Polski samochód sportowy, 1960

W Polsce zawsze motoryzacja cieszyła się dużym zainteresowaniem już od pierwszych chwil powstania samochodu. Niestety, najpierw pierwsza a potem druga wojna światowa nie przyczyniły się do rozwoju masowej motoryzacji na odpowiednio wysokim poziomie. Po roku 1945 także było różnie.

W zasadzie dominowały modele licencyjne, ale jest prawdą, że polscy konstruktorzy próbowali. Na deskach projektowych pojawiało się wiele różnych rozwiązań, część z nich trafiła nawet do sporządzenia prototypu i tylko decyzje wodzów gospodarki ograniczyły możliwość wdrożenia prototypu.

Do najpopularniejszych samochodów całkowicie zaprojektowanych przez polskich konstruktorów jest "Syrena". Początkowo miała ona zawiasy drzwi na wysokości słupka środkowego, pod koniec produkcji (modele "104" i "105") zawias drzwi znajdował się zaraz za przedziałem silnikowym.

Syrena - potocznie nazywana "Skarpetą" - przez cały okres produkcji nie wyróżniała się liczbą rozwiązań. Poza wersją osobową wdrożoną do produkcji, opracowano kilka rozwiązań przeznaczonych do zadań specjalnych, z których najpopularniejszym modelem jest Syrena BOSTO - przód był tradycyjny, ale za fotelami kierowcy i pasażera znajdowała się już podwyższona kabina przygotowana do przewożenia ładunków.

A że nie był to samochód zły, konstruktorzy opracowali wersję sportową - "Syrena-Sport". Z informacji, które zostały upublicznione, wiadomo, że model sportowy był zupełnie inny, niż jego pierwowzór. I chociaż prezentacja modelu miała miejsce 1 maja 1960 roku, model nie został wdrożony do produkcji. Na jakiś czas prototyp został skrzętnie ukryty przed ciekawskimi i ostatecznie został komisyjnie skasowany. Zlikwidowano także sporą część dokumentacji *).

Syrena Sport w niczym nie przypominał znanego modelu Syrena. Może tylko wlot powietrza z przodu przypominał model seryjny.

Na bazie zebranych informacji, grupa pasjonatów w 2012 roku zaprezentowała replikę samochodu Syrena Sport. W zasadzie powstało kilka różnych replik - jedna - Mirosława Mazura (spod Lublina) i druga - wykonana przez Fundację im. prof. Cezarego Nawrota (jeden z konstruktorów pracujących przy projektowaniu polskich samochodów).

O ile pierwszy prototyp był wizualizacją na bazie modelu Syrena 105, drugi bazował na fragmentach dokumentacji samochodu Syrena Sport oraz komputerowej wizualizacji zachowanych fotografii. W źródłach znajdują się informacje o jeszcze kilku innych replikach, ale tu już nie ma informacji bardziej szczegółowych.

Wiadomo tylko, że żaden z prototypów nie oddaje pełnej konstrukcji tego samochodu. O ile w modelu seryjnym stosowano 3-cylindrowy silnik dwusuwowy, to Syrena Sport korzystała z silnika czterosuwowego, bazującego na silniku modelu Panhard PL 17, którego osprzęt został wykorzystany, ale sam silnik był dostosowany do nadwozia samochodu Syrena Sport...

Jest w powszechnym obiegu przekonanie, że marzenia spełniają się... I chyba tak jest.

Prototyp Syrena Sport został skasowany fizycznie w 1975 roku, piętnaście lat po prezentacji a informacje na temat tego prototypu skutecznie ukrywano. Ja o tym prototypie dowiedziałem się, gdy w latach 2010-2015 pojawiły się pierwsze informacje o podjęciu próby sporządzenia repliki tego samochodu.

Pojawiały się także informacje o produkcji pewnej ilości samochodów wzorowanych na tym prototypie, ale cała sprawa została zapomniana.

I oto dzisiaj miałem możliwość zobaczyć tę replikę na własne oczy:

Organizatorem tej ekspozycji jest Zamek Topacz, który posiada własną kolekcję starych samochodów. Prezentowany model Syrena Sport zdecydowanie wyróżnia się od podobnego z modelu Porche lekkością konstrukcji...