W cyklu poświęconym problemowi świadomości (przede wszystkim człowieka- ale także zwierząt) doszedłem do przypisania (za D.Bohmem i Cz.Białobrzeskim) obiektom świata mikro, to jest cząstkom elementarnym( które tradycyjnie nazywa się : “układami kwantowymi”) - protoświadomości lub psychoidalności, kierując się statystyczną interpretacją funkcji falowej “psi” określającej zachowanie się każdego układu kwantowego.
Wolno mi było tak postąpić ,gdyż nie istnieje obowiązkowa wykładnia interpretacji fizycznej funkcji falowej "“psi ,albowiem nie istnieją w tej kwestii eksperymenty rozstrzygające.
R.Penrose podaje sześć różnych ontologii świata kwantowego, funkcjonujących równolegle w mechanice kwantowej i wśród nich jest statystyczna interpretacja wektora stanu ( interpretacja M.Borna), którą ja wykorzystałem do przyjęcia hipotezy ,że na poziomie fundamentalnym, fizyka implikuje psychiczność bytu materialnego.
Tym samym, zlikwidowałem dualizm: “podmiot-przedmiot” i zbliżyłem się do metafizyki Teilharda de Chardin i A.N.Whiteheada ( o których na zakończenie serii postów poświęconej problemowi świadomości ze stanowiska fizyki - poświęcę odrębne wpisy już niedługo ).
Obecnie przejdę do przedstawienia prób opisu i analizy świadomości człowieka ze stanowiska mechaniki kwantowej, czyli do prób kwantowania procesów świadomości, takich jak :procesy umysłowe, emocjonalne ,pamięci i wolicyjne (akty wolnej woli).
Punktem wyjściowym jest zasada superweniencji ,którą raz jeszcze przytoczę i jej konsekwencję rozpatrzę szczegółowo.
Zasada ta wyróżnia procesy fizykalne (F) oraz kompleks procesów :mentalnych(umysłowych),pamięci, emocji i wolnej woli oznaczony przeze mnie akronimem : (UPEW).
Napisałem kompleks, gdyż moją hipotezą roboczą jest :
Wymienione typy procesów(UPEW) konstytuujących świadomość człowieka występują zawsze łącznie, w integracji i interakcji ze sobą .Nie istnieją ,odrębne czyste stany i procesy mentalne, pamięciowe, emocjonalne lub wolnej woli. Nie istnieją stany emocjonalne bez łączności z aktami i procesami myślenia ,oraz odwrotnie. Akty woli występują w spójni z aktami emocjonalnymi i mentalnymi itd.
Przejdę teraz do zasady superweniencji, która brzmi:
Dla każdej własności typu (UPEW) w czasie t, istnieje taka własność fizyczna(stan, proces) F ,że jeśli mózg człowieka posiada w momencie t własność F, to posiada również własność (UPEW).
Zasadę , w tej wersji sformułował pierwszy H.Stapp [1]. Powstaje pytanie : czym są owe “stany fizyczne” lub “procesy fizyczne”, na których superweniują stany mentalne skrótowo oznaczone przeze mnie (UPEW) ? Biolodzy i neurofizjolodzy odpowiadają:
Lokalne lub globalne stany makroskopowe w tkance nerwowej ośrodkowego układu nerwowego. Czyli mózg z całym układem nerwowym.
Z punktu widzenia fizyka kwantowego, jest problematyczne takie określenie bazowych stanów fizycznych.
Rzeczywistość bowiem – jakakolwiek- w sensie fundamentalnym, to stany kwantowe zarówno materii, oddziaływań jak i czasoprzestrzeni.
Tym samym moją hipotezą kolejną jest :
Definiowanie jakiejkolwiek superweniencji, oraz jej badanie, to inaczej problem kwantyzacji materii i czasoprzestrzeni tworzącej mózg i stany czynnościowe tkanki nerwowej.
I od tego miejsca mamy do czynienia z psychologią kwantową świadomości.
Psychologia kwantowa zakłada i bada głęboką więź pomiędzy kwantowymi stanami czasoprzestrzeni i materii, z której zbudowany jest mózg i centralny system nerwowy z jednej strony, a stanami i procesami psychicznymi.
Z teorią tej więzi wystąpili: H.P.Stapp Z Lawrence Berkeley National Laboratory ,który nawiązał do interpretacji Neumanna formalizmu QM oraz Sir J.C.Eccles (noblista-neurofizjlog), i fizycy :R.Penrose i F.Beck (Technische Hochschule Darmstadt)[2],[3].
Formułuje się hipotezę występowania w mózgu ludzkim bezpośredniej interakcji świadomości z ciałem(substancją materialną).
Interakcja ta polega, na odchyleniach kwantowych amplitud funkcji falowej “psi” układu stanów kwantowych pod wpływem określonego typu procesu z kompleksu (UPEW).
Każdy proces lub akt psychiczny, np. procesy myślenia o czymś, dowodzenia jakiejś tezy lub stany napięcia emocjonalnego (gniew, strach ),a także akty decyzyjne (z którymi związane są procesy wolicyjne) powodują redukcję (kolaps) funkcji falowej “psi” przypisanej określonej części kory mózgowej w danej półkuli mózgu, lub co najmniej modulację amlitudową tej funkcji.
To kwantowe sprzężenie świadomości i mózgu zachodzi w mikrozłączach synaptycznych neuronów i polega ono ,nie na przekazie energii, lecz na przekazie informacji.
Stąd wynika inna hipoteza a mianowicie:
pośredniego wpływu świadomości na przebiegi elektryczne (lub ogólniej : elektromagnetyczne) określonych pół (części) kory mózgowej. Czy ten wpływ jest wzajemnie jednoznaczny, to znaczy czy zasadna jest odwracalność tej zależności ( z zapisu działalności elektromagnetycznej mózgu wnioskowanie o rodzaju procesów psychicznych) jest kwestią badań empirycznych.
Problemem- matką w tych zagadnienia kwantowej teorii świadomości , jest eksperymentalne wykrycie owej kwantowej modyfikacji amplitud prawdopodobieństwa stanów fizycznych, przez układ (UPEW).
Niestety, ta dziedzina badań naukowych ,jak rzadko która, jest zdominowana przez instytucje wojskowe i ujawnianie informacji o rezultatach badań jest niezmiernie utrudnione.
Są różne podejścia teoretyczne w tej kwestii, które przecież muszą być podstawą projektu takich eksperymentów..
R.Penrose wychodzi z założenia [4] wpływu pola grawitacyjnego (w jakim znajduje się nieustannie mózg) na procesy redukcji funkcji falowej “psi”(proces OR) związanej z określonym polem makroskopowym systemu nerwowego i skutkami tego w aktywności umysłu, lub w strefie wolnej woli i emocji.
Rozstrzygnięcie eksperymentalne mogłoby nastąpić w badaniach stanów świadomości człowieka przebywającego w przestrzeni o innej wartości natężenia pola grawitacyjnego przez dłuższy czas. Możliwe ,że są już nawet wyniki takich badań , ale agencje kosmiczne ich nie publikują.
Pojawił się również godny uwagi i możliwy do weryfikacji eksperymentalnej model kwantowy pamięci i percepcji zmysłowej autorstwa włoskiego fizyka G.Vitiello , współpracującego z neurofizjologami i psychiatrami [5].
W modelu tym np. struktura pamięci superweniuje na stanach globalnego uporządkowania kwantowego , które jest wynikiem spontanicznego łamania symetrii, i powstania całego zbioru kondensatów bozonowych (tzw. bozonów Nambu-Goldstone’a).
Kondensaty te odpowiadają pewnym wzorcom pobudzeń neuronalnych, czyli rzeczywiście świadomość jest skwantowana.
Mówienie o “kwantach świadomości” nie jest więc metaforą, jeśli jej substratem jest skwantowana materia (substancja mózgu) i skwantowana czasoprzestrzeń. Toteż czas psychiczny (wewnętrzny) przeżywany przez świadomość człowieka ,na poziomie fundamentalnym, również musi być skwantowany, a nie ciągły, co może prowadzić do rozwikłania empirycznego stanów nieświadomych.
Psychologia kwantowa jest w powijakach, jej horyzont zadań jest w trakcie precyzacji, a możliwości eksperymentalnych badań niejasne.
I właśnie dlatego jest atrakcyjna dla badaczy lubiących i potrafiących przekraczać granice dyscyplin, oraz kierujących się wizją jedności zjawisk i bytów przyrody.
Literatura
[1] H.P.Stapp, Mind,Matter and Quantum Mechanics,Berlin,1993
[2] F.Beck,J.Eccles,Quantum aspects of brain activity and the role of consciousness,Proc.Nat.Acad.Sci.USA,89,1992
[3]R.Penrose,Makroświat, Mikroświat i Ludzki Umysł,Warszawa,1997,s.99-143
[4] R.Penrose,Droga do rzeczywistości,Warszawa,2007,s.992-3
[5] G. Vitiello, W. Freeman; The dissipative quantum model of brain and laboratory observations ; J.Electr. & Theor. Phys. 4, 1-18 ,2007
No modern scientist comes close to Einstein's moral as well as scientific stature (John Horgan)
Nowości od blogera
Inne tematy w dziale Kultura
