Pisałem już o tym nie raz, ale niektóre trudne zagadnienia naukowcy powinni przetwarzać, obrabiać, powtarzać... Jako matematyk z wykształcenia wyrosłem w tej kulturze doskonalenia... Jednym z najważniejszych celów badań matematycznych jest uogólnianie twierdzeń i upraszczanie dowodów matematycznych.
Tak samo powinni postępować w innych naukach. Powtarzać jakąś tezę, ale szukać coraz lepszych uzasadnień, żeby coraz więcej ludzi tępych rozumiało... Trudne twierdzenie przeformułować tak, żeby stało się proste i łatwe... Zrezygnować z sowieckiej terminologii, której celem jest zaciemnianie umysłu...
Ekonomiści socjalizmu wrzucają do jednego worka dwie zupełnie różne gałęzie produkcji. Jedna z nich dostawcza Wartość włożonej pracy, druga dostarcza tylko 10% tej Wartości. Zanim jednak wskażę ten błąd, przypomnę, czym jest Wartość w ekonomii naukowej. W ekonomii socjalizmu wartość jest pojęciem wieloznacznym. Naukowcy oczywiście nie mogę posługiwać się takimi pojęciami, dlatego podam ścisłą naukową definicję Wartości.
Jest to pojęcie jeszcze trudne - dopiero stosunkowo niedawno na swojej ścieżce kariery zawodowej, prowadzącej do zostania lokalnym "guru od ITILa", natknąłem się na ścisłą definicję Wartości. Można to zrozumieć na gruncie modelu usługowego. Model produkcyjny zbyt silnie narzuca nam materialny aspekt, kiedy patrzymy na rzeczy wyprodukowane (zwykle już kupione) i zastanawiamy się, jaka jest ich wartość... i to zawsze prowadzi do błędów. Wartość nie jest materialna. Maszynka do strzyżenia włosów ma Wartość, której źródłem jest zadowolenie, jakie daje nam nowa (świeża) fryzura.
Mamy więc kluczowe uogólnienie - model usługowy. To w nim zdefiniujemy Wartość. Będzie ona automatycznie odnosiła się do modelu produkcyjnego, ponieważ każdą rzecz można ocenić jako wartościową, jeśli przy jej użyciu świadczymy sobie sami wartościową usługę.
ITIL definiuje "wartość usługi", co możemy łatwo uogólnić i uznać że zdefiniowaliśmy Wartość. Szczegółowej definicji "wartości usługi" nie zacytuję, gdyż ITILowcy z roku na rok udoskonalają tę definicję... poza tym, to cytowanie jest niepotrzebne, gdyż każdy intuicyjnie czuje, czym jest dla niego "wartość usługi".. nieprawdaż? Podam więc tylko biznesową definicję, żeby ktoś sobie nie pomyślał, że ukrywam swoje specjalistyczne tajemnice, aby lepiej sprzedawać na rynku swoje usługi doradcze:
Definicja - "wartość usługi dla biznesu": Wzrost zysku biznesu dzięki skonsumowaniu usługi.
Jak to przełożyć na usługi świadczone prywatnemu klientowi? Idziesz do fryzjera, płacisz... - czyli masz zysk, że ładniej wyglądasz? A może jesteś przedstawicielem firmy i od twojego wyglądu zależą jej zyski? A może jesteś prostytutką, której włosy pomogą przyciągać klientów? Z biznesowego punktu widzenia Wartością jest więc to, co MOŻE się przełożyć na wzrost zysków, jeżeli wykorzystamy to w biznesie. Ale czy musimy? Nasza intuicja mówi nam, co ma dla nas Wartość (prywatną), bez sprawdzania tego w warunkach biznesowych. Nawet drobna prywatna przyjemność lub satysfakcja ma Wartość.
Tak dostajemy ogólną i ścisłą definicję Wartości. Czas na przykład zadania, czy zrozumieliście: Jaką Wartość ma maszynka, której nigdy nie użyjemy, bo boimy się zepsuć sobie fryzurę?
???
Zero - zapłaciliśmy za coś, co nie ma Wartości. Teraz trudniejsze - jaką Wartość ma pożywienie, które kupujesz dla swojego psa?
???
Odp.: Ma Wartość niezerową. Jest to wartość przyjemności i satysfakcji, które otrzymujesz do wdzięcznego psa plus Wartość twojego poczucia, że jesteś dobrym człowiekiem. A teraz pytanie docelowe:
Uwaga, trudne: Jaką wartość ma kasza, użyta jako pasza dla świń, które hodujesz?
???
Odp.: Ma Wartość około 10% swojej Wartości z chwili poprzedzającej podanie jej świniom. Podkreślam - ta sama kasza w jednej chwili ma Wartość 100 a w następnej chwili jej wartość wynosi 10... a w kolejnej chwili, jak hodowca usłyszy i zrozumie poradę: "nie marnuj kaszy", walnie się dłonią w czoło i powie: "racja, sami zjemy tę kaszę" - ta kasza znów ma Wartość 100. Skąd ta różnica? Pewnie już się domyślacie - sprawność świni w przetwarzaniu kaszy na mięso wynosi około 10%.
Teraz zauważmy, że z produkcją przemysłową nie ma takich problemów - nikt nie produkuje rzeczy tylko po to, żeby 90% sztuk wyrzucić i sprzedać tylko 10%. Taki absurd ma miejsce tylko w rolnictwie. Dlatego ekonomia naukowa ma dwa różne modele - model usług i uczciwej produkcji oraz model rolnictwa paszowego - niszczycielskiej produkcji do śmietnika.
1. Produkcja dająca Wartość: przemysł, sadownictwo, ogrodnictwo i rolnictwo mączno-kaszowe.
2. Produkcja niszcząca Wartość: rolnictwo paszowe i okrutna hodowla.
Pamiętacie przykład psa - hodowla dla szczęścia. Jeżeli kupujesz paszę dla świni i hołubisz ją z miłością, a ona radośnie biega po podwórku i dzieli się swoim szczęściem z twoimi dziećmi, wtedy ta pasza ma 100% wartości. Ale kiedy podajesz ją świni, która cierpi, a jedyną Wartością jest mięso z tej wiśni, to znaczy, że wyrzucasz na śmietnik 90% Wartości kupionej paszy. 10% ci zostaje w postaci mięsa (plus nieszczęście dzieci). Produkcja 1 i 2 są więc tylko najprostszym przybliżeniem - trzeba podział ten nieco rozwinąć - dodać kolejne...
1. dodajemy: produkcję rolniczą na pokarm dla zwierząt domowych, rolnictwo dla przemysłu (krochmal, alkohol), produkcję mięsa lub nabiału bez pomocy rolnictwa paszowego (np. rybołówstwo, hodowla krowy na łące) ... może warto dodać jeszcze jakieś wyjątki...
2. dodajemy: rolnictwo biopaliwowe (nie mylić z energetyką biopaliwową), energetykę wodorową (nie mylić z produkcją akumulatorów), budowanie wałów przeciwpowodziowych chroniących tereny zalewowe, ... tutaj można wymienić wiele wyjątkowych przemysłów niszczących Wartość...
Produkcja nr. 2 nie powinna być dotowana przez państwo.
A na koniec uprzedzam najpopularniejszy argument "polemiczny": Wszyscy wiemy, że z kasz można zrobić potrawy równie smaczne i pożywne, jak z mięsa, więc nie udawajcie...
Inne tematy w dziale Gospodarka
