"Poproszę drzwi". "Ale lewe drzwi czy prawe drzwi?"...

       Z poprzednich odcinków serii o stronności można by wywnioskować, że dominacja ruchu prawostronnego we współczesnym świecie wynika z dominacji Francji nad Wielką Brytanią. Niemniej tak nie jest - kluczowe znaczenie odegrały tu Stany Zjednoczone. A więc ważnym pytaniem jest: dlaczego w USA jeździ się po prawej? Można to tłumaczyć młodością tego państwa, czyli brakiem tradycji rycerskich - ale to są błędne teorie.

       Początkowo na różnych obszarach Ameryki Północnej ruch drogowy był pomieszany - w jednych rejonach obowiązywał ruch lewostronny, a w innych prawostronny. Ameryka była kolonizowana przez wiele nacji europejskich i było różnie. Francuzi (Kanada) czy Holendrzy (Nowy Jork najpierw nazywał się Nowy Amsterdam) jeździli po prawej, a Brytyjczycy czy Irlandczycy po lewej. Zwycięstwo ruchu prawostronnego było wynikiem uzyskania niepodległości przez USA, czyli buntowi przeciw Brytyjczykom. Ruch prawostronny zaczął dominować w USA w XIX wieku, a główny rozwój motoryzacji to wiek XX - a wtedy pod tym względem Ameryka już zaczęła dominować nad Wielką Brytanią. Dodatkowo Europa kontynentalna stawała się coraz bardziej zgodna z USA.

       Stronność ruchu wpływa na stronę, po której usytuowana jest kierownica w samochodzie. Okazuje się, że prawa strona dla kierowcy była bardziej naturalna (wynikała z tego, że woźnica siedział po prawej) i nawet w państwach z prawostronnym ruchem początkowo kierowcy siedzieli po prawej. W amerykańskich samochodach kierownice po lewej stronie zaczęto zakładać dopiero około roku 1900. Pierwszym amerykańskim pojazdem, w którym seryjnie kierownicę montowano wyłącznie z lewej strony, był dopiero Ford T z 1908 roku. W autach Cadillaca aż do 1915 roku można było wybierać wersje z kierownicą z dowolnej ze stron samochodu.

       Widać to na zdjęciach:

1904:

1906:

1914:

       Ruch lewostronny pociągów jest stosowany nie tylko na kolejach brytyjskich, ale do dziś także np. we Francji, Włoszech, w Szwajcarii, Szwecji, Danii, Belgii czy Portugalii.

Grzegorz GPS Świderski

Lewą marsz, w prawo zwrot… <- poprzednia notka

następna notka -> Panowie na prawo, panie na lewo…

Tagi: #gps65, #prawa, #lewa, #stronność