20 lipca 1918 do Lwowa dotarła oczekiwana odsiecz. Dowodził nią Lwowianin ppłk. Michał Karaszewicz-Tokarzewski (1893-1964). Podczas służby w wojsku polskim doszedł do stopnia generała. Był założycielem Służby Zwycięstwu Polski, aktywnym działaczem Polskiego Podziemia, komendantem Związku Walki Zbrojnej. Używał pseudonimów "Torwid", "Stolarski", "Doktor", "Stawski".
Wczoraj rozpisałem się o polityce wschodniej i zabrakło miejsca dla bohaterów kalendarium.
Rozejm z Ukraińcami podpisywał kolejny przyszły generał Ludwik de Laveaux (1891-1969). Wtedy pułkownik, bo generałem został mianowany przez prezydenta RP na uchodźstwie. O jego zasługach w utrzymaniu polskości Lwowa napisały m.in. Dzieje.pl, opisując negocjacje rozejmowe.
Negocjacje rozejmowe z polskiej strony prowadził abp Józef Bilczewski (1860-1923). Urodził się w Wilamowicach, święcenia kapłańskie przyjął w Krakowie w 1886. Doktorat z teologii uzyskał w Wiedniu w 1996, habilitację na UJ w Krakowie w 1890. Od 1900 był arcybiskupem lwowskim w obrządku łacińskim.
Proces beatyfikacyjny rozpoczął się w 1944. Beatyfikował go papież Jan Paweł II w 2001 we Lwowie. Kanonizacja odbyła się w 2005 w Rzymie ale już przez Benedykta XVI.
Ze strony ukraińskiej negocjacje prowadził metropolita Andrzej Szeptycki (1865-1944). Jest do tragiczna postać, uwikłana w kolaborację z nazistowskimi Niemcami oraz w ludobójstwo Polaków na Wołyniu i Małopolsce Wschodniej. Pochodził z polskiej arystokratycznej rodziny. Później przeszedł na obrządek greckokatolicki i został metropolitą Lwowa. Trzeba mu to oddać, że od strony duchowej i religijnej zrobił dużo dobrego. Jednak wdał się w politykę. Tolerował rozwój nacjonalizmu wśród podległego mu kleru i poparł A. Hitlera. M.in. w 1941 wysłał do niego depeszę z gratulacjami z okazji zdobycia Kijowa oraz celebrował mszę w katedrze św. Jura w intencji zwycięstwa wojsk niemieckich. Błogosławił SS Galizien delegując greckokatolickich księży jako kapelanów, również do innych zbrodniczych formacji ukraińskich i niemieckich.
Kardynał Stefan Wyszyński co najmniej dwukrotnie zablokował jego proces beatyfikacyjny. Niestety, za Franciszka beatyfikacja Szeptyckiego została pokątnie przepchnięta, bez uwzględnienia dokumentów i zastrzeżeń przekazywanych latami przez Kościół w Polsce. Jak pisała Agnieszka Rybak - nie bez znaczenia były też relacje osobiste. Papież Franciszek dobrze zna Światosława Szewczuka, arcybiskupa greckokatolickiego z Kijowa, który na początku lat 90. studiował w Centrum Studiów Filozoficzno- -Teologicznych „Don Bosco” w Argentynie. – W Watykanie wiedzą tyle, ile powiedzą im Ukraińcy. Polscy biskupi się tym nie zajmują. A materiały dostarczone kiedyś przez kard. Wyszyńskiego ktoś usunął jako niewygodne dla procesu.
Więcej informacji o Szeptyckim można przeczytać:
Więcej w tej serii:
Inne tematy w dziale Kultura
