Na S24 pojawiła się ciekawa notka "Nowa Cerkiew na Ukrainie. Cios dla Rosji?", której autor prezentuje proces autokefalii Cerkwi Patriarchatu Kijowskiego z perspektywy... moskiewskiej. Dla równowagi kilka kwestii, które w tamtej perspektywie się nie mieszczą. Przede wszystkim dla nikogo, kto się tylko oględnie interesuje historią Kościoła nie jest tajemnicą, że od czasów Ochrany Patriarchat Moskiewski był narzędziem rosyjskich władz. Wie to też wielu spośród Ukraińców, łącząc PM z FSB.
[od lewej: "Żądanie zakazu działalności PM jako organizacji terrorystycznej"; "PM nie Kościół Chrystusowy, a struktura FSB" - źródło: RadioSvoboda.org]
Skąd takie postawy? Otóż PM mocno się angażował w wojnę na Ukrainie. Korzystając z dużej liczby wiernych próbował wywrzeć pożądany przez swoją stolicę wpływ na nastroje. Chyba najgłośniejszą polityczną akcją była "pielgrzymka" z okupowanych terytoriów we wschodniej części Donbasu do Kijowa w lipcu 2016. Dzisiaj prawie nikt o niej nie pamięta, a w Polsce mało kto wie.
Celów tej operacji mogło być kilka. Na pewno miała podkopać morale lojalnych wobec Kijowa należących do obrządku PM. Biorąc pod uwagę nastroje po licznych ostrzałach obiektów cywilnych oraz relacjach z traktowania jeńców przez "separatystów" należało się spodziewać prób linczu na "pielgrzymach" w jakimś mieście-osadzie-wiosce, przez które będą przechodzić. Zdjęcia błyskawicznie obiegłyby świat jednoznacznie ustawiając sympatie odbiorców. W kilku miejscach było blisko, jednak dramatowi zapobiegała policja, Gwardia Narodowa oraz... weterani ATO.
[demonstranci wysyłają patriarchę Onufrego, biskupa PM na Ukrainie, do Rosji; ukraińska specyfika - obok banderowskich flag OUN flaga UE]
Sobotni sobór zjednoczeniowy Cerkwi kijowskiej wywołał w ukraińskojęzycznym internecie duże poruszenie. Co ciekawe, dotyczy ono nawet tamtejszych zdeklarowanych ateistów. Dość powszechna jest postawa interpretująca autokefalię jako kolejny element zerwania się kolonii ze smyczy metropolii. Będąc w Kijowie w październiku w momencie, gdy duchowne władze Konstantynopola ogłosiły swoje stanowisko przychylne autokefalii Kijowa widziałem to na żywo.
O wysokości stawki może świadczyć krótki opis sytuacji z września bieżącego roku:
W kwietniu hierarchowie Patriarchatu Kijowskiego i Prawosławnego Kościoła Autokefalicznego wraz z prezydentem Ukrainy Petrem Poroszenką zwrócili się do Ekumenicznego Patriarchatu Konstantynopola o wystawienie tomosu powołującego niezależny od Moskwy Kościół prawosławny. Apel ten poparł ukraiński parlament.
Tomos patriarszy o nadaniu autokefalii jest prawem zasadniczym dla każdego Kościoła prawosławnego i wydanie go ukraińscy politycy postrzegają jako kluczowy krok dla konsolidacji tożsamości narodowej Ukrainy.
Z kolei rosyjscy przywódcy religijni widzą w zabiegach o autokefalię atak na jedność prawosławia i starają się zapobiec wydaniu tomosu.
(źródło)
Jest to też komentarz do pojawiających się w polskim internecie opinii, że kijowska Cerkiew nie będzie kanoniczna. Otóż cały problem Kremla polega na tym, że po otrzymaniu tomosu będzie. W mojej ocenie jest to, wprawdzie długoterminowa, ale ewidentna klęska Putina w tej wojnie. A wystarczyło nieco mniej nachalne opowiedzenie się po stronie FR, by operujący na Ukrainie PM zachował swoje bardzo mocne aktywa wpływu na postawy społeczne.
Na koniec ciekawostka z polskiej perspektywy.
Ulubioną książką nowego zwierzchnika nowej ukraińskiej Cerkwi jest „Quo Vadis” Sienkiewicza
Informację o tym, że nowy metropolita Kijowa i całej Ukrainy, 39-letni Epifaniusz jest miłośnikiem powieści polskiego Noblisty o pierwszych chrześcijanach odnalazł rosyjskojęzyczny serwis BBC w wywiadzie, jakiego duchowny udzielił w 2013 roku.
(źródło)
Jak widać, w czasie naszego polskiego wirtualnego okładania się multimedialnymi pałami, tuż obok wciąż wiele się dzieje...
Inne tematy w dziale Polityka
