Japońskie, tradycyjne kimona dla kobiet

 Japońskie, tradycyjne kimona dla kobiet   

Damskie kimona są różnorodne.  W latach dwudziestych XX w. kobiety zarzuciły zwyczaj noszenia kimona na co dzień.  W odróżnieniu od ubiorów zachodnich, kimono ogranicza ruchy a jego zakładanie lub zdejmowanie zabiera wiele czasu. Większość kobiet nie jest w stanie samodzielnie założyć swojego kimona, ponieważ typowy, całościowy strój kobiecy, o nazwie kimono, składa się z dwunastu elementów. Elementy te muszą zostać założone w pewien określony sposób, muszą też być odpowiednio dobrane i umocowane. Korzysta się więc często z pomocy osób trzecich. Obecnie pomocą służą specjaliści -  zawodowcy, wzywani na telefon. Specjaliści ci muszą posiadać licencję na tego typu usługę, bywa, że związaną z fryzjerstwem.  

Dlatego obecnie większość kobiet nosi kimono tylko na niektóre, bardziej uroczyste okazje lub podczas  zajmowania się tradycyjnymi sztukami, takimi jak na przykład ceremonia parzenia herbaty. Okazją do założenia kimona zarówno dla mężczyzn jak i kobiet, są także święta, takie jak Nowy Rok, Dzień Dorosłego (15 stycznia), Dzień Dziecka, uroczystości ukończenia studiów, śluby lub pogrzeby.

Typy kimona różnią się wymową i symboliką. Dobór ubioru zależy od wieku kobiety,  jej stanu cywilnego, jak również od okazji, rodzaju publicznego czy prywatnego występu.

Panna młoda ubiera się zazwyczaj w długie i bogato zdobione wierzchnie kimono zwane uchikake, najczęściej białe lub czerwone. Pod spód zakłada dwie warstwy białe, zwane kokeshita. Uczesana jest w styl bunki-shimada i ma na głowie biały czepiec zwany tsuno-kakushi.

 

 Para młoda

 

Poniższe rodzaje kimona uszeregowałam według najokazalszych, najuroczystszych do najskromniejszych: 

Kurotomesode (黒留袖;くろとめそで)  -  kimono czarne, zdobione poniżej talii.

Kurotomesode to najbardziej uroczyste kimono dla mężatek. Nosi je często matka panny młodej lub pana młodego na ślubie, lub na innych niezwykle ważnych uroczystościach. Często na rękawach, piersi i na plecach jest wydrukowanych pięć kamon czyli herbów rodzinnych.

 

Kurotomesode

 

Kobiety zamężne noszą też na uroczyste okazje kimona z ciemnej, jedwabnej krepy, niekoniecznie czarnej (chirimen). Ten rodzaj kimona zwany edozuma lub  tomesode  też jest oznaczany herbem rodowym. Ma dekoracyjny wzór z przodu i na obrzeżach. Do edozuma nosi się złożony na pół i związany szeroki pas obi.

 

Tomesode

 

 

Furisode (振袖;ふりそで), czyli długie rękawy, zakrywające całe dłonie,  dosłownie oznacza "kołyszące się rękawy".  Jego rękawy mają długość około 100-107 cm. Furisode to najbardziej uroczyste kimono dla dziewcząt. Wzory na nim biegną ukośnie od ramion do brzegów i  znajdują się na całej powierzchni kimona. Furisode zakładane jest zwykle na ceremonię dojrzałości (Seijin-shiki) i inne najważniejsze uroczystości prywatne i publiczne. Do tego kimona nosi się złożony na pół i związany szeroki pas obi. 

Furisode

 

Na pogrzeby zakłada się czarne montsuki, czarny pas obi i czasem białe kimono spodnie. 

Montsuki

 

Uroczyste lub półuroczyste kimono może być zupełnie gładkie, całe w drobny wzór lub z częściowym wzorem o dowolnym rozmieszczeniu (tsukesage). Na bardziej uroczyste okazje można założyć czarny żakiet ebaori ozdobiony wyszywanym lub malowanym wzorem. 

Żakiet ebaori

Legendę o furisode opisałam tu:

http://blogpanienki.salon24.pl/541902,furisode-japonskie-kimono-z-dlugimi-rekawami-legenda

 Irotomesode (色留袖;いろとめそで) to kimono jednokolorowe, zdobione tylko poniżej talii. Irotomesode jest nieco mniej uroczyste niż kurotomesode. Noszą je mężatki, zwykle bliskie krewne państwa młodych na przykład na ślubie. Irotomesode może mieć trzy lub pięć kamon.

Irotomesode

 

 Hōmongi (訪問着;ほうもんぎ) to dosłownie ubiór wizytowy. Charakterystyczne dla tego rodzaju kimona są wzory na ramionach, szwach i rękawach. Hōmongi mogą nosić zarówno panny, jak i mężatki, na ślubach i weselach często zakładają je przyjaciele panny młodej. Można w nim też pójść na inne, formalne przyjęcie.

 

Hōmongi

 

 

Tsukesage (付け下げ;つけさげ) - ma skromniejsze wzory niż huomongi, które pokrywają mniejszą jego powierzchnię, zwykle poniżej talii. Kimono takie mogą nosić panny i mężatki.

 

Tsukesage

 

 

Iromuji (色無地;いろむじ) to jednokolorowe kimono noszone przez kobiety, młode i stare, dowolnego stanu cywilnego, przeważnie na ceremoniach parzenia herbaty. Farbowany jedwab może być zdobiony rinzu, przypominającym  żakard, ale nie ma różnokolorowych wzorów. 

 

Iromuji

 

 Komon (小紋;こもん) -  po polsku znaczy - drobny wzór. Kimono jest wtedy zdobione drobnym, powtarzalnym wzorem na całej powierzchni. Można je nosić w domu i na ulicy, czy na inne wyjścia, dobrawszy tylko odpowiednie obi. Komon noszą  panny i mężatki. 

 

Komon

 

 Edo-komon(江戸小紋;えどこもん) - to rodzaj komon zdobiony maleńkimi kropkami ułożonymi w gęste wzory tworzące większe ugrupowania. Technika barwienia Edo-komon pochodzi od klasy samurajów z okresu Edo. Kimono z takim wzorem ma ten sam stopień uroczystości, co iromuji, jeśli ozdobi się je kamon, można je nosić jako ubiór wizytowy zamiast  tsukesage lub hōmongi.

 

Edo-komon

 

 Gofuku no Hi(呉服の日) - to kimono tradycyjne, należy do mniej uroczystych. Posiada  trochę krótsze rękawy.

"Gofuku no Hi" oznacza dosłownie Dzień Kimona (呉服 の 日)- (ご ふく の ひ),czyli święto tradycyjnej odzieży. Nazwa pochodzi od słowa "GO” czyli grać. To święto jest obchodzone 29 maja. W tym dniu w sklepach sprzedaje się kimona po obniżonych cenach a dla mieszkańców organizuje się festyn z różnymi grami i zabawami.

"Go" (呉), to również rodzaj skromnego, tradycyjnego materiału , który nazywa się tkaniną „GO” oraz starożytna nazwa kraju, obecnie części Chin, skąd tkanina pochodzi. Podobno sposób noszenia kimona z lewej strony na prawo, również pochodzi z "Go". 

Gofuku no Hi

Proszę zwrócić uwagę na tabi (足袋), czyli skarpety o dwóch palcach. Sięgają one kostek i nosi się je do sandałów.

 

 Yukata (浴衣), początkowo nazywała się yukatabira湯帷子). To kimono letnie,  lekkie, swobodne, bez podszewki, ale może składać się z dwóch warstw materiału. Yukata jest zwykle bawełniana, płócienna lub konopna, ostatnio także z dodatkiem poliestru. Yukaty nosi się latem na festynach i różnego rodzaju imprezach na wolnym powietrzu.  Dawniej były noszone prawie wyłącznie jako strój domowy i kąpielowy, na przykład przy udawaniu się do publicznej łaźni. Obecnie yukata jest również noszona w czasie świąt, festiwali czy innych imprez oraz w czasie wolnym. W hotelach yukaty znajdują się na wyposażeniu pokoi, pełniąc funkcję szlafroków i piżam.

Tradycyjne, proste yukaty na co dzień posiadają wzory w kolorze niebieskim lub czerwonawym. Na festiwale i uroczystości dostępna jest znacznie większa liczba wzorów i barw. Przeznaczone są one dla kobiet i mężczyzn w każdym wieku. Kobiety chętnie noszą yukaty również w domu, gdzie pełnią rolę stroju domowego lub piżamy czy szlafroka.

 

 

 

Yukata

Do yukaty nosi się sandały geta (下駄). Są to sandały drewniane dla mężczyzn i kobiet. Gejsze noszą yukata o nieco innym wyglądzie.

 Lewą stronę yukaty nakłada się na prawą i owija tułów ozdobnym pasem obi (jap.帯)

 

Skromniejsze obi

 

Ozdobne obi

lub zwykłym paskiem wykonanym z takiego samego materiału co kimono, lub innego, harmonizującego ze wzorem.

 

Do yukaty często są noszone drewniane sandały zwane geta (下駄).

 

 W czasie letnich festiwali natsu-matsuri do yukat kobiety noszą torebki kinchaku

Przykładowy oryginalny woreczek kinchaku z tradycyjnej tkaniny chirimen

 

a we włosy wpinają kanzashi (jap.簪) .

Przykładowe kanzashi. 

Ozdoby te są różnorodne i dostosowane do rodzaju kimona