Pieniądze są cechą cywilizacyjną i spełniają różne role w różnych cywilizacjach.
W Cywilizacji Polskiej służą wymianie praw do użytkowania różnych dóbr stanowiąc bazę porównania wartości tych dóbr, ale przecież ta wartość zmienia się zależnie od okoliczności.
Może warto zatem zastanowić się jaka jest geneza pieniądza?
Moim zdaniem ich źródłem jest aktywność ludzka przekraczająca nasze potrzeby. Upraszczając - jeśli człekokształtny zerwał kiść bananów i po konsumpcji tego, co był w stanie zjeść zostało mu kilka bananów - to była to nadwyżka, którą mógł z innym osobnikiem wymienić na coś, co uznał za wartościowe.
Czyli nasza aktywność jest źródłem powstawania pieniądza.
Oczywiście - z czasem gama rzeczy, które mogły podlegać wymianie rosła. Do tego dochodziły czynniki mniej materialne. Choćby kobiety, które chętniej przebywały w towarzystwie gostka, który umiał znaleźć i zerwać dużo bananów.
I kwestia bezpieczeństwa, bo jeśli gostek umiał znaleźć banany, to chciał mieć możliwość ich spokojnego spożywania, co uzyskiwał dając haracz "dużemu" gostkowi.
Kolejne fazy, to specjalizacje. Ci, których umiejętności były rzadkie a służyć mogły też innym, warci byli tego by zapewniać im byt pozwalający na wykazywanie się ich umiejętnościami.
Ten proces jest naturalny. Ale zapewne pojawili się osobnicy, którzy przemocą ustalali relacje w lokalnych społecznościach - nie służąc jej, ale służbą nazywając rządzenie. I oczywiście to oni zaczęli przyznawać sobie prawo do ustalania wysokości haraczu.
Aby ujednolicić pobór haraczu wymyślono stawkę podstawową, którą nazwano jednostką pieniężną. Haracz był w niej wyrażany.
Obecny system polega na tym, że sami musimy odprowadzać ten haracz, opodatkowując coraz większą część naszej aktywności, a sztuka rządzenia polega na maksymalnym opodatkowaniu takim, które wymusza zwiększanie aktywności ponad potrzeby.
Można powiedzieć, że tej sztuki uczą w elitarnych szkołach zarządzania. Bardzo pomocne są tu religie, które często (nie zawsze) pobudzają do aktywności powołując się na służbę Bogu. Wariantów pobudzania - jest wiele, a najczęstszym powodem jest strach w różnej postaci.
Czy ten proces jest godny pogardy? Dlaczego - to natura ludzka prowadzi do takich rozwiązań. Można więc powiedzieć, że jest procesem naturalnym, czy quasi-naturalnym. To dlatego, że w całym procesie zachowany jest związek pieniądza z ludzką aktywnością.
Zmiana wystąpiła wraz z pojawieniem się pieniądza fiducjarnego. Zerwane zostało połączenie między aktywnością a pieniądzem. Pozostała wiara, że być może pieniądz coś sobą, sam w sobie , reprezentuje. Można sobie wyobrazić, że wartość pieniądza wiąże się z urodą obrazków na banknocie, czy techniczną doskonałością druku.
To, że pojawiły się waluty alternatywne względem pieniędzy obiegowych, jest tego efektem. Bitcoiny mają wartość wynikającą z tego, że trudno je "wykopać", ale czy przez to mają wartość ludzkiej aktywności? W zasadzie, w tym świecie, gdy za pracę uznaje się siedzenie i klepanie w klawiaturę - może i są odzwierciedleniem wartości pracy. Ale czy to można zamienić na chleb?
Cóż. Póki to działa, to wszyscy mogą być zadowoleni. Ale może przyjść moment, gdy ktoś powie "sprawdzam", a wtedy efekt może być podobny do krachu na giełdzie w Amsterdamie, gdzie odpowiednikiem waluty były cebule tulipanów. I podobne zdarzenia.
Wnioski?
Warto mieć trochę "pieniądza" którego wartość jest w miarę stabilna, niezależna od koniunktury.
członek SKPB, instruktor PZN, sternik jachtowy. 3 dzieci - dorośli. "Zaliczyłem" samotnie wycieczkę przez Kazachstan, Kirgizję, Chiny (prowincje Sinkiang, Tybet _ Kailash Kora, Quinghai, Gansu). Ostatnio, czyli od kilkudziesięciu już lat, zajmuję się porównaniami systemów filozoficznych kształtujących cywilizacje. Bazą jest myśl Konecznego, ale znacznie odbiegam od tamtych zasad. Tej tematyce, ale z naciskiem na podstawy rzeczypospolitej tworzę portal www.poczetRP.pl
Nowości od blogera
Inne tematy w dziale Rozmaitości
