Rosyjska nauka według izraelskiego noblisty

 Laureat nagrody Nobla w zakresie chemii w 2011 roku Daniel Shechtman odwiedził niedawno Rosję. Odkrywca kwazikryształów uczestniczył w XI Rosyjsko-Izraelskim Forum „Workshop” ekspertów materiałoznawstwa. Uczestniczył w dyskusjach z rosyjskimi naukowcami i wygłosił wykłady związane ze swoimi osiągnięciami w trzech Instytutach Rosyjskiej Akademii Nauk.

Noblista 2011 – prof. Daniel Shehtman w Izraelskim Instytucie Technologii „TECHNION” w Hajfie. 

Poproszony w trakcie pobytu w Sankt Peterburgu o ocenę współczesnego poziomu rosyjskiej nauki podkreślił, że odpowiedź na takie pytanie jest bardzo trudna i złożona. Oto jego opinia:

„Znam wspaniałych rosyjskich uczonych. Praktycznie jednak wszyscy, których znam to ludzie starsi. Nie znam nikogo z młodszego pokolenia. Nie zaryzykuję stwierdzenia, że ich nie ma. Lecz ja ich nie znam. Być może to dlatego, że sam nie jestem już młody?

Rosja była przecież w przeszłości jednym z bastionów światowej nauki. I powinna znowu zająć takie samo miejsce.

Ale w tym celu trzeba wyodrębniać poważne środki na rozwój nauki. Przy czym zaczynać trzeba od najwcześniejszych stadiów.

My robimy tak w Izraelu od początku tego roku. Zgodnie z najnowszym projektem, zapoznajemy dzieci w wieku pięciu – sześciu lat z podstawami nauki. Póki co wdrażamy ten program w Hajfie, ale mamy zamiar rozpropagować go w całym Izraelu.”

Istota tego izraelskiego projektu polega na próbach zapoznania i zaszczepieniu dzieciom podstaw logicznego, racjonalnego myślenia.”

I prof. Shechtman podaje przykład:

„Zaczyna się to z najprostszych rzeczy – od pomiaru przedmiotów. Oto leży dyktafon. Ma koło 15 centymetrów długością. Skąd my to wiemy? Dlatego że możemy wziąć i zmierzyć go taśmą mierniczą. Ta rzecz ciężka, ta – lekka. Co to oznacza? Ano możemy zmierzyć ich ciężar i porównać. Oto zimna woda, oto gorąca. Czym one się różnią? Mamy termometr! Możemy wziąć go i dokładnie zmierzyć temperaturę wody w stopniach. Oto przed nami twarde ciało, oto ciecz, a oto gaz. Czy możemy przekształcić jedno w drugie? Oczywiście możemy! Nagrzać lód za pomocą świecy, żeby stopniał. Następnie woda wyparuje i przeobrazi się w gaz. A potem wilgoć kondensuje się, znowu stanie cieczą, zamarznie i znowu staje się twardym ciałem. Wszyscy to w sposób elementarny możemy pokazać pięcioletniemu dziecku. Pokazać, jak urządzony jest świat! I w ten sposób otwieramy mu drogę do nauki już w wieku pięciu lat. Oczywiście, to zaledwie mini przykład z części naszego programu. Aktywnie wciągamy do udziału w tym i rodziców – agitujemy, żeby zapisywali swoje dzieci do naszych klas naukowych.”

Jednym słowem prof. Shechtman przedstawił swoim rozmówcom drogę startu, która może doprowadzić ich kraj do przekształcenia gospodarki w gospodarkę o charakterze innowacyjnym.

Nasuwa to jednocześnie wątpliwości co do możliwości realizacji dekretu Putina o utworzeniu do 2020 r. 25 mln miejsc pracy, albowiem one mają być związane z produkcjami typu High Technology. A przecież tempo modernizacji Rosji i przekształcania gospodarki w innowacyjną stoi pod ogromnym znakiem zapytania. Prognozy mówią, że Rosja w 2030 r, a nawet wiele dłużej, nadal będzie krajem surowcowym.

Jest to związane z tym, że rządzący w Rosji czekiści i  związane z nimi elity przekształcają się wciąż jeszcze w coraz bogatszą kastę multimilionerów, która myśli tylko o swoich dobrach!

O tym jednak będzie w innej notce o czekistach dawnych i współczesnych, a nawet także o cekistach..

Zbigwie