Dział-Technologie.Temat: Nauka
Kiedy nadawałem tytuł poprzedniej notce "Fizyka eksperymentalna wciąż żyje",naprawdę nie wiedziałem, co się wydarzyło w San Francisco 6 sierpnia 2019. Zacznę jednak od komentarza blogera dedy z dnia 10 sierpnia 2019, 10:32 i od jego zdania :
"experyment może obalić teorię np. ....sfalsyfikował pewne modele SUSY, choć były bardzo ładne i trochę szkoda, że świat nie jest supersymetryczny…."
Bardzo wysoko cenię znajomość fizyki u tego blogera (co dla niego nie ma większego znaczenia),natomiast jego filozofia i metodologia fizyki przyprawiają mnie o ból głowy i stany podgorączkowe,chociaż przyznam, że może to świadectwo czepiania się jego, o to ,że on młody a ja starzec...
Toteż, kiedy w ostatniej rozmowie telefonicznej ( z serii pod tytułem "Co słychać w fizyce jankesów") z moim uczniem sprzed laty -który po otrzymaniu profesury w Warszawie,natychmiast wyjechał na służbę do Jankesów- zacytowałem to zdanie dedy,to usłyszałem:
"modele SUSY nie są tak ładne jak 3 miliony dolarów,którymi nagrodzono teorię supergrawitacji- zwiastun fizyki XXI wieku".
Rzeczywiście,wystarczy wygoglować adres [1] ,by zobaczyć ,że tęsknota i marzenia dedy o fizyce niezaleznej od eksperymentalnego badania przyrody ,mają coraz więcej zwolenników i coraz większe wsparcie materialne.
Nagrodę o nazwie "Special Breakthrough Prize in Fundamental Physics" ("Nagroda Specjalna Przełomu w Fundamentalnej Fizyce"- informacje o niej : breakthroughprize.org.) w wysokości 3 miliony USD, otrzymali trzej fizycy teoretyczni : Sergio Ferrara((CERN),Daniel Freedman (MIT),Peter van Nieuwenhuizen(Stony Brook University) za teorię supergrawitacji,czyli teorię łączącą ogólną teorię względności z Modelem Standardowym Cząstek Elementarnych( który został "domknięty w 2012 roku odkryciem bozonu Higgsa).
Dokładniej piszac,Ferrara,Freedman i van Nieuwenhuizen w roku 1973 zintegrowali Einstena teorię grawitacji z pewną wersją kwantowej teorii pola[2].W pierwszym kroku opracowali "Zasadę Supersymetrii (SUSY)".Według tej zasady każda cząstka ma niewidzialnego"partnera".Jest to hipotetyczna symetria,w kwantowej teorii pola, która przekształca bozony w fermiony i odwrotnie ( w aktualnej fazie wszechświata- złamana)
Generatory supersymetrii tworzą specjalną grupę matematyczną.Zgodnie z tą symetrią powinna istnieć identyczna liczba fermionów i ich supersymetrycznych partnerów – bozonów. Na przykład elektron-fermion,ma towarzysza- bozona, o tym samym ładunku , który nazwany został s-elektronem. Fotonowi, który jest bozonem, towarzyszy supersymetryczny partner, fermion,zwany - fotino.
Nagrodzony parę dni temu zespół, rozciągnął w roku 1975 ideę SUSY na grawitację i dla grawitonu (kwant pola grawitacyjnego-bozon, o spinie 2) przydzielił supersymetrycznego fermiona-grawitino o spinie 3/2.I tak pojawiła się supergrawitacja z perspektywą kwantowej grawitacji, oraz unii z teorią strun.Prac fundamentalnych stosowania supersymetrii i supergrawitacji do węzłowych prolemów fizyki cząstek elementarnych końca XX wieku jest multum(np.głośne badania Wittena) i nic dziwnego ,że komitet przyznający nagrodę Przełomu, do tego zjawiska się odwołuje.
Jednak ,minęły cztery dekady od przedstawienia SUSY i supergrawitacji,a żadne prognozy co do empirii nie zostały ogłoszone i nic doświadczalnie nie zostało odkryte ,ani potwierdzone.Członkowie komitetu nagrody Przełomu i jej entuzjaści nie są wcale tym zakłopotani, a wręcz przeciwnie-nie kryją swej nowej metodologii fizyki.Oto kilka enuncjacji i wynurzeń :
„Mam wrażenie, że nagrody Nobla czasami trafiają do eksperymentatorów, a nie do ludzi, którzy zaproponowali podstawową teorię”.( J.Ellis)
„Jeśli masz tysiące ludzi którzy są pod wpływem jednego świetnego pomysłu ”- to ten wpływ zasługuje na uznanie, niezależnie od tego, czy zostanie udowodniony eksperymentalnie, czy nie. (A.Linde)
"Bozon Higgsa został zaobserwowany dopiero pięćdziesiąt lat po jego pierwszym przewidywaniu" (S.Ferrara )
Uzasadnienia nagrody Nobla już od dawna są archaiczne i staroswiecie"(A.Ball)
Podsumowując napiszę,że nagradzanie "teorii fizyki nieweryfikowalnych empirycznie" może spowodować utratę kontatu fizyki teoretycznej z nauką .Ostrzej o tym nagradzaniu napisał Peter Woit :
"Przyznanie ogromnej nagrody za teoretyczny pomysł, który właśnie został ostatecznie wykazany jako niedziałający, jest czymś nowym i oburzającym."
Podpisuję się pod tym.
Literatura
[1]SPECIAL BREAKTHROUGH PRIZE IN FUNDAMENTAL PHYSICS AWARDED TO DISCOVERERS OF SUPERGRAVITY
No modern scientist comes close to Einstein's moral as well as scientific stature (John Horgan)
Nowości od blogera
Inne tematy w dziale Technologie