Stopy procentowe – jaki mają wpływ na kredyty i depozyty?

Rada Polityki Pieniężnej ustala cztery stopy procentowe, które wpływają między innymi na odsetki z lokat i oprocentowanie kredytów. Od marca 2015 roku stopy procentowe utrzymywane są na rekordowo niskim poziomie.

Na posiedzeniu Rady Polityki Pieniężnej w czerwcu 2016, szef NBP Adam Glapiński stwierdził, że prawdopodobnie do 2018 roku nie nastąpi zmiana stóp procentowych. Co to oznacza dla klientów banków?

Zobacz też: W co inwestować przy niskich stopach procentowych?

Rodzaje stóp procentowych

Mamy cztery stopy procentowe, dzięki którym może być realizowana polityka pieniężna i gospodarcza w Polsce. Główną stopą jest referencyjna (1,50 proc.), która bezpośrednio oddziałuje na stopy procentowe na rynku międzybankowym, czyli WIBOR i WIBID. Istnieje jeszcze depozytowa, która pokazuje, ile bank centralny jest w stanie zapłacić za depozyty, które lokują u niego banki komercyjne. Aktualnie wynosi ona 0,5 proc. Trzecią stopą jest lombardowa (2,50 proc.), która przedstawia koszt pożyczki w banku centralnym, którą mogą zaciągnąć banki komercyjne. Ostatnią zmienną jest stopa redyskonta weksli (1,75 proc.0, która określa, po jakiej cenie bank centralny skupuje wierzytelności od banków komercyjnych, zabezpieczonych wekslem. Wierzytelności to po prostu zadłużenie (niespłacone kredyty i pożyczki) klientów detalicznych i firmowych.

Najważniejsza stopa referencyjna

Jeżeli korzystasz z usług banku, to najbardziej powinny interesować cię zmiany w wysokości stopy referencyjnej. Warto wiedzieć, że Rada Polityki Pieniężnej proporcjonalnie obniża lub podwyższa wszystkie stopy, ale ile wynosi główna, powinieneś pamiętać. Dlaczego? Wysokość stopy referencyjnej bezpośrednio wpływa na WIBOR i WIBID. WIBOR to koszt kredytu, którego jeden bank komercyjny udziela drugiemu. WIBID natomiast to oprocentowanie według którego te instytucje lokują u siebie wzajemnie środki. Ty jako klient powinieneś być świadomy, że odsetki twoich lokat i kredytów w głównej mierze zależą od tych wartości. Dlatego więc banki (szczególnie przy produktach długoterminowych) zaznaczają, że oprocentowanie jest zmienne i zależne od warunków rynkowych, a konkretniej od zmian stawek WIBOR i WIBID.

Zobacz także: Jak wybrać kredyt?

Od wysokości stopy referencyjnej zależy także maksymalne, dopuszczalne oprocentowanie kredytów. Aktualnie wynosi ono 10 proc., więc jeżeli na umowie twojego kredytu lub pożyczki zobaczysz, że wynosi więcej, to masz prawo zgłosić ten fakt do Komisji Nadzoru Finansowego. Ustalając wyższe odsetki niż maksymalne, bank łamie prawo.

Zobacz także: Czy warto oszczędzać na lokatach?

Stopy procentowe na rekordowo niskim poziomie

Teraz mamy do czynienia z najniższymi w historii stopami procentowymi. Dla jednych to dobra wiadomość, a dla innych zła. Korzystać z tego faktu mogą kredytobiorcy, ponieważ odsetki od kredytów są rekordowo niskie. Jest to jednak niepomyślna sytuacja dla osób, które posiadają w bankach depozyty. Skoro bank centralny mało płaci za środki deponowane przez te instytucje, to tym bardziej nie mogą one zaoferować wysokiego oprocentowania lokat klientom.

Zobacz też: W co inwestować przy niskich stopach procentowych?

Wysokość stóp procentowych zależy od aktualnej sytuacji gospodarczej i polityki państwa. Obie te sfery zmieniają się bardzo dynamicznie. Eksperci przewidują, że w 2018 roku nastąpi nieznaczna podwyżka stóp, więc sytuacja odmieni się na korzyść osób deponujących w bankach oszczędności.