1 Król Saul, ród Beniamina, sodomici i grupowi gwałciciele!!

Księga Sędziów, Rozdział  19. Pewien lewita wraz ze swoją żoną drugorzędną (heb-pilegesz) doznał wielkiej zniewagi w mieście Gabaa (Gibea), należącym do pokolenia Beniamina. Gdy dowiedziały się inne pokolenia otym niecnym postępku Beniaminitów, postanowiły urządzić przeci­wko nim wyprawę karną.

Przytoczono ten epizod by pokazać, jaki był powód wojny z pokoleniem Beniamina (Księga Sędziów, rozdziały 20 i 21). Nie ma żadnych danych, które by pozwoliły określić czas. kiedy ten wypadek miał miejsce. Ponieważ istnieje wzmianka (w. 1), że po­dówczas króla nie było w Izraelu, należy przypuszczać, że ów przypadek zdarzył się w epo­ce Sędziów. W r.20 jest podana liczba wojsku, biorąca udział w wyprawie karnej, Niezwykle liczna armia świadczy, że Palestyna była gęsto zaludniona, chociaż wymienione liczby mogą wzbudzać poważne wąt­pliwości.

Pokolenie Beniamina jest przedstawione, jako przeklęte, które zasługuje na wytępienie i rze­czywiście uległo niemal doszczętnie zgładzone. Biorąc pod uwagę ową zagładę opisnasuwa pewne trudności:otopierwszy król Saul został powołanyz tego pokolenia i w tym czasie, gdyBeniaminiciwydali króla, odgrywa­li znaczną rolę w społeczeństwie izraelskim. Liberalna krytyka, mając na względzie trudności, stara się naswój sposób je objaśnić cały opis zawarty w r.19—21 uważa ta dokument zależny od tak zwanego źródła kapłańskiego, który w czasach późniejszych został opracowany i wzbogacony tradycjami i legen­dami. Wojna z Beniaminitami jest faktem historycznym, objaśnionymwszakżeod strony zapatrywań religijnych).

 

¹W owych dniach - nie było wówczas króla w Izraelu - pewien mąż, lewita, mieszkający u stóp góry Efraima, wziął sobie za żonę kobietę z Betlejem judzkiego. ² Żona go zdradziła i udała się do domu swego ojca w Betlejem judzkim. Tam przebywała przez cztery miesiące. ³ Udał się więc jej mąż do niej, aby przekonawszy ją sprowadzić z powrotem do siebie. Miał ze sobą swego sługę i parę osłów. Zaprowadziła więc go żona do domu swego ojca. Ojciec młodej kobiety ujrzawszy go bardzo się uradował z jego odwiedzin. ⁴ Teść jego, ojciec młodej kobiety, zatrzymał go, tak że pozostał u niego przez trzy dni jedząc, pijąc i nocując tam. ⁵ Dnia czwartego wstali wcześnie i lewita przygotowywał się do odjazdu. Ale ojciec owej młodej kobiety rzekł do swego zięcia: "Posil się kawałkiem chleba, po czym wyruszycie". ⁶ Gdy zasiedli do stołu i posilali się obaj razem, i pili, ojciec młodej kobiety rzekł do jej męża: "Zostań, proszę, jeszcze przez noc, a niech serce twoje się raduje". ⁷ Gdy człowiek ten mimo to wstał, chcąc przecież wybrać się w drogę, teść przymusił go, tak że pozostał tam jeszcze jedną noc. ⁸ Dnia piątego wstał znów bardzo wcześnie chcąc wyruszyć w drogę. I znów ojciec młodej kobiety powiedział do niego: "Posil się przedtem, proszę cię". I zwlekali aż do schyłku dnia, biesiadując we dwóch. ⁹ I wstał ów mąż, aby udać się w drogę wraz ze swą żoną i sługą, gdy teść, ojciec młodej kobiety, rzekł do niego: "Oto dzień się nachylił już ku wieczorowi, pozostań więc na noc tutaj, a niech serce twoje się raduje. Jutro wczesnym rankiem wyprawicie się w drogę i udasz się do swego domu". ¹⁰ Lecz człowiek ten odmówił pozostania na noc, ruszył w drogę i przybył aż do Jebus - to jest do Jerozolimy. Miał ze sobą dwa osły obładowane oraz swoją żonę <i sługę>.(Sędz 19, 1-10)

 

Wers 1, Gdy króla nie było... Zob.17⁶ 18,1 21,25. Przykry stanreligijno-moralny całego społeczeństwa winien być wpewnejczęściprzypisany temu, że podówczas nie było króla. W kraju szerzyła anarchia, rozpasanie obyczajów i nie miał kto zapobiec podobnym zdrożnościom, jak te, o których mowa. Autor był przekonany o wielkiej wartości władzy królewskiej, i sam doświadczył błogosławionych skutków rządów królew­skich, skoro przy opisie zwyrod­nienia moralnego Beniaminitów z ubolewaniem wspomina, że podówczas nie było króla w Izraelu.

Na krańcach gór Efraima.— Prawdopodobnie mowa o północnych granicach pokolenia Efraima. Nie jest wymienione miasto, w którym ów lewita przebywał. Wiadomość mogła się przez dłuższy czas przechowywać w podaniu i pamięć o mieście się zatarła. Ów lewita przybył do Betlejem judz­kiego i tam poślubił żonę drugo­rzędną (8,31). Wg bowiem prawa Mojżeszowego lewici miel prawo do posiadania żon.

2. A sprzeniewierzywszy się..,Znaczna różnica w stosunku do Wulgaty, która ma: „reliquit cum” to jest opuściła męża, nie chcąc z nim mieszkaći powróciła do domu rodzicielskiego. Według TM co również potwierdza Targum iLXX. owa niewiasta sprzeniewierzyła się, źle sięprowadziła, dla­tego była zmuszona odejść od męża i powrócić do domu rodzinnego, Pod tym względemrównież są w opisiepewne niejasności. Gdyby była winną zdrady mał­żeńskiej, podówczas jej ojciec pierwszy winien jej wymierzyćka­rę, W następnym wierszu jest mowa, że mąż wyruszył do Betlejem, starając się przebłagać iskłonić ją do powrotu. Według ówczesnych zwyczajów, winna po­dlegała przede wszystkim karze, a nie przepraszaniu. Dlatego też rację może mieć Józef Flawiusz, twierdząc, że mąż ją bił i dlatego uciekła.

3. Aby skłonić jej serce... To samo co przekonać ją drogą prośby. Pogrodzenie było łatwe, ponieważ myślała o tym owa nie­wiastą zarówno jak i jej ojciec. Skoro sama odeszła od męża nie wypadało jej powracać, nie wiedząc, czy będzie przyjęta. Gdy mąż sam się zwrócił był z radoś­cią przyjęty.

5—7. Graficznie przedstawiony obraz gościnności. O ile ktoś wyruszał w dalszą podróż, rozpo­czynał drogę bardzo rano, aby w ciągu dnia, o ile się nie da do­trzeć do miejsca, to możliwie odbyć jak najwięcej drogi. Na skutekNa skutek gościnności nie mogli Wyruszyć wczesnym rankiem, ponieważ byli podejmowani posiłkiem. Zmarudziwszy niecoczasu, lewitazgodziłsię na zwłokę, ustalając jed­nak termin swego nieodwołalnego pożegnania.

Nie chciałprzenocować... Było nieroztropnym ze strony owego lewity, iż wyruszał w dale­ką podróż w porze popołudniowej nie mogąc dotrzeć do takie­go punktu w podróży, który by dla niego był bardziej wygodny i bezpieczny.

Jebus czyli Jeruza­lem— Jest bardzo charakterysty­czna ta uwaga .Z tego by wynika­ło, że Jerozolima pierwotnie no­siła nazwę Jebus (zob. Joz 15 1 Krn 11,4.), a dopiero Iz­raelici dali temu miastu nazwę- Jeruzalem. W rzeczywistości nie tak się sprawa przedstawiała. W dawnych księgach Starego Testamentu nazwa Jeruzalem jest znana (por. Sed 1,7,21 Joz 15,63 2S 5,6 itd.) Owszem —nawet na cegiełkach (ok. 1400 r przed Chr.) spotyka się tę naz­wę. Z tego by wynikało, że naz­wa „Jebus" jest tylko przezwis­kiem nadawanym przez wzgląd na to_p że w tym mieście mieszkało plemię Jebuzejczków. W tym cza­sie gdy owo wydarzenie miało miejsce. Jebuzejezycy mieszkali w Jeruzalem. Droga z Betlejem do Jeruzalem mogła trwać ok. dwóch godzin. Przy końcu tego wiersza niektóre manuskrypty dodają i sługa jego.

 

¹¹Gdy mijali Jebus, a dzień się już bardzo nachylił, rzekł sługa do swego pana: "Chodź, proszę, a skręcimy do tego miasta Jebusytów i przenocujemy w nim".
¹² Lecz jego pan dał mu taką odpowiedź: "Nie skręcajmy do miasta cudzoziemców, nie pochodzących z rodu Izraela, ale idźmy aż do Gibea". ¹³ Nadto rzekł jeszcze do swego sługi: "Jedźmy i starajmy się dotrzeć do jednej z tych miejscowości, aby przenocować, do Gibea albo do Rama". ¹⁴ Ruszyli więc dalej. Tymczasem słońce im zaszło przy Gibea, które należy do pokolenia Beniamina. ¹⁵ Skręcili więc tam, aby przenocować w Gibea. [Lewita], wszedłszy do miasta, zatrzymał się na placu, gdyż nie było nikogo, kto by ich przyjął do domu i udzielił noclegu.(Sędz 19, 11-15)

 

11.Wypadało przenocować W Jeruzalem; kapłan nie zgadza się ponjeważ tam mieszkało obce plemię.

13. W Gabaa albo w Ramu-Rama dziś. er-Ram, jest położone o dwie godziny drogi na północ od Jeruzalem. Gabaa, dziś. Tel el-Ful, znajduje się na połowie drogi po­między Jeruzalem, a er-Ram.

14.Gdy słońce zachodziło… „Nie zdążyli przed zachodem słońca przybyć do Rama; ponieważ zachód ich spotkał pod Gabaa, tam. musieli zanocować, Po za­chodzie słońca ze względu; na ciemność nocy s niebezpieczne drogi, nie można odbywać podróży

15. Na placu miasta,.. To jest nie na placu czyli dzisiejszym rynku, znajdującym się w środku miasta-, lecz na placu otwartym pod miastem, to jest na zewnątrz bram miejskich.

 

¹⁶ Tymczasem pewien starzec wracał wieczorem ze swojej pracy w polu. Człowiek ten pochodził z góry Efraima i w Gibea był przybyszem, gdyż mieszkańcy tego miasta byli Beniaminitami. ¹⁷ Podniósł oczy i zauważył podróżnego na placu. "Dokąd idziesz i skąd przybyłeś?" - zapytał go starzec. ¹⁸ Ten odparł: "Wracamy z Betlejem judzkiego w strony góry Efraima, skąd pochodzę. Odwiedziłem Betlejem judzkie, a teraz wracam do domu i nie mam nikogo, kto by mnie przyjął pod dach. ¹⁹ Mamy słomę i żywność dla naszych osłów oraz chleb i wino dla siebie, dla twej służebnicy i dla tego młodego człowieka, który idzie z twoim sługą. Nie brak mi niczego". ²⁰ "Bądź spokojny - rzekł starzec - pozwól mi zaradzić wszystkim twoim potrzebom, ale nie spędzaj nocy na ulicy". ²¹ Przyprowadził go więc do swego domu, osłom dał obrok, po czym umyli nogi, jedli i pili.

 

16. Z gór Efraima,.. Wzmian­ka O owym starcu, że pochodził z gór Efraima, jest przytoczona ce­lowo, aby zwrócić uwagi; na niegościnność Beniaminitów, którzy w Gabaa nie chcieli przyjąć podró­żnego na nocleg. On zaś (w. 20) zaprosił lewitę wraz z jego żoną i chłopcem na nocleg do siebie. Człowiek ten nie był z rodu Benia­mina, lecz Efraimitą, dlatego okazał się uczciwszym. W ogóle w arabskich miastach i wioskach był zwyczaj, że szejk lub inna osoba z autorytetem przed nocą wychodził i zapraszał nieznajomych podróżnych do swojego domu. Tym bardziej tu odznacza się niegościnność Beniminitów. Por. Rdz, 18,4 i 19, 2

17. Powracając z poła, spotkał podróżnych na otwartym pla­cu pod miastem, więc wypytuje się skąd idą itd.

18. Idę do dornu Bożego.. LXXposiada: do domu mojego. TekstLXXjest niewątpliwiebardziej dokładny. wraca do siebie do domu, który się znajduje na północnym krańcu gór Efraima.

19.Lewita objaśnia, że o nic innego nie chodzi, jak tylko o przenocowanie. Paszę dla osła, jak również posiłek dla siebie, mająze sobą. Nie będą o nic prosić, tylko o dach nad głową dla sie­bie. Nocleg na otwartym polu w Palestynie nie należy do miłych, ponieważ noce znacznie się ozię­biają. Podróżni, przez wzgląd na skwar słoneczny w ciągu dnia, nie zabierają ze sobą ubrania ciepłe­go. Efraimici (mieszkańcy Sama­rii, zob. Łk 10³³) słynęli ze szcze­gólnej gościnności, dlatego też ów starzec zaprasza podróżnych do siebie. Do gościnności należało również zaopatrzenie zwierząt ju­cznych.

20. Aczkolwiek lewita posiadał paszę dla osłów i to siano a nie zwykłą sieczkę z jęczmienia i fasoli, gospodarz daje wielkodusznie i hojnie swoją paszę. Przez danie wody do obmycia nóg obchodzi się z nimi jak ze swoimi gośćmi, a nie jak z podróżnymi nieznajo­mymi.

 

²²Tymczasem, gdy oni rozweselali swoje serca, przewrotni mężowie tego miasta otoczyli dom, a kołacząc we drzwi rzekli do starca, gospodarza owego domu: "Wyprowadź męża, który przekroczył próg twego domu, chcemy z nim obcować". ²³ Człowiek ów, gospodarz domu, wyszedłszy do nich rzekł im: "Nie, bracia moi, proszę was, nie czyńcie tego zła, albowiem człowiek ten wszedł od mego domu, nie popełniajcie tego bezeceństwa. ²⁴ Oto jest tu córka moja, dziewica, oraz jego żona, wyprowadzę je zaraz, obcujcie z nimi i róbcie, co wam się wyda słuszne, tylko mężowi temu nie czyńcie tego bezeceństwa". ²⁵ Mężowie ci nie chcieli go usłuchać. Człowiek ten zatem zabrawszy swoją żonę wyprowadził ją na zewnątrz. A oni z nią obcowali i dopuszczali się na niej gwałtu przez całą noc aż do świtu. Puścili ją wolno dopiero wtedy, gdy wschodziła zorza.(Sędz 19, 22-25)

22 Ludzie nikczemni…W heb. beljal. Beljal (często w formie: Synowie Beljala) nie jest imieniem własnym (1S 1,16), lecz oznacza ludzi nikczemnych, bez wartości Aby­śmy go poznali... Tę samą scenę przedstawiono w Sodomie, w domu Lota, gdy do niego przybyli dwaj nieznajomi. (Rdz 19,1-13). Epizod ni­niejszy świadczy o wielkim zwy­rodnieniu moralnym; plemię Beniaminitów niczym się nie różniło od plemion pogańskich w Pale­stynie, które za podobne grzechy miały być doszczętnie z woli Bo­żej wyniszczone.

23-Zupełnie ten sam sposób obro­ny, jaki zastosował Lot w Sodo­mie. Niektórzy z krytyków uważają, że opis wydarzenia z Lotem został na to miejsce przeniesiony.

24. Oto córkę moją - Bardzo nie chwalebny postępek. Tylko na tle życia zdziczałych i barbarzyńskich plemion może być coś podobnego zrozumiałe.

25.Jest pewna niekonsekwen­cja w opisie. W w. 24 na podob­ną propozycję nie chcieli przystać tymczasem, gdy lewita oddał im w ręce żonę swoją, na tym po­przestają zob. Rdz 19 ⁸). Okru­cieństwo i niegodziwość owego lewity jest objawem największego zwyrodnienia człowieka. Autor nie wypowiada swojego zdania, jak się odnosi do owego wypadku. Przez dokładne jednak i tak rea­listyczne nakreślenie tego przera­żającego obrazu, daje się wyczu­wać jego oburzenie na niegodziwość męża i litość względem nie­szczęśliwej ofiary.

 

²⁶Kobieta owa, wracając o świcie, upadła u drzwi owego męża, gdzie był jej pan, i pozostała tam aż do chwili, gdy poczęło dnieć. ²⁷ Pan jej, wstawszy rano, otworzył drzwi domu i wyszedł chcąc wyruszyć w dalszą drogę, i ujrzał kobietę, swoją żonę, leżącą u drzwi domu z rękami na progu. ²⁸ "Wstań, a pojedziemy!" - rzekł do niej, lecz ona nic nie odpowiadała. Usadowiwszy ją przeto na ośle, zabrał się ów człowiek i wracał do swego domu. ²⁹ Przybywszy do domu, wziął nóż, i zdjąwszy żonę swoją, rozciął ją wraz z kośćmi na dwanaście sztuk i rozesłał po wszystkich granicach izraelskich. Wysłańcom swoim dał następujące polecenie: "Czy kiedykolwiek widziano podobną rzecz, począwszy od dnia, kiedy Izraelici wyszli z Egiptu, aż do dnia dzisiejszego? Zastanówcie się, naradźcie się i wypowiedzcie!" ³⁰ A wszyscy, którzy to widzieli, mówili: "Nigdy podobnej rzeczy nie było i nie widziano, od kiedy Izraelici opuścili Egipt, aż do dnia dzisiejszego".(Sędz 19, 26-30)

 

 

26.Dalszy ciąg smutnego obra­zu. Zachowanie się lewity świad­czy o jego zupełnej amoralności. Jakby nie myślał, co się dzieje z jego żoną.

27.Ze słów należy wnosić, że ofiara bezecnej orgii nie umarła, lecz była nieprzytomna, a dopiero w drodze umarła (w. 28).

29.Mowa o pocięciu ,czyli rozczłonkowaniu ciała tak, jak się rozdziela mięso zwierząt zabitych. Por. 1S 11,7 1 Kr 18,23,33 Kpł. 1,6 itd. Lewita żądał oficjalnej decyzji wszystkich pokoleń Izraela, zatwierdzającej nadzwyczajne działania. I rzeczywiście trudno wyobrazić sobie metodę bardziej skuteczną w wzbudzeniu powszechnego horroru i oburzenia niż tę, z której skorzystał.

30. Nigdy się to nie przytrafiło...Powszechne oburzenie i powzięty zamiar rozpoczęcia zbrojnej rozprawy z Beniaminitami. A. dodaje: I rozkazał ludziom, których pos­łał, aby powiedzieli Nigdy się to... itd.

LIT: http://iktotuzmysla.salon24.pl/604208,historycznosc-i-logika-ksiegi-sedziow-po-prostu-powala