„Wyklęci” czy „Niezłomni”? Rodakom ku rozwadze i do zapamiętania

Kochajcie ojczystą ziemię. Kochajcie swoją świętą wiarę i tradycję własnego Narodu. Wyrośnijcie na ludzi honoru, zawsze wierni uznanym przez siebie najwyższym wartościom, którym trzeba służyć całym swoim życiem
W. Pilecki

Niewiele rzeczy mierzi mnie tak bardzo jak bylejakość w komunikacji werbalnej. A to wykoślawianie znaczeń słów. A to fałszowanie sensu powiedzeń. A to brak precyzji przy opisywaniu konkretnych zjawisk. Z tych stajni biorą się więc wszelkie nieporozumienia w rodzaju błędnego rozumienia już to pojęcia „spolegliwość”, „Pisz na Berdyczów”, „tolerancja” itd. itp. To poważny problem, gdyż – co jest sprawą oczywistą – język nie tylko portretuje świat, uczula i znieczula umysły oraz serca, ułatwia żeglugę po oceanie życia, lecz również kształtuje ludzkie postawy i formatuje sposoby postępowania. Czasem w dobrej, ale czasem w złej wierze. Z tego powodu – a żyjemy przecież w coraz to bardziej bezczelnym świecie post-prawdy – jako niezbędny jawi się rygoryzm sensu i znaczenia. Bez tego trudno będzie ludziom dobrej woli zachować to co naprawdę cenne. Ba! Lekceważenie sensów i znaczeń staje się bronią wykorzystywaną przez różnej maści macherów i zbawców do obezwładniania liczonych w milionach i miliardach ofiar. Nie trzeba przemocy, wojny, szantażu. Wystarczą słowa. Złe słowa. Wspominam o tym, ponieważ…?

Wspominamy dziś (a przynajmniej część z nas) żołnierzy tzw. II Konspiracji. Tych, którzy po formalnym zakończeniu w Europie Drugiej Wojny Światowej, nie odłożyli broni i dzielnie stawali przeciw porządkom narzuconym Polsce przez Sowietów i ich nadwiślańskich popleczników. Nie będę zagłębiał się kwestie historyczne i opisy wielkich tragedii jakie dotknęły antykomunistycznych partyzantów. Takich opisów mamy mnóstwo. Pragnę natomiast zwrócić uwagę na inny aspekt. Dla mnie osobiście bolesny i nieakceptowany. Otóż prawie wszystkie media pełne są informacji o „Żołnierzach Wyklętych”. „Wyklętych”?! Nie ma pojęcia kto i z jakiego powodu nadał taką nazwę obrońcom wolnej Polski, ale została ona zaakceptowana powszechnie. Niestety! Moim zdaniem tak dalej być nie powinno. Dlaczego?

Zdaniem znawców zagadnień językowych pojęcie „wyklinać/wykląć” ma etymologiczne korzenie zakotwiczone w świecie religijnym. W pradawnych czasach związane było z działaniami magicznymi o zabarwieniu negatywnym. Nieco później, już w dobie chrześcijańskiej, „wykląć kogoś” oznaczało wykluczenie danej osoby ze społeczności wyznawców Chrystusa. Co najważniejsze mogli tego dokonać jedynie (!) ludzie uprawnieni. Oznacza to, że Jaśka z Odrzywołu albo Skarbimira z Łęczycy, mógł wykląć np. biskup, a więc osoba bezsprzecznie będąca członkiem tej samej wspólnoty co Jaśko i Skarbimir. Taki sens przetrwał w języku fachowym i potocznym aż po czasy współczesne. Krótko mówiąc – formalne odłączenie jednostki lub grupy osób dokonywało się w ramach jednoty ducha, wiary, poglądów… Jak zatem ma się do tego określanie żołnierzy tzw. II Konspiracji „wyklętymi”? Kto ich wyklął? Rodacy w imieniu, których „Wyklęci” znosili głód, rany, zimno i ponosili śmierć? Ci, którzy wyznawali takie same wartości? Ci, dla których polskość była niezwykle lub tylko dość ważnym elementem własnej tożsamości? Ci, którzy po latach dwóch okupacji pragnęli powrotu do normalności i nie godzili się na bycie królikami doświadczalnymi w laboratorium o nazwie „Komunizm”? Nie. Absolutnie – nie! A takich Polaków była wtedy zdecydowana większość. „Leśnym” złorzeczyli za to, przeklinali ich, nienawidzili i wreszcie wyklinali „czerwoni”. Zarówno ci z czerwoną gwiazdą na czapkach, ci przywiezieni na czołgach i ci co uwierzyli w niewiarygodne. „Żołnierze Wyklęci”… Określenie bzdurne, nielogiczne, gwałcące język i obraźliwe.

W świetle powyższego wydaje się koniecznym odrzucenie przywołanego powyżej i klepanego od lat określenia i zastąpienie go innym, odpowiednim, godnym. Nie trzeba go długo szukać, bo niekiedy używane jest w debacie publicznej, literaturze i języku potocznym, a brzmi „niezłomni”. Według definicji „niezłomność” to „cecha tego, kto jest silny psychicznie, nie poddający się w obliczu trudu”. Tak jak św. Piotr (od petros), którego imię w języku (staro)greckim znaczyło (niezłomny) jak skała. Natomiast wśród synonimów słowa „niezłomność” odnajdujemy m.in.: nieustraszoność, konsekwentność, determinacja, duch, nieugiętość, pryncypialność, wytrwałość, niestrudzoność, zapał, zdecydowanie, konsekwencja, cierpliwość, twardość, zatwardziałość, gorliwość, dzielność, uporczywość, niewzruszoność, zacięcie, stanowczość. Czyż żołnierze tzw. II Konspiracji nie charakteryzowali się – en masse - takimi cechami? Jasne. Bez dwóch zdań.

Sądzę, że odrzucenie rzekomego „wyklęcia” na rzecz „niezłomności” byłoby nie tylko oddaniem sprawiedliwości faktom i samym bohaterom, ale stałoby się drobnym i przy tym ważnym krokiem na drodze powrotu ku normalności. Piszę to ku rozwadze i proszę o zapamiętanie.

Cześć i chwała Bohaterom! Niezłomnym.