Demonstracja przeciwko watażkom i imperializmowi miała miejsce w Pekinie w 1926 roku na Placu Niebiańskiego Spokoju (Tian'anmen).
Po zbombardowaniu fortów Taku w Mandżurii przez okręt Cesarskiej Armii Japońskiej 12 marca 1926 r. w odwecie oddziały Guominjun (chińska frakcja wojskowa dowodzona przez Feng Yuxiang w okresie panowania wojennego we wczesnych latach Republiki Chińskiej) zlikwidowały okręt agresorów.
Niniejszy fakt w oczach Japończyków stał się naruszeniem Pokojowego Protokołu po wojnie Bokserów, który był jednym z nierównych traktatów podpisanych w 1901 roku między sojuszem Ośmiu Narodów a cesarskim rządem dynastii Qing.
Osiem narodów (Austro-Węgry, III Republika Francuska, Cesarstwo Niemieckie, Królestwo Włoch, Cesarstwo Wielkiej Japonii, Imperium Rosyjskie, Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii oraz Stany Zjednoczone) zażądało zburzenia portu Taku w północno-wschodniej prowincji Heilongjiang.
Stąd 18 marca zorganizowano demonstrację protestacyjną w Pekinie, aby poprzeć chińską suwerenność na własnym terytorium.
Tymczasowy szef wykonawczy Republiki Chińskiej Dan Qirui rozkazuje swoim żołnierzom strzelać do protestujących. Wynik tej akcji kończy się setkami rannych i 47 osobami poległymi.
Chiński pisarz, eseista, poeta i krytyk literacki - Lu Xun poświęcił kilka tekstów temu wydarzeniu zwanemu „masakrą 18 marca”.
Współzałożyciel Komunistycznej Partii Chin Li Dazhao prowadzi protestujących i wygłasza przemówienie domagające się zniesienia wszystkich nierównych traktatów podpisanych między byłymi imperialnymi Chinami a zagranicznymi mocarstwami. Wzywa także do wydalenia zagranicznych ambasadorów z kraju.
Demonstranci maszerują przed siedzibę rządu Beiyang. Niestabilna sytuacja wprawia w niepokój Duan Qirui znanego ze swojego sojuszu z japońskim najeźdźcą. Nominalna głowa państwa nakazuje swojej żandarmerii rozpędzić demonstrantów.
W wyniku agresji policji ginie 47 osób, a ponad 200 zostaje rannych. Wśród zmarłych jest Liu Hezhen – studentka Uniwersytetu Pedagogicznego w Pekinie, która była uczennicą Lu Xuna.
Li Dazhao zostaje ranny podczas masakry.
Po masakrze ściga się nacjonalistycznych i komunistycznych organizatorów demonstracji.
Następnego dnia zostaje wydany rozkaz aresztowania Xu Qian, rektora chińsko-rosyjskiego uniwersytetu, Li Dazhao, profesora Uniwersytetu w Pekinie, Li Yuying, przewodniczącego Komitetu ds. Restauracji dynastii Qing, Yi Peiji, rektora Szkoły Normalnej dla Młodych Kobiet i Gu Zhaoxionga dziekana Uniwersytetu w Pekinie.
Watażka Zhang Zuolin nakazuje wielu szkołom wyszukanie jakichkolwiek książek lub czasopism związanych z Guomindang lub Komunistyczną Partią Chin i ich zniszczenie.
Znaczna presja społeczna zmusza rząd Duana do zwołania nadzwyczajnego posiedzenia parlamentu. Podjęto uchwałę wzywającą do ukarania winnych masakry.
W kwietniu 1926 r. rząd Duana został obalony przez Guominjun.
Li Dazhao, jeden z głównych współautorów magazynu „Nowa Młodzież” i jeden z założycieli Komunistycznej Partii Chin w 1921 roku, został stracony w w 1927 roku.
Masakra z 18 marca była wyrazem konfliktu między nowymi siłami chińskiego społeczeństwa, reprezentowanego przez ruch studencki i watażkami. Był to konflikt zaostrzony przez obecność zagranicznych interesów w Chinach.
Na pamiątkę tego wydarzenia wzniesiono wiele pomników. Niektóre z nich można znaleźć na prestiżowych uniwersytetach między innymi na pekińskim Uniwersytecie Tsinghua.
Inne tematy w dziale Polityka
