BLOG

Galicja/Wołyń/Lubelszczyzna - wrzesień 1945

Mohort Historia Obserwuj temat Obserwuj notkę 5

30.09.2010 BLOG

We wrześniu 1945 roku terror OUN-UPA w południowo-wschodniej Polsce wzmógł się. Polskim badaczom tego ludobójstwa udało się ustalić, że we wrześniu 1945 roku w zbrodniach nacjonalistów ukraińskich zginęło 136 osób. Ponadto w tym czasie członkowie OUN-UPA zabili 70 przedstawicieli formacji zbrojnych Polski lubelskiej. Najważniejszym wydarzeniem na południowo-wschodnich ziemiach Polski powojennej było pojawienie się tam 3. Dywizji Piechoty WP, co można porównać do naruszenia gniazda os.

Podział zabitych (głównie Polacy) wg przedwojennych województw:

lwowskie: 190 (prawie wszyscy w obecnych granicach Polski)

tarnopolskie: 15

lubelskie: 1

Największe zbrodnie OUN-UPA w tym czasie:

20.09.1945 – podczas napadu na posterunek MO w Wojtkowej (pow. Dobromil), zabito 20 cywilów (a także 12 milicjantów).

30.09.1945 – zabicie 15 osób w Wodnikach (pow. Bóbrka)

OUN-UPA vs Sowieci (istotniejsze wydarzenia)

27/28.09.1945 – atak UPA na lotnisko k. Złoczowa (Tarnopolskie), spalenie samolotu i zabicie 1 podoficera sowieckiego,

29.09.1945 – zniszczenie 6 szybów naftowych w Rożniatowie (Stanisławowskie),

30.09.1945 – wykolejenie dwóch pociągów – pancernego k. Klesowa (Wołyń) i towarowego k. Stanisławowa.

We wrześniu 1945 UPA cofnęła wydany chłopom, nierealny zakaz zdawania kontyngentów władzy sowieckiej.

W tym miesiącu zarejestrowano 147 antysowieckich akcji UPA, w tym 37 antykontyngentowych.

OUN-UPA vs Polska Ludowa (istotniejsze wydarzenia)

1.09.1945 – zasadzka na przejeżdżających milicjantów na trasie Bełz-Waręż, zginęło 19 osób.

14/15.09.1945 – atak sotni „Bałaja” i SKW na stację kolejową w Oleszycach oraz na 1 batalion 7pp 3 DP WP. Sotnia „Szuma” zaatakowała 2 batalion 9pp w Nowej Grobli. Zginęło 4 polskich żołnierzy.

20.09.1945 – atak na posterunek MO w Wojtkowej (pow. Dobromil), zabicie 12 milicjantów (oraz 20 cywilów)

Inne wydarzenia godne uwagi:

We wrześniu 1945 roku do pow. lubaczowskiego skierowano 3 Dywizję Piechoty WP, rozlokowując ją w 15 garnizonach. Początkowo celem dywizji był udział w wysiedlaniu ludności ukraińskiej do ZSRR, czemu przeciwstawiła się UPA, rozpoczynając nowy etap walk z Polakami.

P.S. Wczoraj Sejmik województwa małopolskiego potępił zbrodnie UPA, o czym napisał już salonowy Sowiniec.

Literatura:
A. Bata, „Bieszczady w ogniu”, Rzeszów 1987
S. Jastrzębski, „Ludobójstwo nacjonalistów ukraińskich na Polakach na Lubelszczyżnie w latach 1939-1947”, Wrocław 2007
H. Komański, S. Siekierka, „Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie tarnopolskim 1939-1946”. Wrocław 2006.
G. Motyka, “Ukraińska partyzantka 1942-1960”, Warszawa 2006
G. Motyka, R. Wnuk, „Pany i rezuny”, Warszawa 1997
S. Siekierka, H. Komański, K. Bulzacki, “Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939-1947”, Wrocław 2006
S. Siekierka, H. Komański, E. Różański, “Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie stanisławowskim 1939-1946”
S. Żurek, „UPA w Bieszczadach”, Wrocław 2007