Tematy zwiazane z Polska, z jej historia czy Polakami sa nie tak znowu rzadkie w piosenkach naszych bliższych czy dalszych sąsiadów – a już szczególnie we Francji. To tendencja nawet można powiedzieć stara, dobrze tam zadomowiona. Bardzo wzmocniona w czasach « Solidarności » - są o tym ruchu i jego przywódcy piosenki - w stanie wojennym i w czasie pontyfikatu Św JP II. Zdumiewający fenomen « papieża Wojtyły » zza żelaznej kurtyny znalazł niezykłe, trudne do uwierzenia odzwierciedlenie w twórczości wielu światowych artystów. Wg pewnej francuskiej telewizji: „Jan Paweł II, papież-gwiazdą piosenek, papież, który zmienił oblicze papiestwa i który bardziej niż ktokolwiek inny zaaneksował muzykę popularną”. We Francji np. powstala o Nim urocza piosenka « L'Homme en blanc (Czlowiek w bieli) » Pierre-a Bachelet,: https://www.youtube.com/watch?v=m6jjlzu2lhY
(patrz https://www.tekstowo.pl/piosenka,pierre_bachelet,_homme_en_blanc_1.html ).
Weźmy np taka pieśń skomponowaną w 1814 roku przez francuskiego oficera super elitarnej Gwardii Cesarza Napoleona (tj. jego osobistej eskorty) na cześć i pożegnanie polskich kolegów wracajacych do Polski. Chodziło o 1-y Pułk Szwoleżerów-Lansjerów Gwardii albo inaczej o polski 1-y Lekkokonny Pułk Gwardii który zdaje się ocalił kiedyś przy jakiejś okazji życie Napoleona – i to trzy nawet razy. Po klęsce i upadku cesarza, zwolniony z przysięgi, wyruszył on do Polski – korzystając z honorowych warunków zaproponowanych przez zwycięzcę. Dotyczasowy przeciwnik, rosyjski car Aleksander, przywódca anty-napoleńskiej koalicji wykonał niezwykły, szlachetny gest zgadzając się na powrót pokonanych polskich przeciwników na wyjątkowo dogodnych i honorowych waunkach (a ówczesne społeczeństwo polskie to doceniło)...
https://www.youtube.com/watch?v=VLGwfi6TutU « Les lanciers Polonais »
Idzie to tak :
« W zimnej Skandynawii zabrzmiało imię bohatera
i nagle, zniewolona Polska powstaje dla Napoleona.
Zerwał on kajdany tego przyjaznego Francuzom ludu
I oto Francja wśród swoich chwatów liczy polskich ułanów...
Bez żalu ci wojownicy opuścili ojczyznę dla Napoleona
udajac się na pola Iberii, aby tam zebrać laury
Gdziekolwiek wzywa ich honor, chcą dokonać wielkich czynów.
I wszędzie chwała wierna jest dzielnym polskim wojownikom...
...Wy, ktorzy w te przesławne dni mieliście w naszej chwale
udział, ufajcie, bo waszym losem Niebiosa muszą w końcu
się zająć, a w nagłej potrzebie wasi przyjaciele nigdy o swych
towarzyszach broni nie zapomną... »
(patrz też: https://jhdwodz.blogspot.com/2012/10/les-lanciers-polonais.html )
Gdy wiemy już gdzie ta tajemnicza Polska leży, warto posłuchać i odpowiedzi na pytanie :
« Kto w tej Polsce mieszka ? » Oto piosenka pt. « Warszawa » Marie Laforêt (z 1973r)
https://www.youtube.com/watch?v=2hP4zryxTW0
« o Warszawie nie wiedziałam nic; poza Szopenem, hrabią Walewskim…
Kilka piosenek, przy których latem można było tańczyć i na stołach.
Och, Warszawo! Och, Warszawo! Nie poznaję ciebie.
Och, Warszawo! Och, Warszawo! Och co z tobą zrobiono?
Na zimnych ulicach Warszawy natknęłam się na kilka znajomych twarzy.
Iwan, Natasza, a potem Borys uśmiechali się do mnie smutno.
Och, Warszawo! Och, Warszawo! To niebo ponad dachami…
Och, Warszawo!... »
( https://lyricstranslate.com/fr/warszawa-warszawa.html-0 )
Słynne, tyle razy cytowane zdanie pisarza Alfreda Jarry «Akcja dzieje sie w Polsce czyli nigdzie » znajduje tu dobre uzasadnienie...
Istotnie, piosenek o polskiej tematyce jest nawet sporo - choć czasami sa w nich tylko krótkie czy bardzo ogólnikowe wzmianki o naszym kraju (jak np w piosence Jacques’a Brela «Les Remparts de Varsovie/Mury Warszawy» ). Czasami oparte sa one o rutynowe szablony. Jednym z takich typowych, rozpowszechnionych schematów czy klisz (obecnych i w piosenkach) oprócz « pięknej Polki », jest - « biedny Polak »... To utarta sztampa, ale tutaj z wysokiej półki, bo to jednak tekst znanego, utalentowanego « teksciarza » : Claude Delécluse, autorki teksów piosenek z repertuaru Edith Piaf, Juliette Gréco itd. Muzyka i wykonanie jest dzielem b.znanego piosenkarza Jean Ferrat [1930 – 2010] (czyli Jean Tenenbaum) (1962r) - znanego i ze swych lewicowych pogladow oraz odpowiedniej temu działaności… Oto « Le polonais » czyli« Polak » :
https://www.youtube.com/watch?v=pOFB2kPHYvM
Wlokąc za sobą swój stary smutek wszedł do bistra
Polak, siadł, obie ręce na stole drewnianym złożywszy,
zamówił wino, nalał dwa kieliszki i rzekł: "Pij".
Długo tak prawił do swego upartego smutku :
"Idź już sobie, ja już z tobą dłużej tak nie mogę",
"Tym razem to koniec, chcę żyć bez ciebie",
"Stary żalu, tym razem cię tu pochowam".
Byli to dwaj kamraci z dalekich stron od
dawna dzielący się chlebem i dachem
Jak dwa stare konie zaprzęgnięte razem do orki
Złaczyla ich pustka po utracie ukochanej osoby
W małym bistro wszyscy czekali by
zobaczyć, kto wyjdzie pierwszy
Ale gdy mężczyzna wychodził,
za nim, krok w krok jak zwykle
wlókł sie jego nieodłączny smutek
Wtem Polak wyjął nóż i pociął swój
stary żal na kawałki !
Potem położył się, nie bardzo wiedząc czemu
W pozbawionym pamięci łóżku jakiejś ladacznicy.
A gdy zegar na dole wybił południe zszedł,
kurtkę przewiesiwszy przez ramię,
skręcił na rogu ulicy ‘du Maroc’
i snuł się samotny, łkając, wzdłuż doków
(inne tłumaczenie: https://www.tekstowo.pl/piosenka,jean_ferrat,le_polonais.html )
Inne tematy w dziale Kultura