Czas i przestrzeń, czyli samotność w kosmosie.

We wszechświecie jest nieskończenie wiele światów, na których być może kiedyś powstało życie, teraz rozwija się życie lub kiedyś wykluje się życie. Niestety ze względu jednak na czas i odległość prawdopodobieństwo, że kiedykolwiek dojdzie do bliskiego spotkania między dwiema technicznie rozwiniętymi cywilizacjami jest nieskończenie małe. Życie na Ziemi rozwija się od wielu milionów lat ale historia człowieka to kilkanaście lub kilkadziesiąt tysięcy. Dopiero jednak od mniej więcej stu lat ludzie dopuszczają możliwość kontaktu z inną, pozaziemską cywilizacją.

Dzięki rozwojowi świadomości i postępowi technicznemu ludzkość jest w       stanie taki kontakt nawiązać, odebrać lub nadać wiadomość, zakomunikować swoją obecność. Czas i przestrzeń powoduje jednak, że zanim taka wiadomość dotrze do jakiejś cywilizacji, która będzie w stanie ją odczytać ludzkości może już nie być. Nikt nie będzie czekał na odpowiedź albo ci , którzy pozostaną przy życiu będą już tak cofnięci w rozwoju, że nie będą już pamiętali, iż może jakaś odpowiedź nadejść. Nie będą też mieli możliwości technicznych, żeby ją odebrać.

Rozwinięte cywilizacje techniczne nie trwają długo, mają skłonność do destrukcji i samozniszczenia. Sądząc po naszej taka cywilizacja im szybciej się rozwija tym szybciej się pożera, zużywa zasoby i surowce, niszczy, zatruwa i zaśmieca planetę, źle wpływa na klimat. Zarazy, które kiedyś potrzebowały kilku lat, żeby przebyć kontynent teraz dzięki współczesnym środkom komunikacji rozprzestrzeniają się w ciągu kilku godzin po całym świecie. Niszcząc siebie i planetę w tym tempie co przez ostatnie 100 lat i zachowując przy tym obecny postęp geometryczny ludzkość przetrwa prawdopodobnie jeszcze sto, może dwieście lat i wyginie. Być może jest to reguła dla wszystkich rozwiniętych cywilizacji technicznych i być może jest to  naturalna konsekwencja postępu i rozwoju.

Znaczyłoby to, że istnieje bardzo niewielki przedział czasowy w całym rozwoju cywilizacyjnym, w którym jedna cywilizacja mogłaby się skontaktować z inną. Czas i przestrzeń wyklucza więc możliwość kontaktu między dwiema równocześnie rozwiniętymi inteligentnymi cywilizacjami. Zanim komunikat jednej z nich pokonałby dzielącą je przestrzeń upłynąłby czas ich istnienia. Pytanie „czy jesteśmy sami w kosmosie?” jest więc nie do sprawdzenia. Można natomiast odpowiedzieć na inaczej postawione pytanie, bo prawdopodobnie ktoś już przed nami w kosmosie był. Być może ktoś próbował się kontaktować z Ziemią kilka lub kilkanaście tysięcy lat temu.