Eskalacja pionowa – od lokalnego konfliktu do globalnego
Ten scenariusz zakłada, że wojna o Tajwan, początkowo konwencjonalna i ograniczona terytorialnie, ulega stopniowej eskalacji pionowej – czyli jakościowej zmianie poziomu przemocy. Z konfliktu lokalnego staje się starciem egzystencjalnym, w którym jedna lub obie strony zaczynają rozważać użycie broni jądrowej lub jej demonstrację.
Etap 1: Konflikt konwencjonalny (dzień 1–30)
Chiny atakują Tajwan – rakiety balistyczne i desant morski.
USA odpowiadają: atakują chińskie jednostki, bazy radarowe i flotę.
Japonia i Australia wspierają działania USA logistycznie i wywiadowczo.
Sytuacja się nie rozstrzyga – żadna ze stron nie osiąga szybkiego zwycięstwa.
Etap 2: Eskalacja regionalna (miesiące 2–4)
Chiny atakują bazy USA w Japonii i Guam, uznając je za centra operacyjne.
USA odpowiadają atakami na kontynentalne cele wojskowe w Chinach (systemy rakietowe, centra dowodzenia).
Chiny uruchamiają siły strategiczne w trybie gotowości (mobilizacja rakiet DF-41, aktywacja okrętów podwodnych typu Jin).
Efekt:
- Pierwsze sygnały eskalacji jądrowej, choć broń jeszcze nie zostaje użyta.
- Świat wchodzi w fazę strategicznego zastraszania – klasyczna gra odstraszania.
Etap 3: Punkt krytyczny – broń jądrowa jako sygnał
W obliczu zbliżającej się porażki militarnej w cieśninie tajwańskiej, Pekin decyduje się na demonstracyjne użycie broni nuklearnej:
- detonaż głowicy taktycznej nad wodami Pacyfiku, z dala od cywilów,
- komunikat o gotowości użycia kolejnych głowic w przypadku dalszej ingerencji USA.
Celem nie jest zniszczenie, ale wymuszenie rozejmu.
Etap 4: Odpowiedź USA i globalny kryzys strategiczny
USA mobilizują triadę nuklearną – bombowce, okręty podwodne, rakiety ICBM.
NATO ogłasza pełną gotowość bojową, choć Europa nie jest formalnie zaangażowana.
Indie, Pakistan, Rosja, Iran, Korea Północna podnoszą gotowość strategiczną – świat wchodzi w fazę paraliżu decyzyjnego (brinkmanship).
USA nie odpowiadają nuklearnie – ale ogłaszają ultimatum wobec Chin i rozpoczynają cyberatak na ich systemy dowodzenia.
Etap 5: Deeskalacja przez wstrząs
Pod wpływem:
- presji globalnej (ONZ, neutralne państwa, mediacje Watykanu i Szwajcarii),
- załamania się rynków finansowych,
- rosnącego wewnętrznego niezadowolenia społecznego,
- dochodzi do przerwania łańcucha eskalacyjnego. Chiny wycofują się z Tajwanu pod warunkiem autonomii wyspy, USA wycofują siły ofensywne, ale utrzymują kontrolę morską.
Świat zostaje głęboko zmieniony:
- rozpad globalizacji,
- nowy wyścig zbrojeń (zwłaszcza w Azji),
- upadek reputacji Chin jako gracza racjonalnego,
- wzrost izolacjonizmu w USA.
Wnioski strategiczne
Eskalacja pionowa to najbardziej nieprzewidywalny i ryzykowny scenariusz.
Nawet ograniczone użycie broni jądrowej prowadzi do irracjonalnych konsekwencji globalnych – nie ma możliwości ich pełnej kontroli.
To scenariusz, którego boją się obie strony, ale którego ryzyko rośnie, gdy inne scenariusze zawodzą.
Inne tematy w dziale Polityka
