Stalin od dłuższego czasu dawał Niemcom poznać swą gotowość do współpracy, lecz Hitler oferty nie podejmował. Jednak po gwarancjach brytyjskich dla Polski i wobec jej nieugiętej postawy w kwestii współpracy z III Rzeszą, to Hitlerowi zaczęło zależeć na rozmowach ze Stalinem. Zwodząc wysłanników alianckich coraz to nowymi zastrzeżeniami i nierealnymi propozycjami, Stalin 23 sierpnia spotkał się w Moskwie z Ribbetroppem i zawarł z Niemcami pakt o nieagresji. Naprawdę istotny był jednak tajny protokół dołączony do paktu i podpisany przez Ribbentroppa oraz Wiaczesława Mołotowa, komisarza spraw zagranicznych ZSRR. Zapisano w nim cenę za współudział Stalina w rozpętaniu i prowadzeniu wojny, którą Hitler szykował Europie. Związek Sowiecki miał otrzymać pół Polski – po Narew, Wisłę i San – oraz wpływy w państwach bałtyckich. Czwarty rozbiór Polski został postanowiony. Dzień wcześniej – 22 sierpnia – Hitler ustalił datę ataku na Polskę na 26 sierpnia.
Niemiecki dyktator zawahał się jeszcze 25 sierpnia, gdy w Londynie podpisano brytyjsko-polską konwencję o pomocy wojskowej. Hitler powstrzymał atak licząc, że mocarstwa zachodnie w ich zaślepionym dążeniu do utrzymania pokoju skłonią Polskę do ustępstw. Polska nie chciała jednak podzielić losu Czechosłowacji: dywizjony lotnicze rozlokowywały się na lotniskach polowych, najnowsze polskie okręty wojenne udawały się na Atlantyk, a 29 VII ogłoszono mobilizację powszechną. Tego samego dnia Hitler przedstawił swoje ostateczne warunki pokoju: ich przyjęcie oznaczałoby zepchnięcie Polski do roli wasala Niemiec, więc były nie do przyjęcia dla Polaków. Inaczej myśleli politycy brytyjscy i francuscy: suwerenność Polski nie wydawała im się wygórowaną ceną za pokój. Pod naciskiem aliantów domagających się od Polaków podjęcia rozmów z Niemcami dowództwo polskie odwołało mobilizację. Zarządzono ją ponownie 30 sierpnia, lecz to opóźnienie wprowadziło wiele bałaganu i bardzo osłabiło obronę. Ostatniego dnia sierpnia Hitler wydał rozkaz: atak na Polskę ma nastąpić nazajutrz, 1 września o godzinie 4:45 rano.
Inne tematy w dziale Kultura
