Grę zna kilku moich kolegów i koleżanek, ale w innych mutacjach, bo gra ewoluowała - z czasem zmieniałem zasady (ale nie w trakcie gry, tylko po). Gra jest połączeniem skata, brydża, kierek i preferansa – wszystkiego co fajne w tych grach. Bardzo proszę wszystkich, którzy się zainteresują tą grą o przesłanie mi swoich uwag - gra może nadal ewaluować. Ale pomysły zmian są sensowne dopiero, gdy się trochę pogra. Dlatego zachęcam do grania, a w razie wątpliwości co do zasad, proszę mnie pytać.
Podstawy
Gra się 32-ma kartami - talia brydżowa od siódemek. Jest osiem kolejnych kart w kolorze (8 * 4 = 32) i dziesięć lew (10 * 3 = 30 plus dwie pozostające w dublu na stole). Grają trzy osoby. Rozdaje się po dziesięć kart, a dwie zostają na stole (zakryte) - te karty zwie się dublem (albo stolikiem, albo musikiem). Kolejność kolorów jak w brydżu (od najstarszego): bez atu, piki, kiery, kara, trefle. Również kolejność kart jest taka jak w brydżu (od najstarszego): as, król, dama, walet, 10,9,8,7. Gra dzieli się na Licytację i Rozgrywkę - najpierw się licytuje, a potem rozgrywa, tak jak w Brydżu.
Rozgrywka
Gra się w kolor, bez atu lub w gry betelkowate - w zależności od licytacji. Rozgrywka podobna jest do rozgrywki w brydżu, ale nie ma dziadka i są dwie dodatkowe zasady: jest obowiązek przebijania, a jak się nie ma do koloru jest obowiązek dokładania atu. Czyli trzeba zawsze dać starszą kartę w kolorze, a jak się nie ma do koloru, to trzeba przebić atutem. A gdy już jest przebite atutem i nie ma się do koloru, ale ma się mniejszy atut, to trzeba go dołożyć. Do tej pory zasady są takie same jak w preferansie.
Jedynym wyjątkiem od zasad rozgrywki jest betel (wyjaśnienie co to znaczy będzie dalej): wtedy nie ma obowiązku przebijania dla obrońców, ale nadal jest dla rozgrywającego.
Rodzaje gier do wylicytowania
- Jeden w kolor lub bez atu (należy wziąć minimum 6 lew),
- Betelek 2 (nie wolno wziąć więcej niż 2 lewy - nie ma atu),
- Dwa w kolor lub bez atu (należy wziąć minimum 7 lew),
- Betelek 1 (nie więcej niż 1 lewa - nie ma atu),
- Trzy w kolor lub bez atu (należy wziąć minimum 8 lew),
- Betelek 0 (nie wolno wziąć żadnych lew - nie ma atu),
- Szlemik w kolor lub bez atu (należy wziąć minimum 9 lew),
- Betel (nie wolno wziąć żadnych lew - nie ma atu i obowiązku przebijania dla obrońców, ale rozgrywający ma obowiązek przebijania),
- Szlem w kolor lub bez atu (należy wziąć wszystkie lewy).
Gry dzielą się na normalne (1, 3, 5, 7, 9) i betelkowate (2, 4, 6, 8).
W grach normalnych chodzi o wzięcie zadeklarowanej ilości lew.
Betelkowate to rodzaj rozbójnika z kierek - chodzi o to, by wziąć jak najmniej lew. W betelku 2 wolno wziąć 2 lewy i nie więcej, w betelku 1 jedną, a w betelku 0 nic nie wolno wziąć. Betel polega na tym, że nic nie wolno wziąć i nie ma obowiązku przebijania dla obrońców - ale rozgrywający nadal ma obowiązek przebijania. Gra przeciwko betelkowatym polega na tym, by wcisnąć rozgrywającemu jak najwięcej lew. W betelkowatych rozgrywający ma tą przewagę, że zaczyna rozgrywkę, więc może wyjść w dużą kartę (ale nie w asa!) i ma pewność, że mu ktoś ją przebije. W betlu to nie działa. Z tego wniosek, że w betelku 2 można mieć aż 5 wysokich kart bez asa, a resztę niską i mieć szansę na wygraną. Ale w betelkowatych głównie liczą się siódemki i ósemki lub długie kolory od dołu. Dlatego w Betelku z prawie każdą kartą można coś grać - szczególnie gdy można wymienić dwie karty.
Licytacja
Licytacja wygląda następująco: zaczyna rozdający (rozdają kolejne osoby w kółko) - może obejrzeć dwie karty ze stolika i wymienić je - gdy wymieni choć jedną, musi coś zalicytować, gdy nie wymieni, może spasować, ale dostaje 10 punktów na minus. Wymienić i spasować nie wolno. Ale wolno obejrzeć tylko jedną kartę i spasować (wtedy dostaje się minus 5 punktów). Gdy nie ogląda się żadnej karty z dubla, to można spasować za darmo. Oczywiście można licytować bez oglądania kart z dubla, ale to się nie opłaca. Po wymianie należy wyrzucić dwie inne karty (zasłonięte) i następny w kolejności może je znowu wymienić i coś zalicytować, ale musi podać równą grę w wyższym kolorze, albo wyższą grę. I tak w kółko aż do dwóch pasów. Czyli analogicznie jak w Brydżu. W ten sposób ustala się rozgrywającego (który pierwszy wychodzi w rozgrywce), wysokość gry jaką gra i ewentualnie atut. W przypadku gdy na początku wystąpią trzy pasy rozgrywa się kontrakt bez atu, bez rozgrywającego, po 2 punkty za lewę - wychodzi rozdający (ale to się prawie nigdy nie zdarza).
Punktacja
Poniższa tabelka przedstawia punktację:
Gra
|
Punktacja
|
Lp
|
A
|
B
|
C
|
D
|
E
|
0
|
trzy pasy
|
-
|
-
|
0
|
2
|
1
|
1 w Kolor
|
6+
|
4
|
10
|
5
|
2
|
1 Bez Atu
|
6+
|
4
|
20
|
5
|
3
|
Betelek 2
|
2-
|
|
20
|
0
|
4
|
2 w Kolor
|
7+
|
3
|
30
|
10
|
5
|
2 Bez Atu
|
7+
|
3
|
40
|
10
|
6
|
Betelek 1
|
1-
|
|
40
|
0 |
7
|
3 w Kolor
|
8+
|
2
|
50
|
15
|
8
|
3 Bez Atu
|
8+
|
2
|
60
|
15
|
9
|
Betelek 0
|
0
|
|
60
|
0 |
10
|
Szlemik w Kolor
|
9+
|
1
|
70
|
20
|
11
|
Szlemik Bez Atu
|
9+
|
1
|
80
|
20
|
12
|
Betel
|
0*
|
|
80
|
0 |
13
|
Szlem w Kolor
|
10+
|
0
|
90
|
25
|
14
|
Szlem Bez Atu
|
10+
|
0
|
100
|
25
|
* - W Betlu nic nie wolno brać i nie ma obowiązku przebijania dla obrońców, a jest dla rozgrywającego.
Opis kolumn:
- A. Nazwa gry,
- B. Lewy, które należy (+) albo można (-) wziąć,
- C. Ile lew można oddać,
- D. Punkty za ugranie gry dla rozgrywającego (gdy gry nie ugra, to te punkty liczą się na minus),
- E. Punkty za lewy broniących i nadróbki rozgrywającego.
Oglądanie dubla i spasowanie: -10, a każdej karty z osobna w dublu: -5.
W przypadku przegrania betelkowatych punkty liczy się odwrotnie: ujemnie dla rozgrywającego. W przypadku przegrania gry normalnej rozgrywający ma odpowiednio punkty na minus. Obrońcy w grach normalnych dostają punkty za lewy, które wzięli, niezależnie od tego czy rozgrywający ugrał czy nie.
Gra się na czas, albo na ilość rozdań, albo do zdobycia iluś punktów.
I to są już wszystkie zasady gry.
Strategia
Licytacja jest skomplikowana strategicznie, bo bardzo ważne jest to, co się wyrzuca po wymianie: gdy zamierzam grać betelkowate, to wyrzucam duże karty, ale wtedy następny je dostanie i mogę mu dać dodatkowe lewy. I analogicznie jest gdy zamierzam grać grę normalną: wyrzucam słabe karty, więc daje następnemu możliwość grania betelkowatych. W związku z wymianą, licytacja może ciągnąć się kilka kolejek, bo każdemu może coś przypasować, co innemu nie pasuje - a im dłużej się ciągnie, tym więcej daje się informacji ewentualnemu rozgrywającemu. Ale im więcej w licytacji można dać danych ułatwiających rozgrywkę, tym większa pokusa do blefowania. Dodatkowo wymieniane karty krążą w kółko dając jeszcze więcej informacji dla rozgrywki - ale tu też opłaca się blefować. Cała sztuka w tej grze polega na tym by wyrzucić takie karty, że przeciwnicy je wymienią i oddadzą mi karty jeszcze lepsze, pozwalające mi grać grę wyższą niż oni.
Oczywiście gra jest dużo ciekawsza na żywo z uwagi na wiele możliwości blefowania - ale można pomyśleć o graniu przez Internet.
Grzegorz GPS Świderski
Bloger, żeglarz, informatyk, trajkkarz, sarmatolibertarianin, futurysta AI. Myślę, polemizuję, argumentuję, politykuję, filozofuję, łapówki przyjmuję: suppi.pl/gps65
Nowości od blogera
Inne tematy w dziale Rozmaitości