć tereny na zachód od Eufratu. W ten sposób pozostawił Egiptowi wolną rękę „od Potoku Egipskiego aż po rzekę Perat (= Eufrat)” (2 Krl 24,7; por. 1 Krl 8,65).

Joachaz, który został wybrany na króla Judy przez „lud ziemi”, tj. obywateli tej krainy bez zgody faraona, został przez powracającego z wyprawy z Charanu władcę Egiptu zdjęty z tronu i jako je­niec wzięty do więzienia w Egipcie (por. Jr 22,10-12). Narrator 2 Krl 23,33 mówi o uwięzieniu króla Joachaza w Ribla, tj. w miejscowości położonej nad Orontesem w Syrii, ok. 34 km na południe od mias­teczka Homs. Według więc tekstu 2 Krl (23,33), faraon Neko uprowadziłby króla Joachaza już w czasie wyprawy do Charanu, jak wynikałoby z położenia miejscowości Ribla w krainie Chamat.

Faraon nałożył też na Judę obowiązek płacenia haraczu w wysokości stu talentów srebra i jednego talentu złota. Niektóre kodeksy greckie podają, że zamiast jednego talentu złota Juda musiała złożyć 10 talentów złota. tj. ok. 345-360 kg złota.

Jozjasz, ojciec Jojakima osiągnął wiek 39 lat. Gdy on w chwili swojej śmierci zostawił dwudziestopięcioletniego syna, musiałby już zostać ojcem mając 14/15 lat życia, jeśli wszystkie dane biblijne zostały przekazane prawdziwie przez narratora dtr (por. 2 Kri 22,1).

Zdetronizowanie Joachaza łączyło się także z tym, że jego matka utraciła tytuł godność matki - królowej (g^ebirdlhf) na rzecz Zebiddy, matki Jojakima. Pochodzi­ła ona z Ruma. W Rocznikach Tiglat- Pilesera wymienia się miasto Aruma w Ga­lilei i w związku z tym identyfikuje się je z miejscowością Chirbet Rumah, położoną 9 km na północ od Nazaretu w Galilei.

³⁶ W chwili objęcia rządów Jojakim miał dwadzieścia pięć lat i panował jedenaście lat w Jerozolimie. Matce jego było na imię Zebidda - córka Pedajasza z Rumy.
³⁷ Czynił on to, co jest złe w oczach Pańskich, zupełnie tak, jak jego przodkowie. (2 Krl 23, 36-37)