Po co nam to społeczeństwo ?
Społeczeństwa ewoluują od tysięcy lat, na przestrzeni których wypracowywały i udoskonalały różne formy współżycia społecznego. Począwszy od prymitywnych plemion, poprzez pierwsze osady, miasta zarządzane przez władców absolutnych, starożytne greckie miasta państwa oparte o systemy demokratyczne, królestwa, wielkie imperia aż po współczesne państwa. Społeczeństwa powstały ponieważ w grupie efektywniej rozwiązujemy problemy niż w pojedynkę i zmieniały się aby zachować swą efektywność wobec nowych wyzwań jakie pojawiały się przed nimi.
Życie prywatne vs życie społeczne - nowe wyzwania dnia dzisiejszego
Świat nie stoi w miejscu a formy życia społecznego podlegają nieustannym zmianom także dziś. Ta ewolucja trwa choć jest trudno dostrzegalna ponieważ istotniejsze zmiany dokonują się zazwyczaj raz na kilka pokoleń i są adaptowane w pierwszej kolejności w życiu prywatnym a dopiero w miarę upowszechniania się wpływają na kształt życia społecznego. Nie inaczej jest dziś - gdy obserwujemy jak bardzo zmienia się nasze życie codzienne pod wpływem nowych technologii widzimy jednocześnie, że wpływ nowych technologii na organizację życia społecznego jest niewielki. Można zaryzykować stwierdzenie, że organizacja życia społecznego jest dziś daleko w tyle za zmianami technologicznymi które się dokonały. Objawia się to bardzo wyraźnym przesunięciem ciężaru władzy w kierunku mediów które w dzisiejszych czasach mają większą siłę oddziaływania na społeczeństwo niż realna władza. Dobrze obrazuje to nagrana wypowiedź premiera Pawlaka który mówi o tym, że główne polskie media zostały wykupione przez koncerny niemieckie po to aby za ich pomocą sterować rządem Donalda Tuska. To pokazuje skalę zjawiska i jednocześnie skalę zmian jakie muszą się dokonać aby taki stan rzeczy zmienić.
Diagnoza problemu
Starożytni wymyślili agorę która pozwalała publicznie głosić swoje poglądy. Charakteryzowała się ona tym, że głoszący był bezpośrednio konfrontowany z tymi do których kierował swój przekaz. Jedność czasu i miejsca przekazu oznaczała, że zarówno głoszący jak i jego adwersarze docierali ze swym przekazem do tego samego audytorium. Z tego powodu jedność czasu i miejsca bardzo utrudniała manipulowanie przekazem. Ta sytuacja zmieniła się wraz z wynalezieniem druku i upowszechnieniem się książek. Jedność czasu i miejsca przekazu została bezpowrotnie utracona co doprowadziło do zróżnicowania grup odbiorców przekazu i otworzyło szerokie możliwości manipulowania nimi. Dziś w dobie technologi cyfrowych proces ten jeszcze się pogłębił ponieważ do każdego odbiorcy można dotrzeć ze ściśle spersonalizowanym przekazem dokładnie dostosowanym do niego. Daje to możliwość manipulowania całymi społeczeństwami na niespotykaną dotąd skalę. Społeczeństwo poddane takiej manipulacji traci swoją efektywność działania ponieważ traci zdolność do odróżnienia prawdy od fałszu i z tego powodu nie jest w stanie określić co leży w jego interesie a co nie.
Co dalej ?
W tej sytuacji warto zadać sobie pytanie jak powinna zmienić się organizacja życia społecznego tak aby społeczeństwa stały się odporne na medialne manipulacje ? Co zrobić aby społeczeństwa odzyskały swoją efektywność w działaniu i przestały być zakładnikami mediów ? Na pewno wszystkie podmioty uczestniczące w życiu społecznym muszą mieć własne, niezależne kanały komunikacji skierowane bezpośrednio do członków społeczności której są częścią. Dodatkowo musi zostać przywrócona jedność czasu i miejsca przekazu wyrażona w swobodzie zamieszczania komentarzy dokładnie w miejscach w których zostały opublikowany komentowany przekaz. Aktualnie jest to niemożliwe, ponieważ mamy do czynienia z tzw. moderacją - czyli cenzurowaniem treści publikowanych w internecie. Dodatkowo istnieje ryzyko podszywania się i publikowania przekazu w imieniu innych osób/organizacji. Wszystko to pokazuje jak złożone problemy stoją przed społeczeństwem, które musi rozwinąć metody efektywnego działania w świecie cyfrowym w którym rządzą media. Wkrótce zaprezentuję rozwiązania, które są próbą zmierzenia się z przedstawionymi powyżej wyzwaniami.
Inne tematy w dziale Społeczeństwo
