Zwiadowcy Mojżesza do Kanaanu-ich istnienie udowodnione!!!

¹Odezwał się znowu Pan do Mojżesza tymi słowami: ² "Poślij ludzi, aby zbadali kraj Kanaan, który chcę dać synom Izraela. Wyślecie po jednym z każdego pokolenia ich przodków, tych wszystkich, którzy są w nich książętami". ³ Wysłał ich więc Mojżesz zgodnie z rozkazem Pana z pustyni Paran, a byli ci mężowie wodzami Izraelitów. ⁴ A oto ich imiona: Z pokolenia Rubena Szammua, syn Zakkura; ⁵ z pokolenia Symeona Szafat, syn Choriego; ⁶ z pokolenia Judy Kaleb, syn Jefunnego; ⁷ z pokolenia Issachara Jigeal, syn Józefa; ⁸ z pokolenia Efraima Ozeasz, syn Nuna; ⁹ z pokolenia Beniamina Palti, syn Rafu; ¹⁰ z pokolenia Zabulona Gaddiel, syn Sodiego; ¹¹ z pokolenia Józefa: z pokolenia Manassesa Gaddi, syn Susiego; ¹² z pokolenia Dana Ammiel, syn Gemalliego; ¹³ z pokolenia Asera Setur, syn Miszaela; ¹⁴ z pokolenia Neftalego Nachbi, syn Wafsiego; ¹⁵ z pokolenia Gada Geuel, syn Makiego. ¹⁶ Oto imiona mężów, których Mojżesz posłał celem rozpoznania kraju. Ozeaszowi, synowi Nuna, dał [później] Mojżesz imię Jozue. ¹⁷ Mojżesz posłał ich celem zbadania ziemi Kanaan, mówiąc: "Idźcie przez Negeb, a następnie wstąpcie na góry. ¹⁸ Zobaczcie, jaki jest kraj, a mianowicie jaki lud w nim mieszka, czy jest silny czy też słaby, czy jest liczny, czy też jest go mało. ¹⁹ Jaki jest kraj, w którym on mieszka: dobry czy zły, i jakie miasta, w których on mieszka: obronne czy bez murów? ²⁰ Dalej, jaka jest ziemia: urodzajna czy nie, zalesiona czy bez drzew? Bądźcie odważni i przynieście coś z owoców tej ziemi". A był to właśnie czas dojrzewania winogron. (Wj 13, 1-19)

Jahwe poleca Mojżeszowi wysłać zwiadowców do Kanaanu, aby zbadali kraj, który Izraelici mieli wziąć w posiadanie. Według Pwt 1 22 inicjatywę wysłania zwiadowców dał sam lud izraelski, a do tego przychylił się Mojżesz. Nie jest wykluczone, że Mojżesz wyraził zgodę dopiero po wcześniejszym zasięgnięciu rady u Jahwe, jak to zwykł trudniejszych sprawach. Z każdego pokolenia ma być wysłany jeden zwiadowca, a ma być nim nasi, tj. najwybitniejsza osoba w każdym pokoleniu.

Powszechnie wyraz nasi wywodzi się od słowa nasa' (wynosić), stąd rzeczownikowo: wybitna osoba, wysoko podniesiona nad innych.

Zwiadowcami tymi nie byli książęta pokoleń. Wspomniani przy spisie członków poszczególnych pokoleń (1, 5-15; 2, 3—31; 7, 12—83), ale inni mężowie, określani nazwą „książęta ojców pokoleń” (por. 1, 16).

Z dalszego opowiadania wynika, że pokolenie Lewiego nie wysłało swego przedstawiciela, gdyż nie miało ono otrzymać osobnej części ziemi Kanaan. Wysłanie miało miejsce na pustyni Paran, dokąd przybyli Izraelici z Kibrot-Hattawa. Prawdopodobnie pustynia Paran jest identyczna z Kadesz—Barnea, gdyż według Lb 32, 8-9 i Pwt 1, 24 wysłał Mojżesz zwiadowców z Kadesz, a według Lb 13, 4 z Paran. Kadesz-Barnea znajduje się na skraju pustyni Sin i Paran

Imię zwiadowcy pokolenia Rubena było Szamua, które oznacza „ten, którego modlitwy Bóg wysłuchuje” i jest równoznaczne z imieniem Szamuel, jakie ma LXX, albo z imieniem Szemaja. Imię to nosi jeden z synów Dawida (4 Krl 5, 14). Spotyka się je też po niewoli (por. Neh 3, 2; 10, 12; 13, 13).

Również i imię Zakkura, ojca Szammui, jest znane. Znajduje się ono w napisach Ramzesa III wśród imion najeźdźców Syrii. Ono też tworzy część składową imienia księcia Biblos: Zakar—Baal (por. L. E. Binns, The Book of Numbers, WC, London 1927, 80—81).

Z pokolenia Symeona zwiadowcą był Szafat, którego imię znaczy „osądził”. Jest to skrót imienia teoforycznego Safatjah (Jahwe osądził) lub Elisafat (Bóg osądził). Imię Szafat występuje w 3 Krl 19, 16. 19; 3, 11; 6. 21; 1 Krn 3. 26; 5. 12; 27, 29. Był on synem Horiego. Imię to występuje w Rdz 36, 22 i 1 Krn 1, 39, gdzie Szafat jest synem Lotana, syna Seira.

Z pokolenia Judy zwiadowcą był Kaleb. On też brał udział w podziale ziemi Kanaan między pokolenia (Lb 34, 19; zob. Rdz r. 36; Lb 32, 12; Joz 14, 6; Sdz 1, 13). W Joz 14,  14 Kaleb nazwany jest Kenizytą, a Otoniel, jego młodszy brat, nazywał się synem Kenaza. Według Rdz 15, 19 Kenizyci są wymienieni wśród ludów, które zamieszkiwały Kanaan przed objęciem tego kraju przez Izraelitów.

W Rdz 36, 11 Kenaz jest synem Elifaza, syna Ezawa (por. Rdz 36, 15). Można zatem sądzić, że Kenizyci weszli potem w pokolenie Judy. Jest też możliwe, Że Kenaz, od którego pochodził Kaleb, był Judejczykiem, którego ojcem był Hezron, syn Faresa, zrodzonego z Tamary i Judy. W 1 Krn 2, 8-20 jest zaznaczone, Że Kaleb, syn Hezrona, najpierw miał żonę, która zwała się Azuba, a po jej śmierci wziął sobie za żonę Elat, która mu urodziła Hura, ojca Uriego, a Uri był ojcem Bezaleela. Ponieważ Bezaleel był tym, który sporządził przybytek (por. wj 31, 1-11; 35, 30-35). Mógł Kaleb, syn Hezrona, nie być tym samym, co Kaleb, syn Jefunnego. Kaleb, syn Hezrona, miał brata Jerahmeela (1 Krn 2, 42). Można przyjąć, że Kalubi (1 Krn 2, 9) jest tym samym, co Kaleb, syn Hezrona (1 Krn 2, 18-20. 42- 49). A dopiero ten Kaleb jest ojcem Kaleba, syna Jefunnego. Trzeba wtedy przyjąć, że Kaleb, syn Hezrona, miał córkę, która zwała się Achsa (1 Krn 2, 49), podobnie jak to było z Kalebem, synem Jefunnego (Joz 15, 13--19; Sdz 1 10-15). Kenaza można wstawić między Hezronem a Kalebem, który został nazwany synem Hezrona.

Jest też możliwe, że Jefunne był Kenizytą (por. Rdz 15, 19). Ożenił się z kobietą z domu Kaleba, brata Jerahmeela. Jego pierworodny syn się znów Kaleb, z drugiej zaś żony miał Jefunne dwóch synów: Otoniela i Seraja (zob. 1 Krn 4, 13).

Z pokolenia Isachara poszedł na zwiady Jigael (hebr. jig'al), syn Józefa.

Z pokolenia Efraima był zwiadowcą Ozeasz(hebr. hose'a). Hebrajska nazwa hosea jest bezokolicznikiem niezależnym Hifil od jasa (ratować, wybawiać). Jedni uczeni Köhler) uważają imię hose'a za skróconą formę imienia josi'a, tj. „Jahwe uratował”, inni (E. König) za skróconą formę imienia höša'ajah, tj. „Jahwe jest sprawcą wybawienia”. Ozeasz był synem Nuna. Imię to oznacza rybę.

Z pokolenia Beniamina zwiadowcą był Palti (hebr. palti moja ucieczka). Uczeni (E König, L. KöhJer) sądzą, że imię palti jest skróconą formą wyrazu palti'el, tj. „moją ucieczką jest Bóg”. Powołują się na Sm 25, 44 i 2 Sm 3, 15. Palti był synem Rafu (hebr. rafu — uzdrowiony).

Z pokolenia Zabulona zwiadowcą byt Gaddiel (hebr. gadđi'el — moim szczęściem jest Bóg). Występuje to imię w języku akadyjskim w formie Gadi-ilu. Był on synem Sodiego (hebr. sodi — sekret domu Jahwe). To imię jest skrótem wyrazu södijja'h, który jednak jako imię nie występuje w ST. W ostrakach samarytańskich znaleziono napis z imieniem Gadjo, które przypomina imię Gaddiego.

Z pokolenia Józefa, z pokolenia Manassesa zwiadowca był Gaddi (szezęściem moim (dom. : jest Bóg). Byl on synem Susiego (hebr. susi— mój koń).

Z pokolenia Dana zwiadowcą był Ammiel (hebr. ammi'el — mój krewny, mój współplemiennik jest

Bogiem). Był on synem Gemalliego (hebr. g-malli —mój wielbłąd” albo On (Bóg) ukrywa się”).

Z pokolenia Asera zwiadowcą był Setur (hebr. S tur — ukryty dom przez Boga), syn Mikaela (hebr. miki 'el — któż jako Bóg). To ostatnie imię zachodzi dość często w źródłach z czasów po niewoli. Analogiczne imię przechowały źródła asyryjskie: nammu

ki Asur, tj. któż jako Asur.

Z pokolenia Neftalego zwiadowcą był Nachbi (hebr. nahbi) syn Wafsiego (hebr. wafsi). Znaczenie obu tych imion jest niepewne. Być może, że Nachbi wywodzi się od n-b-h (zakrywać), a imię Wafsi pochodzi od słowa arabskiego wawzun (prędkość), jak

utrzymuje E. König.

Wreszcie z pokolenia Gada zwiadowcą był Geuel (hebr. geuel) syn Makiego (hebr. maki). Znaczenie tych imion nie jest znane.

W wierszu tym zaznacza autor, że Mojżesz zmienił imię Ozeaszowi, z

pokolenia Efraima, na Jozue (por. w. 8), które (hebr. j.hosu'a) oznacza

Jahwe jest ratunkiem”. Zmiana imienia ma dodać otuchy dwunastu mężom, którzy udadzą się do Kanaanu. Przez tę zmianę imienia każe im Mojżesz oczekiwać wszelkiej pomyślności od Jahwe.

Mojżesz dał szereg zaleceń zwiadowcom przed ich wysłaniem do Ziemi Obiecanej. Najpierw zaleca im dobrze obejrzeć ziemię Kanaan, udać się do Negebu i wyjść w góry. Hebrajski wyraz negeb oznacza wysuszoną lub suchą ziemie. Taką nazwę ma południowa część Kanaanu (por, Rdz 12, 9; 13, l; 20, l; 24, 62). Rozciąga się Negeb od gór judzkich do zatoki Akaba. Na wschodzie graniczy z doliną Araba, rozciągającą się od Morza Martwego do zatoki Akaba. Negeb jest wyżyną poprzerzynaną licznymi dolinami. Obecne państwo Izrael usiłuje kraj ten nawodnić, czyniąc Beersebę jego stolicą (dane na 1950r). Według N. H. Gluecka (The sixty season of archeological exploration in the Negeb, BASOR 43 (1942) 8—17) zawsze istniały w Negebie osady, gdyż w ziemi było dość wody, którą można było znaleźć przez kopanie studzien. Oprócz Negebu mają też zwiadowcy zbadać góry. Chodzi tu o góry judzkie, rozciągające się od Jerozolimy do Hebronu. W liście miast judzkich w Joz 15, 48 okolica ta jest odróżniona od Negebu, Szefeli oraz pustyni. Przed zdobyciem Kanaanu przez Izraelitów uważano tę krainę za zamieszkałą przez Hetytów, Jebuzytów i Amoryłów (Lb 13, 30; por. pwt 1, 7). Ponieważ góry stanowiły główną część tego kraju, dlatego także w NT nosił on nazwę e oreine, tj. góry (Łk 1, 65).

Tak Negeb, jak i góry stanowiły część ziemi Kanaan (hebr. eres k'na'an), której odpowiada starożytna nazwa akadyjska mat Kinahni, względnie Knahhi, zachodząca

w listach z Tell el-Amarna, Rozciągłość kraju, określanego nazwą Kanaanu,

pokrywa się z nazwą dzisiejszej Palestyny, której granicę północną stanowią miasta fenickie: Tyr i Sydon, południową: miasta filistyńskie z Gazą na czele, zachodnią: Morze Śródziemno, a wschodnią: rzeka Jordan (por. Lb 13, 30). W tym to kraju mają zwiadowcy zbadać lud, który go zamieszkuje, czy jest on mocny, czy słaby, czy jest liczny, czy nieliczny. Ponadto winni zwiadowcy zbadać, czy ziemia nadaje się do uprawy roli i hodowli bydła. Mają też zbadać miasta, tak obozy jak i twierdze (hebr. mibsarim). W przeciwieństwie do obozów otwartych, twierdze oznaczały ufortyfikowane skupiska ludzi. Wskazuje na to sama etymologia wyrazu mibsár, wywodząca się od b-s-r (być niedostępnym). Winni też zbadać, czy ziemia jest tłusta (hebr. s'meneh), czy chuda (hebr. razah), czy rosną na niej drzewa, czy też ich nie ma.

Takie zadanie było niebezpieczne, dlatego Mojżesz zaleca zwiadowcom, aby się dzielnie zachowali. Na koniec polecił im przynieść owoców tego kraju, gdyż była to właśnie pora pierwszych (hebr. bikkurë) winogron, a zatem koniec lipca, początek sierpnia. Wyruszyli więc spod Synaju na wiosnę, a przybyli do Paran po trzech miesiącach.

 

LIT

Ricciotti G. Dawne dzieje Izraela Pax W-wa 1956

Messori V.: Opinie o Jezusie Wyd. M 2004 Kraków

Giuseppe Ricciotti „Życie Jezusa Chrystusa” „Dawne Dzieje Izraela” PAX

Messori V., Umęczon pod ponckim Piłatem? Wyd M Kraków 1996

Messori V., „Mówią, że zmartwychwstał” Wyd M Kraków 2004

Rops D.: Dzieje Chrystusa Pax Warszawa 1987

Flawiusz J.: Dzieje wojny żydowskiej przeciwko Rzymianom Armoryka Sandomierz 2008

Forstner D. OSP.: Świat symboliki chrześcijańskiej Pax Warszawa 1990

Messori V.: Opinie o Jezusie Wyd. M Kraków 1994

Ks. Filipiak M. : Jak rozumieć Pismo Święte, KUL, Lublin, 1982

Ks. Dąbrowski E.,: Pismo Święte Nowego Testamentu w 12 tomach, wstęp przekład z oryginału, komentarz, Pallotinum, W-wa, 1977, tom 2, 3, 4, 5

Nowy Testament - Najnowszy przekłąd z języków oryginalnych z komentarzem, Edycja św Pawła

Ks. Dąbrowski E., „Proces Chrystusa w świetle historyczno-krytycznym”, Ksiegarnia św. Wojciecha 1964

Ks. Dąbrowski E., Dzieje Pawła z Tarsu, PAX, W-wa, 1953

Giuseppe Ricciotti Paolo Apostolo BIOGRAFIA CON INTRODUZIONE CRITICA

Ks. Szczepański Wł., 4 Ewangelie Wstęp, Nowy przekład i komentarz, Kraków 1917

Cylkov I., BERESZIT (NA POCZĄTKU) - GENESIS - KSIĘGA RODZAJU [1 KSIĘGA MOJŻESZA]

PISMO ŚWIĘTE STAREGO TESTAMENTU pod redakcją Ks. Dra STANISŁAWA LACHA

Profesora egzegezy Starego Testamentu na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim-Pallotinum, Poznań, 1962

Kudasiewicz J., Jak rozumieć Pismo Święte, Jezus Historii a Chrystus Wiary, t.3, KUL, Lublin, 1987

Stachowiak L., Jak rozumieć Pismo Święte, Potop biblijny, t4, KUL, 1988

Stary Testament Historia zbawienia, Editions du DialoqueParyż, 1987

Rops., D.:Od Abrahama do Chrystusa, Wa-wa, Pax, 1967

Bednarz M.:Biblia Księga Wiecznego niepokoju, Fund. Nasza przyszłość, 2008

Lapple A,: Od egzegezy do katechezy, W-wa, Pax, 1986

Świderkówna A.: Rozmowy o Biblii, W-wa, PWN, 1995