Rządowy projekt "Czyste powietrze" ma już rok. W założeniu miał ograniczyć smog w Polsce poprzez dopłaty do wymian pieców oraz termomodernizacji budynków. Mimo wielu chętnych wsparcie otrzymało niewiele gospodarstw. Wnioski o dofinansowanie utknęły u niekompetentnych urzędników.
„Czyste Powietrze” to program, którego celem jest zmniejszenie emisji pyłów i innych zanieczyszczeń do atmosfery. Skierowany jest do właścicieli domów jednorodzinnych, których budynki mają słabą efektywność energetyczną. "Czyste powietrze" obejmuje częściowy zwrot środków m.in. za wymianę pieca, docieplanie budynków, wymianę okien i drzwi czy instalacje OZE.
Zobacz: Trzy miesiące na wypłatę dotacji w programie Czyste powietrze. Ile wyniesie dofinansowanie
Program zaplanowany jest na 10 lat (do 2029 r.) i ma być na niego przeznaczone w tym okresie 103 mld zł, czyli ok.10 mld zł rocznie. W tym roku Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej zarezerwował na ten cel zaledwie 1,3 mld zł, a w przyszłym roku będzie to 1,9 mld zł.
Jak podaje "Rzeczpospolita", powołując się na dane z resortu środowiska, do tej pory złożono 82 tys. wniosków na dofinansowanie o łącznej wartości 2 mld zł, z czego pozytywną decyzją zakończyło się 48 tys. z nich na łączną kwotę ponad 915 mln zł.
Po dofinansowanie zgłasza się średnio 7 tysięcy osób miesięcznie, ale wsparcie otrzymuje dużo mniej, przy czym kwoty są niższe niż wnioskowali beneficjenci.
Do tej pory wnioski o dofinansowanie przyjmowały i rozpatrywały wojewódzkie fundusze ochrony środowiska. Przedstawiciele władz samorządowych jako główne problemy, z którymi się borykają, wskazują biurokrację, nieosiągalność i niekomunikatywność odpowiedzialnych za nabór wniosków urzędników, trudności przy wypełnianiu dokumentów, relatywnie niskie dotacje.
Gminy zatem niechętnie przystępują do programu. Na prawie 2500 gmin w całym kraju chęć współrealizacji “Czystego Powietrza” wyraziło raptem 525 gmin. Tylko niektóre z gmin w ramach pilotażu wyznaczyły swoich pracowników, by pomogli chętnym wypełniać i weryfikować wnioski.
Przeczytaj: Program Czyste powietrze do zmiany. Nie tak łatwo uzyskać dotację
W lipcu Polski Alarm Smogowy informował, że podpisanych w tym okresie było zaledwie 20 tys. umów. - na ok. 3 mln przeznaczonych do likwidacji kopciuchów. Oznaczało to, że do likwidacji pójdzie zaledwie 0,02 mln pieców. To mniej niż 1% realizacji programu. Do września statystyki podpisanych umów wzrosły dwukrotnie, ale i tak mniej niż się spodziewano.
- Najwięcej z nich złożono w wojewódzkich funduszach w Warszawie, Krakowie i Katowicach. Jestem przekonany, że w 2019 r. przekroczymy liczbę 100 tys. wniosków – przekonuje minister środowiska Henryk Kowalczyk.
Minister podkreślił także, że obecnie – w ramach poszerzania kanałów dystrybucji tego programu – trwają konsultacje nad możliwością zaangażowania banków komercyjnych w realizację programu, co również powinno korzystnie wpłynąć na zwiększenie przyrostu liczby wniosków.
Strona rządowa chciałaby, aby można było za pośrednictwem strony internetowej banku złożyć wniosek w tym programie, tak jak można to zrobić np. w przypadku programu 500 plus. NFOŚiGW chciałby, aby Polakom, którzy mają zdolność kredytową, banki stworzyły możliwość pomostowego finansowania inwestycji, w ramach których otrzymali wsparcie w "Czystym Powietrzu" oraz by wspólnie przeprowadzić kampanię informacyjno-promocyjną programu.
NFOŚiGW 5 września informował o rozpoczęciu negocjacji z bankami. Pierwotnie chciano je zakończyć 19 września, ale przedłużono termin do 3 października. Problem w tym, że banki nie chcą wziąć udziału w programie za darmo.
Negocjacje z bankami rozpoczęły się na wniosek Komisji Europejskiej. Zdaniem jej przedstawicieli tylko udział samorządów oraz sektora prywatnego w tym projekcie gwarantuje prawidłowe wykorzystanie funduszy unijnych.
Zdaniem ekspertów Banku Światowego inicjatywa polskiego rządu będzie miała sens tylko wtedy, gdy co roku będzie podpisywanych ok. 400 tys. umów.
Zobacz: Smog kosztuje Polskę wiele miliardów. Jak walczyć o czyste powietrze?
ja
Inne tematy w dziale Gospodarka
