Zamiast Roku Rosji - Krzyże dla Rosjan

Radio Echo Moskwy 31.07.2014 19:05

Program  „Zdanie Odrębne”

Program prowadzi:  Karina Orłowa

Gość Programu: Wiktor Jerofiejew

 

tłumaczył:  Konrad24pl (wszelkie prawa zastrzeżone) - inspiracja Nu z Gliwic                 

[...]

K.ORŁOWA – Pomówmy o orderze. W ostatnich dniach otrzymał Pan polską nagrodę państwową. Proszę opowiedzieć nam, co to za nagroda i za co Pan ją otrzymał?

W.JEROFIEJEW - Cóż, muszę powiedzieć, że nie tylko ja otrzymałem, gratuluję też Loszy Wieniediktowowi - on także otrzymał nagrodę, i tam otrzymali tłumacze literatury polskiej. Ambasador wyjeżdżał dzisiaj i ostatni akt – on zdecydował, że nie to, że wszystkie sankcje ... rąbanie szablami, ale jakby tu przypomnieć o tym, co jednoczy nasze kultury, a łączy je bardzo wiele. Zasadniczo, Mickiewicz i Puszkin – to są w rzeczywistości, bracia po piórze. I dlatego było takie wspaniałe odświętne spotkanie, otrzymałem bardzo wysokie odznaczenie. Podbiegł do mnie jakiś szalony polski korespondent Gazety Wyborczej i powiedział: "Wiktor, takie odznaczenia dają tylko pośmiertnie!" Ja odpowiadam: "No, dziękuję Ci, mój drogi – bardzo mnie ucieszyłeś". Ten order nazywa się Krzyż Komandorski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej.

K.ORŁOWA – A co takiego Pan zrobił?

W.JEROFIEJEW – I co ja narobiłem. Otóż, Władimirze Putin, w latach 60-ch ożeniłem się z Polską. To jest, wszyscy czytali książki, gazety, "Kobietę i Życie", itd, itp, a ja po prostu ożeniłem się z Warszawianką. I nauczyłem się oczywiście polskiego, nie zaglądając ani razu do podręcznika. Spłodziłem syna polskiego, teraz mam wnuczkę, też Polkę. No cóż, za to może odznaczeń nie dają, ale przynajmniej zbliżyłem się i bardzo lubiłem ... Na początku myślałem, że to kraj tranzytowy taki, że, ogólnie rzecz biorąc, wszystkie wartości tam, gdzieś w Europie, a to taki kraj, w którym pije się tak samo wódkę i zakąsza tym samym ogórkiem, ale nie. Okazało się, że tam istnieje pojęcie honoru i rycerskości, tam jest zupełnie inny stosunek do kobiet, i ogólnie, że to ciekawy i żywy kraj. I ten jaskrawy kraj niezależnie ... Poza tym, kiedy się skończył w moim życiu mój polski okres, nagle stałem się tam sławny jako pisarz: prawie wszystkie moje książki stały się tam bestsellerami: i "Dobry Stalin" i "Rosyjska piękność" i "Encyklopedia rosyjskiej duszy" i "Pięć rzek życia"- no po prostu, tak właśnie. I co mnie całkowicie zaskoczyło to, że Stanisław Lem w swoim ostatnim wywiadzie wspomniał, że książka "Dobry Stalin" – on na książkę z tego rodzaju czekał od wielu lat. Nigdy go nie poznałem, Lema, który jest, to znaczy, wie Pani, nagle zdałem sobie sprawę, że oni tam mnie lepiej rozumieją, nie dlatego, że jestem przeciwko jakiś tam instytucjom lub ich braku w Rosji, ponieważ, ogólnie, jestem bardzo popularnym pisarzem również w Iranie, tam zupełnie oczywiście z całkowicie ...

K.ORŁOWA – Jest Pan?

W.JEROFIEJEW - Tak. Ale wydaje mi się, że po pierwsze, nikt tutaj nawzajem siebie nie czyta z - jak to Pani określiła – z inteligencji albo z intelektualistów, a ludzie – oni czytają zupełnie co innego. A po drugie, istnieje naprawdę jakieś takie odczucie, że u nas ironię, autoironię jakoś tak postrzegają, jako wrogie narzędzia.

K.ORŁOWA – Wiktorze Władimirowiczu, szczerze mówiąc, nie po to pytałam. Mnie dziwią po prostu dwie rzeczy: z jednej strony Polska przyznaje nagrody państwowe kilku Rosjanom, a jednocześnie Polska anuluje wszystkie imprezy zaplanowane ramach „wzajemnego” roku kultury.

W.JEROFIEJEW - Tak, ale tak myślę, że gdybym był z administracji prezydenckiej, to mnie by pewnie również anulowali, ponieważ oni... Proszę zrozumieć, Rosja dała im zupełnie, jakąś wyjątkową okazję do tego, żeby jej nie lubić. Ci Polacy, w zasadzie oficjalnej Rosji nigdy nie lubili: z powodu powstań, z powodu Katynia, z powodu, ogólnie rzecz biorąc, całej historii powojennej, ale były momenty, gdy rozumni, subtelni, twórczy intelektualiści w Polsce, mówili, że "my bez twórczej Rosji, to w ogóle, nie bardzo …" i jest tak do tej pory. I tu mają rację. Ale, kiedy Rosja stała się wolna, a latach 90-ch uznaliśmy Katyń, i wiele rzeczy zrobiliśmy, to zasadniczo Polska się podzieliła: ktoś zaczął wierzyć Rosji, inni nie. Nastały nowe czasy. I nawet mój przyjaciel Adam Michnik, w ogóle, po prostu napisał, porównał – aż wstyd, strach powiedzieć, z kim - naszych bohaterów. Cóż, a Krzysztof Zanussi – za to taki rusofil, no po prostu taki bardzo-bardzo, a potem usłyszałem, że ... Cóż, w ogóle, daliśmy im możliwość nie lubić oficjalnej Rosji.

K.ORŁOWA - Cóż, to zrozumiałe. Ale jak to tak? Z jednej strony odwołują rok kultury, a z drugiej - odznaczają?

W.JEROFIEJEW - Karina, no, dlaczego jest Pani dzisiaj taka... nierozgarnięta? Proszę spojrzeć ...

K.ORŁOWA – No to dziękuję! W ogóle, bardzo ładnie.

W.JEROFIEJEW - Z jednej strony są to ludzie, którzy... no, normalne kontakty, twórcze - nawet w czasach Związku Radzieckiego, jeździliśmy tam z Awierincewem, z Żenią Popowem – po prostu poprosić o przebaczenie za to, że tam w ogóle, ich zamęczyliśmy - to znaczy, oficjalna Rosja. A teraz ci sami ludzie, którzy ..., oczywiście ktoś tam już odszedł z tego świata, a ktoś pozostał, ale ci ludzie - oni są przyjaciółmi Polski, tej samej twórczej Polski. Ale są jeszcze zupełnie inni ludzie, którzy nigdy nie byli przyjaciółmi, i którzy teraz odmawiają brania od Polaków jagód i owoców, a Polacy nie chcą tego "wzajemnego" roku, ponieważ wtedy muszą się zadawać z tą oficjalną Rosją, której oni nie chcą znać, nie chcą jej teraz, to wszystko.

K.ORŁOWA - Ale odznaczenie ktoś jednak przyznaje?

W.JEROFIEJEW – Odznaczenie przyznaje Prezydent Polski.

K.ORŁOWA - No i co?

W.JEROFIEJEW – Tak więc Prezydent Polski nie pyta się naszego Biura Politycznego – przyznać, czy nie przyznać? Ponieważ jest zainteresowanie w rozwoju stosunków między zwykłymi ludzi w Polsce, to zwykłym ludziom mogą dać odznaczenia.

K.ORŁOWA – A cała ta historia z rokiem kultury – mieści się w ramach zasad...

W.JEROFIEJEW - Myślę, że ... wie Pani, nie chcę podawać historycznych analogii, takich niezbyt przyjemnych, ale jeśli jakiś reżim uznaje się za niegodny podania ręki, z nim nie organizuje się roku kultury, w żadnym wypadku. Niestety, w takiej sytuacji teraz tkwimy.

K.ORŁOWA – A więc teraz tak tkwimy.

K.ORŁOWA – To był Wiktor Jerofiejew w "Zdaniu Odrębnym", do widzenia!

 

30 lipca br. w salach recepcyjnych Ambasady RP miała miejsce uroczystość wręczenia orderów i odznaczeń państwowych. Odznaczeni zostali:

Krzyżem Komandorskim OZRP

• Natalia Romanowa-Astafiewa
• Wladimir Britaniżskij
• Wiktor Jerofiejew

Krzyżem Oficerskim OZRP

• Ksenia Starosielska

Krzyżem Kawalerskim OZRP

• Jelena Niemirowskaja

Złotym Krzyżem Zasługi

• Natalia Uszackaja
• Oleg Chlebnikow
• Aleksiej Wieniediktow
• Aleksander Sysojenko

Srebrnym Krzyżem Zasługi

• Violetta Mackiewicz
• Anatolij Kroll

Brązowym Krzyżem Zasługi

• Ariadna Rokossowskaja
• Jelena Szymanskaja

Na uroczystość przybyli ponadto rodziny, bliscy i znajomi nagrodzonych.

Źródło: Ambasada RP w Moskwie

 

• Order Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej – cywilne odznaczenie państwowe Rzeczypospolitej Polskiej. Order jest nadawany cudzoziemcom i zamieszkałym za granicą obywatelom polskim, którzy swoją działalnością wnieśli wybitny wkład we współpracę międzynarodową oraz współpracę łączącą Rzeczpospolitą Polską z innymi państwami i narodami.

 Źródło: Wikipedia