Odświeżona Rzeczpospolita Obojga Narodów odpowiedzią na Rosję?

W świetle prawa międzynarodowego występuje idea sukcesji umów międzynarodowych, a umowa tworząca Rzeczpospolitą Obojga Narodów była na tyle trwała, że utrzymała się blisko 400 lat, wiążąc ze sobą różne kraje. W świetle obecnych wydarzeń na Krymie Polska może wyciągnąć dokumenty i potwierdzić prawa federacyjnego związku międzypaństwowego obejmującego m.in. Naddniestrze, Ukrainę, Białoruś, Litwę, Łotwę, Estonię i rejon Kaliningradu. Jego struktura jest federacyjna, i - choć przez lata nie odwoływano się w sensie prawnym do idei - owej Rzeczpospolitej- to może aktualnie właśnie warto przypomnieć ten zespół aktów prawnych nadal istniejący na podsawie praw sukcesji w prawie międzynarodowym. Polacy, choć ich kraj najliczniejszy ludnościowo, stanowili w tym wielonarodowym tyglu ok. 40 % składu ludnościowego.

Fot. Elekcja w Rzeczpospolitej- federalnym państwie u szczytu rozkwitu. cc wikimedia

Organizacja geopolityczna oparta o rolę najsilniejszego kraju słowiańskiego między Rosją a Niemcami jako lidera tej federacji tworzy tak pożądaną możliwość obrony przed imperialnymi zakusami sąsiada. 

Z lit. Respublika lub Žečpospolita, biał. Рэч Паспалітая, ukr. Річ Посполита, ros. Речь Посполитая, rus. Рѣчь Посполита, łac. Res Publica, współczesne znaczenie: republika, Rzeczpospolita Obojga Narodów[10]- to wielonarodowa federacja istniejąca przez wieki na obszarze środkowej Europy. Dziś możnaby się pokusić o odnowienie i potwierdzenie dawnych praw, jako że jeden z krajów tego związku ma zagrożoną integralność terytorialną. 

Rzeczpospolita Polska w celu stabilizacji sytuacji krajów ościennych powinna wzmocnić dawną Rzeczpospolitą Obojga Narodów poprzez nowe potwierdzenie praw federacji dla wszystkich państw historycznie ją tworzących. Rzeczpospolita Polska powinna odegrać teraz kluczową rolę w rozwijaniu współpracy państw będących prawnymi sukcesorami struktur legislacyjnych oraz będących prawnymi organizacjami samorządów mieszkańców terenów które obejmowała Rzeczpospolita Obojga Narodów. 

Dziś ta koncepcja polityczna, która przez setki lat okazała się być bardzo stabilną konstrukcją, może być na nowo wzmocniona poprzez działania rządu polskiego, doprowadzające do reform i zmian prawnych tej dawnej federacji, z którejto struktury można skorzystać w zgodzie z prawodawstwem międzynarodowych i zasadami sukcesji prawnej. 

Rzeczpospolita w szczycie swojego rozwoju była państwem federacyjnym, miała ustrój federalny, obejmując wiele różnych narodów. Tworzyła swego rodzaju przeciwwagę do Rosji- stanowiąc silnego partnera mogącego się skutecznie przeciwstawić presji silnego wschodniego sąsiada. 

Było to swego czasu największe państwo federacyjne Europy, obejmujące wiele różnych krajów historycznych Europy Środkowo-Wschodniej.

Historycznie, w tej federacji prowincja Korony Polskiej- Małopolska- pełniła miejsce siedziby władz federacji, choć struktura ta była tak dalece zdecentralizowana, że liczne terytoria mogły stanowić autonomiczne republiki czy wolne miasta. Siedziba tego związku właśnie na terytorium obecnej Polski - do dziś najsilniejszego z krajów- sukcesorów praw członkowskich tego związku federacyjnego, znajdowała się w Krakowie.

Historycznie istnieje prawo sukcesji układów politycznych i na podstawie tego prawa można dziś nadal korzystać z dorobku prawa międzynarodowego dotyczącego federacji o nazwie Rzeczpospolita Obojga Narodów. Termin ten był stosowany w odniesieniu do całego państwa, w rzeczywistości składało się ono z dwóch głównych części:

• Korony Królestwa Polskiego, skrótowo nazywanej „Koroną”,
• Wielkiego Księstwa Litewskiego

Korona miała w przybliżeniu dwukrotnie liczniejszą populację od Litwy i pięć razy wyższy dochód z podatków. Zasięg terytorialny Rzeczypospolitej ulegał częstym zmianom, przede wszystkim na wschodzie. Po rozejmie w Jamie Zapolskim (1582) państwo miało ok. 867 000 km²(bez Inflant 815 000)[24] i 6,5 mln mieszkańców. Po rozejmie w Dywilinie zasięg terytorialny zwiększył się do 990 000 km² i był największy w historii. Populacja Rzeczypospolitej w tym okresie wynosiła 10-11 mln, z czego ok. 4 mln stanowili Polacy.

Opr. Adam Fularz, na podst. Wikipedia dla: