"Spór o upadek Polski" - wykład prof. Andrzeja Nowaka

  We wtorek, 17 stycznia 2017, miał miejsce piąty już wykład prof. Andrzeja Nowaka z cyklu "Węzły polskiej pamięci".  Odbył się [jak zwykle] w Domu Pielgrzyma "Amicus" przy parafii św. Stanisława Kostki na warszawskim Żoliborzu, a zaczął się on o godz 17:00.  Tym razem udało się przeprowadzić bezpośrednią transmisję z tego wydarzenia w Internecie na stronie Solidarnych 2010 {TUTAJ} [youtube - {TUTAJ}]  Skorzystałam z niej i muszę powiedzieć, że ma to wiele zalet.  Zostaje po niej nagranie, do którego zawsze można wrócić.  Była też możliwość zadawania pytań przez Internet, a nawet miały one pierwszeństwo przed pytaniami z sali.  Zachęcam wszystkich do obejrzenia tej relacji ze spotkania.  Warto!!!

 Profesor mówił o okresie od Sejmu Niemego [którego trzechsetna rocznica przypadnie niedługo, 1 lutego 2017] do rozbiorów.  Opisywał rosyjską politykę wobec Polski polegającą na stałym podsycaniu walki miedzy fakcjami magnackimi [Czartoryskich, Poniatowskich i Potockich].  Rosjanie starali się mieć swoich przedstawicieli w kazdej z nich i podsycać wszelkie spory.  A. Nowak starał się też podkreślać podobieństwa między ówczesną sytuacją, a obecną, kiedy to mamy "wojnę polsko-polską".  W XVIII przykładem takiego zaślepienia w konfliktach fakcyjnych była Konfederacja Radomska w 1767 roku.

 Dużo uwagi poświęcił profesor Konfederacji Barskiej.  Nazwał ją "pierwszym polskim powstaniem narodowym".  Wybuchła w r.1768 roku i trwała przez 4 lata do 1771.  Omówił szczegółowo błędy popełniane przez każdą ze stron.  Największym błędem konfederatów było ogłoszenie detronizacji Stanisława Augusta Poniatowskiego [oraz próba jego porwania przez Stanisława Strawińskiego], które pozbawiło Konfederację poparcia dworów europejskich.

 Przedstawił też próby reformy ustroju Polski podejmowane przez Stanisława Augusta.  Napotykały one na stanowczy sprzeciw carycy Katarzyny.  Opisał takze polityke Prus, które z jednej strony grały role sprzymierzeńca polskiego obozu reform, a z drugiej spiskowały z Katarzyną, namawiając ją do rozbiorów Polski.  Sojusznikiem Prus była Anglia [Coryllus uważa, iż to ta ostatnia najbardziej dążyła do zniszczenia Polski, a to z uwagi na konkurencję na rynku zboża].  Dopiero po pierwszym rozbiorze Rosja uwikłała się w wojne z Turcja i Szwecją, co pozwoliła na zwołanie Sejmu Czteroletniego i uchwalenie Konstytucji 3-go Maja.  Przegrana wskutek zdrady króla wojna z Rosja doprowadziła do drugiego rozbioru, a po Powstaniu Kościuszkowskim nastąpił trzeci.

 Profesor opisał aktualne jeszcze dzisiaj spory: Czy Konfederacja Barska i Powstanie Kościuszkowskie miały sens?  Czy nie lepiej bylo siedziec cicho i ukorzyć się przed Rosją?  Jak oceniac działalnośc Stanisława Augusta Poniatowskiego.  Na te pytania szukal odpowiedzi prof. Andrzeja Nowak w swym wykładzie.

 Następny wykład z cyklu "Węzły polskiej pamięci odbędzie się 7 lutego 2017, w "Amicus" o godz 17:00.  Będzie nosił tytuł "Napoleon a Polska: Spór o zachodnią orientację polskich nadziei".