Byzuch (3) - Tropami opolskiego Smetka

Kontrol. Sladami moich dawnych postow.
Mikolin i Boguszyce. Do tego po raz pierwszy Dobrzen Wielki

1. Mikolin z postu:
amstern.salon24.pl/62479,mikolin-najwieksza-bitwa-ii-w-sw-na-ziemiach-polskich.

Pomnik ku chwale radzieckich saperow nadal stoi nad Odra, wyglada jednak coraz gorzej. Nie odnawiany, pobazgrany napisami, plac przed pomnikiem odstrasza stluczonym szklem.

W miedzyczasie pomnik doczekal sie wlasnego wpisu do Wikipedii i serii zdjec, lacznie z czytelnymi tablicami,  tamze:
pl.wikipedia.org/wiki/Pomnik_w_Mikolinie

2. Boguszyce z postu:
amstern.salon24.pl/62483,na-placz-zabraklo-lez-boguszyce

Grobow przed kosciolem juz nie ma (bo nie wydaje mi sie, zebym zapomnial w pare lat, gdzie one byly). Zamiast nich stoi na cmentarzu jedna wspolna tablica dla calej wymordowanej wsi.

Dla ciekawych ksiazka Bernarda Walenskiego ze stron wsi Boguszyce:
www.boguszyce.pl/na_placz_zabraklo_lez.doc

3. Dobrzen Wielki
Nie po raz pierwszy bylem w tej wsi, ale po raz pierwszy po przeczytaniu reportazy Macieja Siembiedy.

Dobrzen byl od dawna miejscem podejrzanym. Mieszkancy przed wojna czytali Mickiewicza w oryginale sprowadzanego z Warszawy i Krakowa, a po wojnie Goethego w oryginale sprowadzanego z Bonn i Berlina.

Tu sciana z cmentarza przypominajaca uczniow polskiego gimnazjum idacych w niemieckich mundurach na front.



W Dobrzeniu po wyzwoleniu Sowjeci zamordowali niewielu. Wies lezala po wlasciwej stronie Odry, a i srodowisko polskie bylo zbyt scementowane, aby dopuscic do takiej rzezi jak w Boguszycach. Dobrzen spotkalo inne nieszczescie: nie bylo tu ani jednej kobiety, ktora nie zostalaby zgwalcona. Wiele zaszlo w ciaze i zanioslo swoj dramat do konfesjonalu. Ktorejs niedzieli po kazaniu przygnebiony ksiadz Nieborowski wypowiedzial zdanie, ktore zrozumialy wszystkie: "Jezeli swiatynia zostala zbeszczeszczona, to nalezy ja oczyscic". Masowych usuniec plodow dokonal dr Maksymilian Kosny.
Zdarzenie to przypomina dzisiaj tablica na cmentarzu:



I jeszcze kawalek z reportazu Siembiedy - krew juz byla, teraz o zolci:

Na kluczowych stanowiskach trzeba zatrudniac rdzennych Polakow, bo tutejszym ufac nie wolno.
Pierwszy powojenny wojt Dobrzenia, porucznik Podolski, dokonal tylu gwaltow, rozbojow i kradziezy, ze zarobil siedem lat kryminalu. Na jego miejsce mianowano - tez przybylego z Polski centralnej - Kamele. Ten noca obrabowal plebanie i zbiegl...
...
Na trzynascie tysiecy obywateli Dobrzenia piec tysiecy mieszka na stale w Niemczech.
...
Dobrzen Wielki. Oto produkt krwi i zolci, ktorymi nasiakla ta ziemia. Gdy do ich kolorow dodac troche czerni, powstanie pelnobarwna flaga Niemiec.

Maciej Siembieda "Podwieczorek oprawcow" rozdzial "Krew i zolc" (2003).