Andy Warhol (1928-1987) został zaproszony do Chin przez biznesmena, właściciela klubu nocnego Alfreda Siu, który zamówił u niego serię portretów. Warhol odwiedził Hongkong jako jego gość, który zlecił mu wykonanie portretów księżnej Diany i księcia Karola do swojego ogromnego klubu nocnego I-Club otwartego na wyspie.
W trakcie tej jedenastodniowej wyprawy gospodarz zorganizował artyście wizytę w Hongkongu i pięciodniowy pobyt w Pekinie. Artysta odkrył stolicę chińską niemalże nietkniętą przez reklamę, a mimo to stojącą na progu wielkiej transformacji.
Andy Warhol miał odwiedzić Chiny pierwszy i jedyny raz.
Christopher Makos, bliski przyjaciel i osobisty fotograf Warhola, uwiecznił tę podróż na zdjęciach:
Zdjęcie z Chris Makos na Placu Tiān’ānmén (Brama Niebiańskiego Spokoju). Podczas odwiedzin Pekinu w 1982 r. Warhol opisał swoje wrażenia w krótkich zapiskach w dzienniku, a także z właściwym sobie fanatycznym zapałem robił zdjęcia.
Według fotografa Christophera Makosa, który towarzyszył Warholowi w podróży ten mężczyzna w skórzanej kurtce to dokumentalista Lee Caplin.
Fotografie te mają wartość dokumentalną ukazując Hongkong i Pekin, jakimi już nie są, a także ukazują wizję Andy'ego Warhola jako turysty.
Podczas trzydniowej podróży w Pekinie Warhol przechadzał się również po Wielkim Murze Chińskim.
Andy Warhol był czołowym przedstawicielem ruchu Pop Art w Stanach Zjednoczonych w latach 1960.
Rozpoczynając karierę jako ilustrator komercyjny, Warhol zyskał sławę dzięki przełomowej serii sitodruków i obrazów przedstawiających znane przedmioty, takie jak puszki zupy firmy Campbell oraz obrazy gwiazd - Marilyn Monroe, Elisabeth Taylor...
Zafascynowany kulturą popularną, sławą i reklamą, Warhol tworzył eleganckie, pozornie masowo produkowane wizerunki codziennych postaci w swoim słynnym studiu Factory w Nowym Jorku. Było to miejsce spotkań artystów, muzyków, celebrytów i supergwiazd Warhola. Zastosowanie przez niego mechanicznych metod reprodukcji, zwłaszcza komercyjnej techniki sitodruku i litografii, całkowicie zrewolucjonizowało twórczość artystyczną.
Alfred Siu – przemysłowiec, który otworzył klub nocny w hongkońskiej dzielnicy Central.
Alfred i Julianna Siu
Andy Warhol postawił swoje walizki w komunistycznych Chinach 31 października 1982 roku. Na placu Tian’anmen przdstawiciel pop-artu ujrzał ducha Wielkiego Sternika – obsesję Warhola, uwiecznioną w sitodrukach wykonywanych przez niego od 1972 roku.
Boy hotelowy w formie zszytej fotografii.
Metoda ta stała się z czasem synonimem twórczości Warhola.
Warhol naśladuje pozę Tai Chi w hotelu w Pekinie.
Według doniesień artysta popowy nosił ten sam strój każdego dnia podczas swej podróży. Jego obrazy w stylu pop-art przedstawiające przewodniczącego Mao Zedonga należą do najsłynniejszych wizerunków, obok litografii Marilyn Monroe i Elvisa Presley'a. Podczas swej podróży artysta zatrzymał się w hotelu Mandarin Oriental w pokoju nr 1801 i obracał się wśród znanych osobistości Hongkongu, zanim spędził kilka dni w Pekinie.
Tradycyjnie posągi lwów-stróżów umieszczano przed chińskimi pałacami cesarskimi, grobowcami cesarskimi, budynkami administracyjnymi, świątyniami, rezydencjami urzędników i zamożnych klas od czasów dynastii Han (206 p.n.e. - 220 n.e.).
Warhol powiedział:
Maluję po prostu rzeczy, które zawsze uważałem za piękne, rzeczy, których używamy na co dzień i które nigdy nie przychodzą nam na myśl.
W latach 1970 Warhol stworzył serię kolorowych portretów Mao Zedonga, wzorując się na portrecie zmarłego chińskiego przywódcy na placu Tian’anmen, który odwiedził. Widział też różne pomniki Mao, takie jak ten, w Pekinie.
Malowałem Mao około czterysta razy. Kiedyś sprawdzałem, ile razy mogę to zrobić w ciągu dnia
– zauważył artysta.
10 lat po wizycie Nixona w Pekinie w 1972 r., Warhol odbył swoją przełomową podróż do Hongkongu i Pekinu w czasie, gdy Deng Xiaoping zaczynał otwierać Chiny na świat.
Po śmierci Mao w 1976 roku w Chinach powoli zaczęła się rozwijać scena artystyczna. Za czasów Mao sztuka służyła przede wszystkim jako narzędzie propagandowe, służące przekazywaniu informacji rządowych.
W momencie wizyty Warhola ustaliły się już nowe strategie artystyczne. Ruch "Political Pop", "Gaudy Art" i „The Stars”, grupa młodych artystów, do której należał Ai Weiwei, były w dużym stopniu inspirowane twórczością Warhola i innych postaci popkultury. Dla tej grupy klasyczny sitodruk Warhola „Mao” (1972) stanowił kluczowy punkt wyjścia do artystycznej ponownej oceny ikonografii komunizmu. Obecność Warhola w Chinach zelektryzowała pekińską awangardę, a jego fotografie dokumentują zarówno satysfakcję ze spotkań z artystami w Pekinie oraz w innych miejscach.
Największe wrażenie zrobił na nim Chiński Wielki Mur. Jego fotografie z tej podróży mają zarówno wartość artystyczną jak i dokumentalną. W tej wędrówce towarzyszył artyście Christopher Makos, który fotografował Warhola i był obecny w jego kręgu towarzyskim. Andy Warhol był zapalonym fotografem, zawsze nosił przy sobie aparat Polaroid. Jako podstawę portretów wykonywanych na sitodruku wykorzystywał zdjęcia właśnie z Polaroidu.
Dwie kobiety z albumu fotograficznego Andy Warhola.
Ta rzadko omawiana podróż stała się źródłem ponad 200 wyjątkowych i rzadkich fotografii oraz rysunków, które stanowią aukcję "Warhol in China" zaprezentowaną przez Phillipsa w "Mandarin Oriental" w Hongkongu, 28 maja 2017 r. Niniejszy kultowy hotel jest uosobieniem współczesnego luksusu połączonego z orientalnym dziedzictwem.
W czasie swojej wizyty w Chinach Warhol, który cieszył się sławą na Zachodzie, podczas tej podróży rzadko był rozpoznawany, co pozwoliło mu na swobodne robienie zdjęć.
Był pod wielkim wrażeniem Wielkiego Muru. Kiedy go odwiedził, zażartował:
Gdzie są schody ruchome?
Podobno narzekał także na brak restauracji "McDonald's". Dopiero 8 października 1990 roku w handlowej dzielnicy w Shenzhen otwarto pierwszą restaurację "McDonald's" w Chinach.
W niniejszym "McDonald's" było w sumie około 460 miejsc siedzących. Jednak w dniu otwarcia frekwencja przekroczyła tę liczbę. Mimo że przeszkolono ponad 400 pracowników, było to niewystarczające. W rezultacie ponad 500 osób musiało zostać tymczasowo oddelegowanych z Hongkongu w celu udzielenia pomocy. Restauracja mieściła się w tradycyjnym budynku.
Plansze z portretami.
Podczas tej wizyty w Chinach Warhol był zafascynowany projektowaniem reklam i oznakowań. Dla kogoś, kto interesował się sztuką pop, było całkiem jasne, że to było dobre miejsce na tamte czasy.
Statki w Porcie w Hongkongu
Podczas swojego pobytu Warhol odwiedził obie strony Hongkongu i mógł skorzystać z promu "Star Ferry". Ta obowiązkowa przejażdzka legendarnym statkiem „Star Ferry” po jednej z najpiękniejszych zatok świata to najtańszy i najbardziej uroczy rejs na świecie. Można sobie pływać po zatoce tyle ile dusza zapragnie i podziwiać kolejno wynurzające się przed oczami niespodzianki architektury.
Przyzwyczajony do umieszczania w swoich dziełach bananów, Warhol uchwycił ten zamrożony owoc na stole bufetu. Kurator sztuki Jeffrey Dietsch, który brał udział w tej podróży, powiedział:
Jedzenie było doskonałe, ale Andy nie był smakoszem... bardziej interesowała go obserwacja.
Przybyłem do Hongkongu wieczorem. Było gorąco i wilgotno, podobnie jak na Florydzie, dwunastogodzinna różnica czasu, więc nie ma potrzeby przestawiania zegarka, co jest całkiem fajne.
W pekińskim hotelu
Warhol lubił umieszczać w swoich dziełach przedmioty codziennego użytku. 
Na zdjęciu piwo - "Five Star Brewery". Była to pierwsza prywatna firma piwowarska w Pekinie, założona w 1915 roku.
Zdjęcie zatoki Sandy Bay autorstwa Warhola ukazuje kontrast między starym i nowym miastem, w pełni oddając okres przejściowy w Hongkongu.
Andy Warhol opuścił nas 38 lat temu, w wieku 58 lat, pięknego poranka 22 lutego 1987 roku o godzinie 6:31, po nietypowej operacji woreczka żółciowego.
Relacja z tej podróży:
Inne tematy w dziale Społeczeństwo
