Ponad jedna trzecia (35%) osób w Polsce „przejawia postawy antysemickie”

2023 - Ponad jedna trzecia (35%) osób w Polsce „przejawia postawy antysemickie”, wynika z nowego badania przeprowadzonego przez amerykańską Ligę Przeciwko Zniesławieniu (ADL). Był to drugi najwyższy wynik wśród dziesięciu badanych krajów europejskich, ustępując jedynie Węgrom (37%). Był on jednak znacznie niższy niż w poprzedniej edycji badania.

ADL zapytała losową i reprezentatywną próbę osób w każdym z tych krajów, czy zgadzają się z 11 stwierdzeniami powszechnie kojarzonymi z antysemickimi poglądami. Osoby, które odpowiedziały, że większość stwierdzeń jest „prawdopodobnie prawdziwa”, zostały sklasyfikowane jako przejawiające postawy antysemickie.

Po Węgrzech i Polsce, kolejne najwyższe poziomy odnotowano w Ukrainie (29%), Rosji i Hiszpanii (oba po 26%) oraz Belgii (22%). Pozostałe kraje to Francja (15%), Niemcy (12%), Wielka Brytania (10%) i Holandia (6%).

Oddzielnie ADL zapytała również bezpośrednio, czy ludzie mają pozytywną czy negatywną opinię o Żydach. W Polsce 64% respondentów stwierdziło, że ma pozytywną opinię, podczas gdy 19% przyznało, że jest przeciwnego zdania. Ta ostatnia liczba była najwyższa spośród wszystkich badanych krajów, z Węgrami (15%) i Hiszpanią (14%) na drugim i trzecim miejscu.

Kiedy przedstawiono antysemickie stereotypy, 62% Polaków stwierdziło, że „prawdopodobnie prawdą jest”, że Żydzi są bardziej lojalni wobec Izraela niż własnego kraju, 57%, że zbyt dużo mówią o tym, co stało się z nimi podczas Holokaustu, a 53%, że mają zbyt dużą władzę w świecie biznesu i na rynkach finansowych.

Przyjaciel, kiedyś pisał dla salonu24

Z kolei 36% Polaków uważa za prawdopodobnie prawdziwe stwierdzenie, że Żydzi „mają zbyt dużą kontrolę nad sprawami globalnymi” i „nie dbają o to, co dzieje się z kimkolwiek poza ich własnym gatunkiem”. Podobny odsetek (35%) zgodził się, że „Żydzi mają zbyt dużą kontrolę nad rządem Stanów Zjednoczonych” i „uważają się za lepszych od innych ludzi”.

Wreszcie, 34% osób w Polsce stwierdziło, że prawdopodobnie prawdą jest, że „ludzie nienawidzą Żydów z powodu ich zachowania”, 27%, że „Żydzi mają zbyt dużą kontrolę nad światowymi mediami”, a 10%, że „Żydzi są odpowiedzialni za większość wojen”.

Ogólnie rzecz biorąc, 35% osób w Polsce stwierdziło, że ponad połowa z tych stwierdzeń jest prawdopodobnie prawdziwa. Liczba ta spadła z 48% w ostatnim badaniu opublikowanym w 2019 roku.

W osobnym pytaniu 21% Polaków zgodziło się ze stwierdzeniem, że „Holokaust miał miejsce, ale liczba Żydów, którzy w nim zginęli, została znacznie wyolbrzymiona przez historię”. Był to najwyższy wynik ze wszystkich badanych krajów, wyprzedzając Ukrainę i Węgry (18%).

Polska miała również najniższy odsetek osób, które stwierdziły, że kontaktują się z Żydami bardzo często lub dość często (łącznie 8%).

Podczas gdy Polska miała kiedyś największą populację Żydów w Europie, liczącą ponad trzy miliony przed II wojną światową, około 85% zostało zabitych podczas Holokaustu, a wielu innych uciekło w okresie powojennym. Według spisu powszechnego z 2021 r. w Polsce jest obecnie tylko 15 700 osób, które identyfikują się jako Żydzi.

Ustalenia ADL pokrywają się z wynikami innych badań. Na początku tego roku polska państwowa agencja badawcza CBOS stwierdziła, że 29% Polaków twierdzi, że nie lubi Żydów, w porównaniu z 27% w 2022 roku. CBOS stwierdził również w 2021 r., że 19% Polaków uważa, że „to dobrze, że [II wojna światowa] spowodowała zmniejszenie liczby Żydów w Polsce”.

Badanie przeprowadzone wśród Żydów w 12 krajach UE opublikowane w 2018 r. przez Agencję Praw Podstawowych UE wykazało, że 85% stwierdziło, że antysemityzm jest problemem w Polsce. Był to trzeci najwyższy wynik wśród wszystkich krajów, na równi z Węgrami i za Belgią (86%) i Francją (95%).

Sondaż przeprowadzony wśród ogółu ludności Polski przez SW Research dla dziennika Rzeczpospolita w 2019 r. wykazał, że większość, 54%, zgodziła się ze stwierdzeniem, że „Polska ma problem z antysemityzmem”, podczas gdy 30% nie zgodziło się z tym stwierdzeniem.

Jednak niektórzy przywódcy polsko-żydowscy - w tym naczelny rabin Michael Schudrich - argumentowali, że Żydzi w Polsce są stosunkowo bezpieczni przed fizycznymi atakami w porównaniu z ich odpowiednikami w większości krajów Europy Zachodniej.