Douglas, Donald Wills

DC-3 Dakota DC-10	Donald Wills Douglas [dagles] ur. 1892 w Nowym Jorku, jako dru­gi syn zastępcy kasjera ban­ku. Wybitny kon­s­truk­tor lotniczy i prze­mys­ło­wiec. Jego nazwisko nosiły wyt­wór­nie lot­ni­cze budujące samoloty cy­wil­ne i wojskowe, pociski ra­kie­to­we i statki kosmiczne. Najbardziej znane konstrukcje Douglasa to oblatany w 1935 DC-3 (Dakota) i odrzutowe sa­mo­loty pasażerskie: DC-8, DC-9 oraz wielkokadłubowy DC-10. Uczestniczył w pro­gra­mie kos­micz­nym o­bej­mu­ją­cym bu­do­wę statków kosmicznych Mer­cury - Gemini - Apollo oraz rakietę nośna Saturn. Wyprodukował stację kos­micz­ną Skylab. Zmarł 1.II.1981 w Palm Springs w Kaliforni.
Saturn V	Skylab

Młode lata

W prywatnej chrześcijańskiej szkole średniej, w Nowym Jorku, okazał się nieprzeciętnie zdolnym uczniem i w wieku 17 lat, bez egzaminu, został przyjęty do Akademii Marynarki Wojennej.

Kiedy w 1909 roku zobaczył lot Orville Wrighta stał się na trwałe fanatykiem lot­nic­twa - chociaż nigdy nie został pilotem. W akademii wojskowej czas spędzał głów­nie przy budowaniu i próbach modeli latających. Rodzinę, wykładowców i kolegów  bardzo zaskoczyło gdy tuż przed uzyskaniem dyplomu porzucił a­ka­dem­ię - dla szukania zajęcia w lotnictwie. Szybko jednak zauważył, że w wybranym zawodzie powinien się jeszcze sporo nauczyć. Licencjat w Mas­sa­chu­setts Institute of Technology, cieszącej się sławą najlepszej uczelni technicznej w kraju, uzyskał po dwóch, zamiast przewidzianych czterech, latach studiów. Ze względu na wyjątkowe osiągnięcia akademickie został zaangażowany przez MIT jako profesor nadzwyczajny lotnictwa.

Zdobywanie doświadczeń

W 1915 roku został konsultantem firmy Connecticut Aircraft przy budowie sterowca dla marynarki. W tym samym roku ożenił się z Małgorzatą Ogg i przeniósł do Kaliforni. Został tam zaangażowany w wytwórni lotniczej Glena Martina na stanowisku głównego inżyniera, z krótką wojenną przerwą, kiedy jako główny cywilny inżynier lotnictwa służył w wojskach łączności. Po przeniesieniu firmy Martin do chłodniejszego Cleveland, za namową żony, wrócił do Kaliforni i z kilkuset dolarami, przy pomocy rodziny, dorabiając jako robotnik, zaczął pracować na rachunek własny. Związał się ze sportowcem - milionerem Dawidem Davisem, który zamówił u niego dwupłatowy samolot Cloudster

Douglas Cloudster - pierwszy na świecie samolot, ktorego udźwig był większy od jego masy

dla odbycia pierwszego przelotu w poprzek Stanów Zjednoczonych bez lądowania. Ten pierwszy, zbudowany przez Douglasa samolot, osiągał pułap 5800m i został do rekordowego lotu przygotowany, jednak zadanego celu nie zrealizował. Davis wówczas wycofał się, a Douglas przebudował Cloudstera na ośmiomiejscowy samolot pasażerski, słu­żą­cy potem przez kilka lat w jednej z pierwszych re­gu­la­r­nych linii lot­ni­czych.
W 1924 roku dwa z czterech samolotów produkcji Duglasa, które wystartowały do lotu dookoła świata, były pierwszymi samolotami, które tego dokonały.

DC (Douglas Commercial)

Na początku lat trzydziestych, pomimo czasu wielkiego kryzysu, Douglas zawarł ko­rzys­t­ne kontrakty pozwalające zbudować kilka nowoczesnych samolotów ko­mer­cyj­nych oznaczanych kolejno DC-1, DC-2

Samolot DC-2 w Polskich Liniach Lotniczych LOT

i DC-3. Samoloty te były całkowicie metalowe. Ich wymagania konstrukcyjne za­kła­da­ły poprawienie bezpieczeństwa pasażerów podczas przymusowego lądowania i dlatego zastosowano w nich układ dolnopłata, hydrauliczny zamiast e­lek­trycz­ne­go napęd chowania podwozia i pozostawienie połówek kół na stałe wysuniętych. Szczególnie udany samolot DC-3 (Dakota) był wyprodukowany w liczbie kil­ku­nas­tu tysięcy sztuk. W liczbie wyprodukowanych sztuk DC-3 ma palmę pierw­szeń­stwa razem z produkowanycm u nas w Mielcu samolotem AN-2.

Po wojnie

Czas wojny był okresem prosperity spowodowanym zamówieniami dla armii. Wytwórnie Douglasa produkowały samoloty bombowe: Dauntless, Boston i Invader. Po wojnie powstawały w fabrykach Douglasa zarówno samoloty pasażerskie DC-6 (1946) i DC-7 (1953) jak i odrzutowe myśliwskie.

Samolot Douglasa Skyrocket był  pierwszym na świecie, który przekroczył dwukrotną prędkość dźwięku.
Udanym samolotem Douglasa był skonstruowany podczas wojny wietnamskiej my­śliwiec F-15.

Douglas przystąpił również do budowy odrzutowców pa­sa­żer­skich DC-8. Początek lat 1960. zapowiadał kolejne sukcesy Douglasa. Wiel­ko­ka­dłu­bo­wy DC-10 miał być konkurencją dla Boeinga 747. Firmy Douglasa, chociaż dobrze prosperujące na dostawach samolotów myśliwskich dla marynarki, na rynku odrzutowych samolotów pasażerskich napotkały trudności w sprostaniu konkurencji amerykańskiego Boeinga i później europejskiego Airbusa.
Douglas w 1967 roku zdecydował połączyć się z nieźle prosperującą firmą McDonnel - kolegi z czasów studiów na MIT i z pracy dla Martina, przeszedł wte­dy na emeryturę pozostając do śmierci honorowym prezesem firmy McDonnel - Douglas. W 1997 roku firma McDonnel-Douglas została połączona  z firmą Boeing [boing].

  Powyższy tekst (bez ilustracji) autor napisał dla Encyklopedii PWN - Wielkie biografie