Czym jest plan daltoński?

Helen Parkhurst - twórczyni innowacyjnej metody nauczania

Helen Parkhurst urodziła się w 1886 lub 1987 roku w Durand w stanie Wisconsin. Dziewczynka nie wyniosła ze szkoły zbyt dobrych doświadczeń, a edukacja kojarzyła jej się z narzędziem ucisku i nudnym obowiązkiem. Parkhurst szybko odkryła swoje powołanie i już w wieku 17 lat zdobyła kwalifikacje umożliwiające wykonywanie zawodu nauczyciela. Dzięki temu mogła udowodnić, że dzieci chcą się uczyć i mają w sobie dużą ciekawość świata, ale dorośli nie potrafią tego wykorzystać. Opracowany przez Parkhurst plan daltoński został oficjalnie wdrożony w szkole w mieście Dalton (Massachusetts) w roku szkolnym 1919/1920. Jednak początki tej koncepcji sięgają wcześniejszych lat, gdy młoda nauczycielka pracowała w szkołach w Waterville (Wisconsin) i Tacoma (Waszyngton).

Na czym polega plan daltoński?

Koncepcja nauczania opracowana przez Helen Parkhurst skupia się na rozwijaniu czterech umiejętności, zwanych również filarami planu daltońskiego. Jak rozumieć te zasady?

Samodzielność

Plan daltoński kładzie nacisk na wspieranie uczniów w samodzielnym rozwiązywaniu zadań i problemów. Dzięki temu uczniowie chętnie podejmują wyzwania i przekonują się o swoich możliwościach. Nauczyciel wychodzi z pozycji mentora, który motywuje swoich podopiecznych, ale nie wyręcza ich w pracy.

Odpowiedzialność

W planie daltońskim dziecko samo wybiera zadania i aktywności, których chce się podjąć danego dnia. W rezultacie uczeń staje się niejako odpowiedzialny za swój rozwój i edukację, co wzmacnia w nim poczucie sprawczości.

Współpraca

W szkole realizującej plan daltoński dzieci często wykonują projekty w grupach. W ten sposób uczą się pracy zespołowej, a także rozwijają kompetencje miękkie: umiejętność komunikowania się, aktywne słuchanie, budowanie relacji, zdolności negocjacyjne.

Refleksja

Czwarty filar planu daltońskiego polega na wyciąganiu wniosków z pracy uczniów. Wymaga m.in. zastanowienia się nad trudnościami i wyzwaniami, z jakimi uczeń mierzył się podczas realizowania swojego zadania. Dzięki temu dziecko staje się bardziej świadome własnych postępów i nabytego doświadczenia.

Jakie są zalety wdrożenia plan daltońskiego w szkole?

Nie każda szkoła jest w stanie uczyć według koncepcji Helen Parkhurst. Metoda ta różni się od tradycyjnego modelu nauczania, w którym wiedzę przekazuje się poprzez wykład nauczyciela. W planie daltońskim dzieci zyskują dużą swobodę, a jednocześnie są bardziej zaangażowane w proces nauczania. Metoda ta sprzyja rozwijaniu kompetencji, które przygotowują do dorosłego życia - poczucia odpowiedzialności, samodzielności oraz umiejętności społecznych. Plan daltoński daje również warunki do indywidualizacji nauczania, gdyż uczniowie mogą pracować we własnym tempie i zgodnie ze swoimi możliwościami.