Małe stopki, które obecnie rzadko spotyka się w Chinach stanowiły jeden ze stereotypów na temat Chin. Dla wielu przedstawicieli Zachodu w żaden sposób nie przedstawiają przypisywanego w ówczesnej epoce celu będącego odzwierciedleniem kobiecego seksapilu.
W chińskim społeczeństwie „małe stopki” były uznawane za piękne i erotyczne. Praktyka miała również tę zaletę lub wadę, że pozbawiała kobiety mobilności. Krępowanie stóp postrzegane było jako znak wielkiego statusu - kobiety te nie wykonywały prac fizycznych. Można również krępowanie stóp przyjąć jako znak wyższości mężczyzna nad kobietą, gdyż kobieta była całkowicie zależna od swego męża.
Chińscy panowie zachwycali się małymi stopkami o formie porównywalnej do Księżyca w nowiu. Poeci komponowali wiersze, gloryfikowano maleńkie buciki, które zakładały kobiety.
Jednym z nich był Su Shi (1036-1101) utalentowany poeta z prowincji Sichuan. Jego wiersze są pełne bogactwa pod względem treści, obrazów i metafor. Ten mistrz poezji i orator napisał wiersz:
„MAŁE STOPKI”
Odziana w pachnącą woń, stopkami szkicuje kwiat lotosu,
Mimo smutku i bólu, idzie lekko,
Powiewnie flirtuje z wiatrem bez zmęczenia,
Ukradkiem próbuje naśladować pałacowe salony,
Z bólem chodzi.
Spójrz na jej stopy, małe jak dłoń
Nie ma słów by je opisać.
- tłumaczenie
Bandażowanie stóp było stosowane w Chinach ponad 1000 lat, jego pochodzenie datuje się jeszcze pod koniec dynastii Tang. Niektórzy doszukali się jego śladów jeszcze w dynastii Shang (1600-1050 r p.n.e.). Podczas północnej dynastii Song zwyczaj głównie był rozpowszechniony na północy Chin, później za panowania południowej dynastii Song spopularyzował się na południu Chin. Za panowania dynastii Ming praktyka ta stała się wyznacznikiem pozycji społecznej.
Krępowanie stóp początkowo rozpowszechnione było w zamożnych rodzinach, później spopularyzowało się w innych klasach społecznych, prawie we wszystkich narodowościach oprócz mandżurskiej, mongolskiej i Hakka. Zwyczaj ten praktykowany w niektórych częściach Chin przetrwał aż do XX wieku, po 1911 roku został zakazany, lecz nadal uprawiany. Dopiero na mocy wydanego dekretu 15/07/1950 roku ostatecznie zakazano bandażowanie stóp.
Dziś ta barbarzyńska tradycja nie istnieje, ale małe buciki pozostały w kufrach i szafach chińskich rodzin. Szczególnie w oddalonych wsiach południowo –zachodniej prowincji Yunnan’u można spotkać jeszcze ponad 100-letnie kobiety o małych stopkach.
W prowincji Yunnan prawie 100-letnia kobieta o małych stopkach (zdjęcie pochodzi z 2005 roku)
Mit małych stopek ujawnia seksualną konotację tego zjawiaska. Freud uważał tę praktykę jako formę fetyszyzmu, mówiąc jakoby małe stopki były strefą erogenną. Na starych rycinach chińskich spotyka się również wizerunki kobiet o małych stopkach.
Rytuał bandażowania stóp w towarzystwie męża
Popularne przekonanie w istocie ujawnia, że pozycja palców wycofanych ku sklepieniu podeszwowemu pozwala mięśniom ud i miednicy być bardziej napiętymi, co zwiększa przyjemność seksualną mężczyzn podczas aktu seksualnego.
Mężczyźni spoglądający na młode kobiety kołysające swe biodra i splątane nóżki w „małych bucikach” mogli sobie wyobrazić piękną płeć w łóżku. Krępowanie stóp to kanon urody, styl i moda wyznaczający pozycję społeczną kobiety oraz rodzaj fascynacji seksualnej.
Warto jest zerknąć na zdjęcia Jo Farell, której przygoda z „małymi stopkami” zaczęła się przez przypadek w 2005 roku, podczas dyskusji z taksówkarzem w Szanghaju. Taksówkarz wspomniał, że jego babcia miała „małe stopki”. Jo Farrell, zaskoczona, że ta tradycja istnieje do dziś postanawia udać się do miejscowości babci taksówkarza w prowincji Shandong. 103-letnia Yun Ying Zang następnie stała się pierwszą, której fotografuje zniekształcone stopy
Fotografka śledzi przez 9 lat podczas swych podróży po Chinach starsze kobiety z zaginionym feudalnymi obyczajem. Większość z tych kobiet nadal żyje w biednych wioskach prowincji Yunnan i Shandong. Stworzyła ona intymny album ze zdjęciami ukazującymi ostatnie przedstawicielki o „małych stopkach” :
Su Xi Rong, z prowincji Shandong w roku 2008 miała 75lat
Pue Hui Ying,z prowincji Yunan-76 lat w 2011roku
Zhao Hua Hong, 83 lata w 2010, z prowincji Shandong
Si Yin Zhin, 90 lat w 2011
Yang Jing, 87 lat w 2010, z Shandong
Ma Zhen, 96 lat w 2014, Shandong
Guo Ting Yu, 83 lat w 2010, Shandong
Fotografka wyjaśnia, że „w społeczeństwie chińskim,krępowanie stóp było jedyną drogą nalepszą przyszłość ilepsze życie dla kobiet."
Warto przypomnieć, że kobiety o małych stopkach wydane za bogatych mężczyzn po ich poślubieniu mogły żyć w obfitości pod swym dachem.
Dla mężczyzn mających w swoim domu żonę i kilka konkubin o „małych stopkach” stanowiło to wyraźny znak ich władzy i bogactwa. Mężczyzna mógł być dumny jawnie deklarując "Patrzcie, jak jestembogaty! Łatwo mogę sobie pozwolić, aby nakarmić te wszystkie usta. "
W rzeczywistości kobiety te bezproduktywne ekonomicznie stanowiły wyłączną funkcję w społeczeństwie. Poprzez swe biedne bolesne stopy rolą ich było być pięknymi i "dekoracyjnymi" oraz zaspokoić seksualnie mężczyzn i prokreować swój ród.
Aby utrzymać złączone i złożone palce, stopy były szczelnie i ścisło obandażowane w bardzo specyficzny sposób, przed założeniem małych ozdobnych bucików.
Bandaże następnie pozostawały przez kilka dni lub nawet tygodni do momentu ich zmiany. Kobiety miały zmniejszone stopy do 10 cm, słynne « złote lotosy » były najbardziej popularne nawet wśród biedniejszych warstw społecznych.
Już od 1642 roku wydane edykty cesarskie krytycznie streszczały te formę „upiększania kobiety”. Silny sprzeciw wobec tej praktyki ze strony chrześcijańskich misjonarzy w XIX wieku i odmiennego myślenia doprowadził do stopniowych zmian i późniejszego całkowitego zakazu krępowania stóp w 1912 roku. Istniejąca organizacja pod nazwą „ tian zu hui” – 天足会, śmiało walczyła z kulturowym zacofaniem. Była ona w pewnym stopniu pierwszym owocem chińskiego feminizmu.
Dopiero w 1950 roku praktyka rzeczywiście zaczęła znikać. Rząd Mao Zedong’a powołał "anty-obandażowanych inspektorów stóp" do publicznego poniżania kobiet uprawiających tę tradycję, uważając, że nie odzwierciedlały one współczesnych Chiny.
Na pięknej twarzy kobiety mogą pojawić się zmarszczki, jej drobne ciało może stać się grube i obwisłe ... tymczasem para złotych lotosowych stóp zatrzyma swój urok do końca życia kobiety. Stąd ta szalona i trudno zrozumiana fascynacja krępowanych stóp.
Inne tematy w dziale Społeczeństwo