17 Salomon zaś zbudował Gezer i dolne Bet-Choron, 18 a także Baalat i Tamar w okolicy pustyni; 19 ponadto wszystkie miasta-spichlerze, które należały do Salomona, miasta dla rydwanów i miasta dla konnicy oraz wszystko, co spodobało się Salomonowi wybudować w Jerozolimie, na Libanie i w każdym kraju będącym pod jego władzą. (1 Krl 9, 17-19)
Salomon zbudował miasta-zaopatrzenia (spichlerze, magazyny), miejsca postojów dla koni i rydwanów. Najprawdopodobniej narrator mówi też o tych, które były w poszczególnych okręgach, tj. w każdej z prowincji w systemie administracyjnym za Salomona (por. 5,6). Teksty egipskie potwierdzają, że były miasta, które specjalizowały się w dziedzinie uprawy zbóż, albo winnic (zob. W. H elck, Zur Verwaltung des mittleren und neuen Reichs, Leiden 1958). W księgach biblijnych wymienia się jeszcze inne specjalności tych miast, a mianowicie, między innymi hodowlę owiec, uprawę warzyw, a nawet były one gotowe do obrony, ponieważ w nich znajdowały się cysterny z wodą na czas oblężenia, wieże i mury obronne, a nadto posiadały załogę gotową do walki (por. 1 Krn 27,25-31; 2 Krn 26,10; 32,28; 35,7).
26 Król Salomon zbudował flotę w Esjon-Geber koło Elat nad brzegiem Morza Czerwonego w kraju Edomu. 27 Hiram zaś posyłał do tej floty swoje sługi, żeglarzy znających morze, [aby byli] razem ze sługami Salomona.(1 Krl 9, 26-27)
W narracjach o Dawidzie w 2 Sm 5,11 redaktor biblijny wspomniał tylko ogólnie
o stosunkach handlowych króla Dawida z Chiramem. Dotyczyły one budowy pałacu królewskiego, chociaż najprawdopodobniej nie ograniczały się one tylko do tego przedsięwzięcia ale obejmowały i inne dziedziny, o których nie ma mowy w tekście biblijnym. Salomon pogłębił te stosunki handlowe z Tyrem, a ponadto szukał nowych kontaktów handlowych z innymi krajami, do tych zadań niezbędna była flota. Salomon zaczął ją organizować Eshjon-Geber . Utożsamia się tę miejscowość z dzisiejszym tell el- Hulefi, położonym 4 km na północny zachód od dzisiejszego miasta Akaba, które leży ok. 1/2 km od zatoki Morza Czerwonego ( Morze Sitowia), noszącej, podobnie jak całe miasto, nazwę Akaba. Istnienie w Eshjon-Geber portu potwierdzają wykopaliska. Początki tej miejscowości datują uczeni już na X w. przed Ch. Istniało ono wprawdzie krótko, bo do V w. przed Ch., jak wynikałoby to z biblijnych relacji (por. 1 Krl 22,49; 2 Krl 14,22). Z czasów Salomona stwierdzono tylko resztki murów domostw portowych (por. N. Glueck, Archeology and Old Testament Study, wyd. D. W. Thomas, Oxford 1967/437-443). W bezpośrednim sąsiedztwie leżało miasto Elot (TM: Elot; w. 26), którego ruin szuka się w tym samym miejscu, co nabatejsko- rzymskiego portu Aila, obok dzisiejszego portu Eilat.
Izraelici nie znali się na sztuce budowania statków i żeglowania. Z tego powodu Salomon musiał prosić o pomoc przy budowie floty zarówno o drewno, jak i o budowniczych. Nadto potrzebował także ludzi znających morze, aby pływali z jego poddanymi (por. w. 27).
Fenicjanie słynęli przede wszystkim z handlu morskiego. Ich okręty docierały nawet do Tarszisz w południowej Hiszpanii, a według Strabona (XVI, 3), do Zatoki Perskiej. Hiram w dalszym ciągu przyczynia się do rozbudowy państwa izraelskiego, posyłając uzdolnionych inżynierów i żeglarzy dla utworzenia floty na morzu Czerwonym.
28 Po pewnym czasie wyruszyli do Ofiru i wzięli stamtąd czterysta dwadzieścia talentów złota i przywieźli królowi Salomonowi. (1 Krl 9, 28)
Narrator w w. 28 podał, że załoga floty morskiej Salomona udała się do Ofiru i stamtąd przywiozła Salomonowi 420 talentów złota (w. 28; por. 1 Krn 29,4; Koh 2,8).
Położenie Ofiru (TM: Ofiralhl) jest trudne do zidentyfikowania. Należy go szukać najprawdopodobniej w Indiach, Wschodniej Arabii i na perskim wybrzeżu, albo w południowo-zachodniej Arabii; także we wschodniej Afryce, a nawet w kraju Somalii na południowym wybrzeżu półwyspu Arabskiego. Na podstawie występowania tej nazwy w Rdz 10.29 obok miasta Saby, prawie powszechnie przyjęła się wśród uczonych opinia, iż miasto Ofir należy łączyć z południowo- zachodnią krainą Arabii (por. S. Lach, Księga Rodzaju. dz. cyt., 307).
W ST często wymienia się Ofir jako krainę bogatą w złoto (por. 2 Krl 9,28; 10.11.22; 1 Krn 29,4; Hi 22,24; 28,16; zob. także Ez 27,2). Na ostrakach z tell-Qasile (niedaleko na północ od Tell-Awiwu) znaleziono na jednej z nich napis: „złoto z Ofiru dla Bet- Horon"
Wzmianka o tym, że przywieźli stamtąd 420 talentów złota (TM: Kikkar, LXX ma 120), a wg 2 Krn 8,18 ilość ta wyniosła nawet więcej, bo 450 talentów, jest trudna do przyjęcia. Stąd liczbę tę trzeba najprawdopodobniej odnosić w tym tekście także do innych drogich towarów, przywiezionych z Ofiru. Albowiem nazwa kikkar (=talent), w Pentateuchu występująca tylko w Wj 25,37, a bardzo często w Księgach 1-2 Krl i 1 2 Krn, oznaczała w Babilonii wagę 30,3 kg, a w Palestynie określano tą nazwą jednostkę monetarną wartości 3 tysięcy sykli albo 60 min. Odpowiadała ona wadze od 34-41kg kruszcu. A zatem, gdy nawet przyjęło się najniższą wartość jednego talentu, tj. ok. 30 kg, to ilość złota byłaby nierealna, bo wynosiłaby 420x30, tj. 12.600 kg, czyli 12,6 ton. Pozostaje ją tylko tłumaczyć jako liczbę symboliczną, albo specjalnie wyolbrzymioną (zob. 1 Krl 10,14).
LIT: Kruszyński J: Pismo Święte Starego Testamentu, KUL, Lublin, 1938
http://www.biblestudytools.com/commentaries/jamieson-fausset-brown/2-samuel/2-samuel-6.html
Łach S: Pismo Święte Starego Testamentu, Pallotinum, W-wa, 1973
Łach B:Pismo Święte Starego Testamentu, Księgi 1-2 Królów, Pallotinum, Poznań, 2007
Inne tematy w dziale Kultura
