Właśnie przeczytałem notkę Krzysztofa Kłopotowskiego: 10 "przykazań" dla prawego Polaka i od razu skojarzyło mi się to z książką Józefa Bocheńskiego "Podręcznik Mądrości Tego Świata". Pewnie nie każdy to czytał, więc cytuję fragmenty - tytuły wszystkich przykazań, oraz kawałek wstępu z wyjaśnieniem Bocheńskiego po co napisał ten podręcznik:

Józef Bocheński

Podręcznik Mądrości Tego Świata

(...)

Ogłaszając rzecz o mądrości narażam się na zarzut, że uczę bezecności i psuję młodzież. Mądrość, o której tu jest mowa, wielce różni się, w rzeczy samej, od tradycyjnej moralności i od chrześcijańskiej bogobojności. Odpowiem, że (pomijając fakt, iż wiele przykazań mądrości znajdujemy w moralności tradycyjnej) chodzi tu o mądrość tego świata, filozoficzną, o której święty Paweł powiedział (I Kor. 1, 20), że: "Chrystus uczynił ją głupią", i że odwrotnie, nauka chrześcijańska jest głupotą w oczach pogan (tamże w 18). Jeśli o mnie chodzi, jestem chrześcijaninem, więc przyznaję się do ewangelicznej głupoty i bynajmniej nie zamierzam zalecać mądrości tego świata.

Ale jeśli tak jest, to dlaczego ogłaszam tę książkę? Dlatego, że z faktu, iż się jest wyznawcą jednej wiary, nie wynika, by nie należało znać innych. Przeciwnie: kto odrzuca jakiś pogląd, powinien wiedzieć, co odrzuca, czym ten pogląd jest i nie żywić złudzeń, co do znaczenia wyboru jakiego dokonał. Otóż wydaje mi się, że zbyt wielu chrześcijan robi sobie iluzje właśnie w tej sprawie i żyje według zasady: "i wilk syty i owca cała". Chciałem sprowokować ich do myślenia. Taka prowokacja należy do podstawowych zadań filozofa. Książeczka, którą oto oddaję w ręce czytelnika jest książeczką prowokacyjną.

(...)

• Postępuj tak, abyś długo żył i dobrze ci się powodziło.
  • Dbaj przede wszystkim o twoje życie i zdrowie.
    • Nie bądź głupi, nie daj się zabić.
  • Gdy dalsze życie wydaje ci się na pewno i bezwzględnie nieznośne popełń samobójstwo.
  • Poza wyjątkowymi okolicznościami stawiaj twoje życie i zdrowie ponad wszystko inne.
• Używaj życia.
  • Dbaj o to byś miał jak najwięcej przyjemności i jak i najmniej przykrości.
  • Dbaj o to, aby twoje życie miało zawsze sens.
    • Miej zawsze przed sobą cel do osiągnięcia.
    • Używaj chwili.
      • Umiej żyć w teraźniejszości.
      • Staraj się pojmować środki jako cele.
• Rządź swoim życiem.
  • Bądź, o ile to możliwe, niezależny w czynie fizycznym.
  • Rządź twoją myślą, uczuciami i nastrojami.
    • Postępuj zgodnie z twoim własnym ideałem.
  • Nie przywiązuj się zbytnio do nikogo i niczego.
    • Nie popadaj w nałóg.
  • Zachowuj spokój wewnętrzny.
    • Zachowaj pogodę ducha.
      • Mów sobie codziennie rano: "Świetnie jest".
      • Staraj się przedstawić sobie wypadki przyszłe w sposób przyjemny.
• Bądź roztropny.
  • Nie uznawaj żadnego zdania bez sumiennego przekonania się o jego prawdzie albo przynajmniej o jego prawdopodobieństwie.
    • Zanim coś ważniejszego powiesz albo zrobisz zadaj sobie pytanie: Czy warto?
    • Sprawdź przed ważną decyzją czy nie bierzesz twoich życzeń za rzeczywistość.
    • W każdej sprawie zasięgaj rady ludzi doświadczonych.
    • Odłóż do jutra decyzję w ważnej sprawie.
    • Poznaj siebie.
      • Znajdź codziennie chwilę do namysłu nad sobą.
  • Zajmuj się sprawami, które od ciebie zależą a nie tymi, które od ciebie nie zależą.
    • Nie wartościuj niepotrzebnie.
    • Nie przejmuj się tym, na co nie masz wpływu.
  • Dbaj o zabezpieczenie twojej przyszłości.
• Zachowaj we wszystkim umiar.
  • Zachowaj umiar w poglądach.
    • Unikaj twierdzeń całkiem ogólnych.
    • Bądź ostrożny - w swoich sądach.
  • Korzystaj z dóbr i przyjemności umiarkowanie.
  • Umiej używać małych przyjemności.
    • Przedkładaj wiele małych przyjemności nad niewiele wielkich.
  • Nie porywaj się na rzeczy, które przekraczają twoje możliwości.
• Powziętą decyzję wykonaj mocno i wytrwale.
  • Nigdy nie powoduj się strachem.
    • Nie bój się śmierci.
• Żyj dla swojego dzieła.
  • Wykonuj wszystko, co czynisz możliwie najlepiej.
  • Patrz na siebie, na innych ludzi i na świat okiem przyrodnika.
    • Pojmuj przeciwności jako wydarzenia naturalne.
    • Nie rozczulaj się nad sobą.
• Uważaj twój stosunek do innych ludzi za nadzwyczaj ważny dla twojego życia.
• Bądź ostrożny w stosunkach z innymi ludźmi.
  • Bądź ostrożny w stosunkach z innymi ludźmi.
    • Dopóki go lepiej nie poznasz, uważaj każdego spotkanego człowieka za złośliwego głupca.
    • Nie wierz nikomu dopóki nie przekonasz się, że on zna się na tym, o czym mówi, i że jest prawdomówny.
    • Nie uznawaj za prawdę żadnego twierdzenia tylko dlatego, że jest wydrukowane, albo wypowiedziane w środkach masowego przekazu.
  • Myśl i czuj niezależnie od innych.
  • Przedkładaj samotność nad towarzystwo.
  • Nie przywiązuj wagi do czci i zniewagi, jak długo nie jesteś pewny, że one mogą być bardzo pożyteczne, albo bardzo szkodliwe dla ciebie.
  • Nie patrz na siebie w zwierciadle społeczeństwa.
• Nie zajmuj się innym człowiekiem wyjąwszy gdy on:

  - może być ci pożyteczny, albo dla ciebie niebezpieczny, 

  - możesz mu pomóc, 

  - jesteś za niego odpowiedzialny.

  • Staraj się uważać ludzi, którymi nie masz się zajmować za twory twojej wyobraźni.
• Dawaj innym możliwie mało informacji o sobie.
  • W miejscach publicznych staraj się być jak najbardziej anonimowy.
  • Stosuj się w zachowaniu do otoczenia.
• Wyjąwszy gdy chodzi o przyjaciół i bliskich unikaj poufałości.
  • Przy pierwszym spotkaniu obcego nie bądź zbyt uprzejmy.
• Dbaj o życzliwość ludzi.
  • Nie zrażaj sobie ludzi, jeśli możesz.
    • Ile możesz unikaj sporów.
      • Jak ognia unikaj sporu z ludźmi mającymi władzę nad tobą.
      • Gdy grozi ci niebezpieczny spór, uciekaj.
    • Nie wyrządzaj nikomu krzywdy, gdy cię to nic, albo mało kosztuje.
      • Ile możesz tego uniknąć nie mów nikomu rzeczy nieprzyjemnych.
      • Nie krytykuj niczyjego narodu, wyznania, zawodu w jego obecności.
  • Staraj się zyskać sympatię każdego spotkanego człowieka.
    • Bądź uprzejmy.
      • Bądź szczególnie uprzejmy dla ludzi bogatych i możnych.
    • Oddawaj chętnie przysługi, które cię nic nie kosztują, albo kosztują cię niewiele.
    • Niech twoja obecność i mowa będzie miła dla partnera.
      • Do każdego spotkanego człowieka podchodź z uśmiechem.
      • Pochlebiaj rozmówcy.
      • Niech twój rozmówca wie, że się nim interesujesz.
      • Daj rozmówcy jak najwięcej mówić o nim i jego sprawach.
  • Pracuj systematycznie i wytrwale nad zdobyciem życzliwości ludzi, z którymi ci żyć wypada.
• Postępuj tak, abyś był uważany za człowieka, na którym można polegać.
  • Nie kłam i nie wprowadzaj w błąd, o ile możesz.
  • Dotrzymuj twoich obietnic.
• Bądź umiarkowanie solidarny z grupą do której należysz.
  • Zachowuj umiarkowanie zasady moralności.
  • W okolicznościach mniej więcej równych daj pierwszeństwo członkowi twojej grupy przed obcym.
  • Stosuj się do grupy, w której jesteś.
  • Miej paru przyjaciół.
    • Niech twoim przyjacielem będzie tylko człowiek o wypróbowanej uczciwości i inteligencji.
    • Bądź twoim przyjaciołom wierny.