1 Salomon panował od Rzeki do kraju Filistynów i do granicy Egiptu nad wszystkimi królestwami. Składały one daninę i były poddane Salomonowi przez całe jego życie. (1 Krl 5, 1)
Salomon był „władca wszystkich królestw”, tj. nie tylko Izraela, jak w w. 4.7 (por. 2 Krn 9,26). Rozciągały się one od Rzeki... (hebr. min-hannahar). Termin; „Rzeka” (hebr. naharz rodzajnikiem) był terminom technicznym na oznaczenie terytorium położonego na zachód od Eufratu (por Rdz 15. 18; Wj 23, 31; 2 Krl 24.7; 2 Krl 24,7; itd.).
W czasie Dawida już te terytoria były uzależniono od Izraela (por. 2 Sm 8.3-12; 10,6-19). Nazwane były Naharina, a więc terenami położonymi między rzeka Eufrat a morzem Śródziemnym. Panował tam król Hadab-Eser z Soby. o którym wspomina Salmanassar III, z Asyrii. W późniejszym czasie były ono identyfikowane z prowincja asyryjską ebir nari z czasów Assurbanipala (669-625), o którą ubiegali się chętnie władcy starożytnego Bliskiego Wschodu. W czasach perskich, w oficjalnych dokumentach administracji perskiej, określono te obszary „Krainą za Rzeką”.
Południowe granice wpływów Salomona zostały określone jako; „do kraju Filistynów i do granicy Egiptu”. W 1 Krl 5, 4 występuje miasto Gaza (hebr. Azza, tj. siła moc (?), jako końcowa strefa, dokąd sięgało królestwo Gaza była bardzo starym miastem kananejskim ze świątynią bożka Dagona (por. Sdz 16,23), o którym wspomina się w tekstach el- Amarna(II Ust) i egipskich (Ust l)(por. BI. 515). Było ono od Xlll stulecia jednym z pięciu miast satrapii filistyńskiej (zob. Sdz 16,1.21; 1 Sm 6,17). Według Joz 15,47 i Sdz 1,18 należało ono do pokolenia Judy, chociaż niełatwo było go utrzymać przy tym pokoleniu (por. 2 Krl 18,8).
Salomon miał wpływ na te królestwa poprzez swoich namiestników, pobierając, podobnie jak jego ojciec Dawid, od nich daninę (por. 2 Sm 5,17-25; 8.2n). Potwierdza to stwierdzenie autor biblijny w w. 1. Wypowiedź zaś Dtr w w. 4. iż król Salomon panował „nad wszystkimi królami za Rzeką" nawiązuje do Królestw Edomu i księstw Damaszku, które zdobyte za Dawida (por. 2 Sm 8,3nn) w królestwie Salomona zaczęły się coraz bardziej uniezależniać (por. 1 Kri 11.14nn).
2 Codzienną dostawę żywności dla Salomona stanowiło: trzydzieści kor najczystszej mąki i sześćdziesiąt kor zwykłej mąki,(1 Krl 5, 2)
W określeniu ilości żywności. autor biblijny w TM posługuje się miarą objętości kor (hebr. kor). Była to największa miara objętości na zboże i inne towary sypkie. U Ez 45.14 kor dla płynów jest równy mierze objętościowej towarów sypkich: chomer (hebr. homer). który znaczy dosłownie „obciążenie osła" W szumeryjsko-akadyjskiej metrologii zawierał on około 384-393 litry. Niektórzy autorzy, zajmujący się tym zagadnieniem w Biblii i w tekstach pozabiblijnych, podają także inne objętości: np. 394 l (Notscher), 220 l (Albright). albo od 200-400 l (de Vaux), a nawet 450 l (por. A. Barrois, La Métrologie dans la Bible).
Mowa o utrzymaniu nie tylko całego dworu Salomona w znaczeniu ścisłym, lecz także załogi, czyli gwardii przybocznej, urzędników, licznych rzesz niewolniczych, pracujących w majętnościach rozsianych po kraju itp. Mąka jest przeważnie wymieniana w dwóch gatunkach: mąka wyborowa heb. solet, to jest przesiewana na sicie, taka, jaką w naszym młynarstwie nazywana jest „pytlową”. Gatunek pośledniejszy (heb. kemah), mąka razowa. Biorąc pod uwagą wyliczoną żywność, utrzymują komentatorzy, że korzystało że stołu królewskiego cd 11 do 14 tysięcy osób. Na innych dworach panujących widać jeszcze większe liczby.
W świetle tych danych, nawet przy przyjęciu najniższej objętości: kor, tj. 220 1, wielkości wyżywienia były ogromne, Wydają się być one jednak proporcjonalne do danych tekstów, mówiących o wielkości dworu Salomona, w którego skład wchodzili główni urzędnicy (por. 4,1-6). wielki harem (por. 11, Inn), gwardia przyboczna, wojsko Jerozolimy i goście. Wydaje się potwierdzać te znaczne liczby również tekst w 1 Krl 12,4. gdzie jest mowa o skargach poddanych na zbyt duże daniny na rzecz króla.
3 dziesięć tucznych wołów i dziesięć wołów pastwiskowych oraz sto owiec oprócz jeleni, gazeli, danieli i tucznego ptactwa.(1 Krl 5, 3)
Oprócz towarów sypkich, np. mąki (w. 2). prefekci dostarczali mięso w postaci żywego bydła tucznego i owiec z pastwisk, nie licząc jeleni, gazeli. antylop i (tuczonego) drobiu" (hebr. barburim abusim). W BT' i w BW-P wśród zwierząt wymienia się ..kozice i daniele”. Termin barburim jest różnie rozumiany. Niektórzy autorzy uważają. że oznacza on: ..gęsi", a inni tłumaczą go przez: „koguty" lub „kapłony” albo też łączą z arabskim określeniem abu burbur. które u Pliniusza oznacza: ..mięso delikatne"
4 Panował on też w całym Zarzeczu od Tifsach do Gazy i nad wszystkimi królami Zarzecza, i miał pokój ze wszystkich stron dokoła. 5 Dlatego też przez wszystkie dni Salomona Juda i Izrael mieszkali bezpiecznie, każdy pod swoją winoroślą i pod swoim drzewem figowym, od Dan do Beer-Szeby.(1 Krl 5, 4-5)
„Każdy pod swoim winnym krzewem i pod swym drzewem figowym’ był obrazem niezwykłego dobrobytu, pokoju, szczęścia j odpoczynku (por. 2 Krl 18.31). jaki zażywali wtedy Izrael i Juda. Przypomina on prorockie opisy dobrobytu, pokoju i szczęścia w czasach mesjańskich (zob. Am 9, 13-14; Mi 4.4; Za 3.10; 8, 11-12). Zaś zwrot: ..od Dan aż po Beerszebę” był częsta formuła w księgach biblijnych, używani) od czasów Sędziów, na oznaczenie w sposób wprawdzie ogólny, ale zwięzły obszaru zamieszkałego przez dwanaście pokoleń od północy (= Dan), aż na południe (= Beerszeba).
6 Salomon miał też cztery tysiące stajni dla koni do swoich powozów i dwanaście tysięcy wierzchowców.
7 Nadzorcy ci zaopatrywali króla Salomona i wszystkich zaproszonych do stołu królewskiego; każdy w swoim miesiącu, tak iż niczego nie brakowało. 8 Również jęczmień i słomę dla koni [pociągowych] i rumaków sprowadzano na to miejsce, które każdemu było wyznaczone. (1 Krl 5, 7-8)
Jak już to zostało podane w 1 Krl 4.7 (= 5.7). prefekci z dwunastu okręgów troszczyli się nie tylko o dzienne utrzymanie dworu królewskiego, ale również mieli za zadanie utrzymać liczne stanowiska dla koni i zwierząt pociągowych, używanych
do wozów bojowych (ww. 6-8).
Wprowadzenie do walki wozów bojowych było znane już około połowy II tysiąclecia przed Chr. Używali je najpierw Hyksosi już około 1670 r. przed Chr., później przejęli od nich tę technikę wojenną Egipcjanie. Posługiwali się nim także Kananejczycy (Joz 17,16; Sdz 4,13) i Filistyni (1 Sm 13,5) walcząc z Izraelitami, którzy jeszcze nie znali wozów bojowych. W czasach Dawida zaczęto używać w Izraelu wozów bojowych (por. 1 Krl 1,5), ale nie odgrywały one jeszcze większej roli.
Dopiero za panowania Salomona rozbudowano ten sprzęt i zaczęto go powszechnie używać. Był to najczęściej opancerzony, dwukołowy wóz z zaprzęgiem, który składał się zazwyczaj z trzech koni. Dwa z nich były w zaprzęgu, a trzeci w rezerwie. Obsługa wozu bojowego u Filistynów, jak wynikałoby z danych z 1 Sm 13,5, była dwuosobowa. Składała się ona z woźnicy i wojownika; natomiast u Hetytów i Asyryjczyków liczyła trzy osoby, a mianowicie woźnicę, wojownika i giermka. Podobnie u Izraelitów obsługiwaniem wozu bojowego zajmowały się najprawdopodobniej trzy osoby.
W ustaleniu liczby koni i rydwanów pomogły wykopaliska, prowadzone przez archeologów amerykańskich w latach 1928-1929, pod kierunkiem M. O. Guy w Megiddo. Odkryte konstrukcje, utożsamiane ze stajniami Salomona, a ostatnio z budowlami wzniesionymi przez króla Achaba (874-853) (zob. wykopaliska J. Jadin - 1955-58 r.) mają 55 m długości 22,5 m szerokości i mogły pomieścić 120-450 koni. To samo trzeba powiedzieć o innych odkryciach w Tell el-Hesi, w Gezer i w Tannak.
Z inskrypcji Salmanassara dowiedzieć się, że w bitwie pod Karkar (853 r.) brało udział około dwa tysiące koni Achaba.
Inne tematy w dziale Kultura
