Dom opieki dla seniora - jak załatwić, komu się należy, jak wybrać najlepszy?

Kiedy rodzina nie jest w stanie zapewnić seniorowi wymaganej opieki z pomocą przychodzą domy pomocy społecznej. Te placówki pomagają seniorom godnie żyć i zapewniają im potrzebną pomoc.

Umieszczenie bliskiej osoby - babci, dziadka czy któregoś z rodziców w domu opieki to bardzo trudna decyzja, która bywa niekiedy niesłusznie postrzegana jako “pozbycie” się seniora. Na szczęście poglądy na opiekę w tego typu instytucjach powoli się w Polsce zmieniają.

Kiedy myślimy o placówkach całodobowej opieki nad osobami starszymi przychodzą nam do głowy dwie nazwy, czyli Domy Pomocy Społecznej i Domy Opieki. DPS- y to jednostki samorządowe, które mogą być prowadzone również przez kościoły, fundacje, osoby fizyczne i inne instytucje prawne na zasadzie działalności non profit. Domy Opieki to placówki prywatne. 

Dom pomocy społecznej - dla kogo?

Wybierając Dom Pomocy Społecznej musimy zapoznać się najpierw z licznymi zasadami. Po pierwsze, by zamieszkać w DPS-ie senior musi spełniać konkretne kryteria zdrowotne. Prawo do umieszczenia w domu opieki społecznej przysługuje osobom, które wymagają całodobowej opieki z powodu: wieku, choroby i niepełnosprawności. Koniecznym warunkiem jest brak możliwości samodzielnego funkcjonowania w codziennym życiu oraz brak możliwości zapewnienia niezbędnej pomocy w innych formach, np. opiekunki czy pielęgniarki. Największe szanse na przyjęcie mają osoby samotne, potrzebujące pomocy przez cały czas. Taka osoba kierowana jest do DPs-u, który znajduje się jak najbliżej miejsca zamieszkania.

O miejsce w prywatnym domu opieki może się ubiegać każdy, nie ma specjalnych kryteriów. Trzeba jednak posiadać odpowiednie fundusze.

Jak się dostać do państwowego domu opieki

Wymagane dokumenty

Jeśli postanowiliśmy o umieszczeniu bliskiej osoby w państwowym Domu Opieki Społecznej musimy zabrać się za skompletowanie dokumentów. Będą one później dołączone do wniosku o przyjęcie seniora do DPS-u.

Musimy posiadać:

• zaświadczenie lekarza rodzinnego o stanie zdrowia seniora i potrzebie sprawowania całodobowej opieki;
  
• zaświadczenie od lekarza psychiatry - w przypadku chorych psychicznie;
• zaświadczenie od psychologa - w przypadku upośledzonych umysłowo;
• zaświadczenie o dochodach lub decyzję ZUS o przyznaniu renty bądź emerytury;
• oświadczenie woli o umieszczeniu w domu pomocy - podpisane przez seniora;
• oświadczenie rodziny, wyjaśniające że nie ma możliwości opieki nad daną osobą.

Pisemny wniosek

Kiedy mamy już wszystkie potrzebne zaświadczenia osoba ubiegająca się o skierowanie do DPS lub jej przedstawiciel ustawowy/opiekun prawny musi udać się do ośrodka pomocy społecznej - właściwego ze względu na miejsce zamieszkania. Tam składa się pisemny wniosek.
 
We wniosku powinna umieszczamy prośbę o skierowanie danej osoby do domu pomocy społecznej, a w przypadku jej ubezwłasnowolnienia - postanowienie sądu zezwalające opiekunowi prawnemu na podjęcie czynności związanych z umieszczeniem w DPS-ie.

Nawet jeśli złożymy wniosek do DPS-u w pobliżu miejsca zamieszkania, niekoniecznie uda się do niego dostać skierowanie. Należy pamiętać, że osoby starsze otrzymują zwykle skierowanie do ośrodka zajmującego się konkretnymi schorzeniami.

Wywiad środowiskowy

Po złożeniu wniosku należy się spotkać z pracownikiem socjalnym ośrodka pomocy społecznej. Przeprowadzi on wywiad środowiskowy, sprawdzi sytuację życiową, materialną oraz zdrowotną seniora. Pracownik socjalny musi też zweryfikować, czy nie ma możliwości świadczenia usług opiekuńczych w domu przez rodzinę lub gminę. Do pracownika socjalnego można też udać się, jeśli mamy problemy w skompletowaniu dokumentów, na podstawie których może stwierdzić, czy dana osoba powinna zostać skierowana do DPS-u. 

Decyzja

Ośrodek pomocy społecznej ma 30 dni na rozpatrzenie naszego wniosku. W przypadkach, które wymagają dogłębniejszego przeanalizowania, proces ten może potrwać do dwóch miesięcy. Jeżeli ośrodek wyda opinię pozytywną i przydzieli miejsce w domu pomocy, prześle całą dokumentację danej osoby do właściwego powiatowego centrum pomocy rodzinie z prośbą o umieszczenie w konkretnej placówce. Zainteresowany otrzyma informację o przyznaniu miejsca na liście oczekujących do domu pomocy społecznej.

Kiedy pacjent otrzymuje przybliżoną datę przyjęcia - nie oznacza to, że musi on dostać się do placówki w określonym czasie. Czasami pomimo skierowania do DPS pacjent nie zostaje przyjęty, a dzieje się to z powodu braku miejsc. W przypadku, kiedy dana osoba nie może czekać na przyjęcie do domu pomocy społecznej, zostaje wysłana do innej placówki opiekuńczej, w której jest akurat wolne miejsce. Osoby samotne, które są w trakcie oczekiwania na miejsce w domu pomocy społecznej, mogą skorzystać z usług opiekuńczych z ośrodka pomocy społecznej, która obejmuje pomoc w zakresie podstawowych potrzeb życiowych. Jej zakres ustala miejscowy ośrodek pomocy społecznej.

Jeśli centrum pomocy rodzinie poinformuje o odmowie umieszczenia w domu pomocy, można odwołać się do samorządowego kolegium odwoławczego. Mamy na to 14 dni od daty wydania negatywnej decyzji.

Więcej informacji można znaleźć w Vademecum dla starających się o miejsce w Domu Pomocy Społecznej na stronie dps.pl

Ile trzeba płacić za pobyt w domu opieki

Dom opieki jest odpłatny. Wysokość opłaty zależy od dochodu rodziny i miesięcznych kosztów pobytu w danej placówce. Zgodnie z prawem podopieczny nie może zapłacić więcej niż 70 proc. swoich miesięcznych dochodów. Jeśli ta kwota nie pokrywa kosztów pobytu, różnicę dopłaca rodzina lub gmina. Największym problemem jest to, że na miejsce w państwowym domu opieki trzeba czekać, nawet kilka lat. Najtrudniej jest o miejsce w placówce oferującej opiekę nad osobami z zaburzeniami psychicznymi.

Okres oczekiwania jest krótszy w prywatnych domach opieki. Jednak by w takim zamieszkać trzeba dysponować dużymi funduszami, czyli mieć albo bardzo wysoką emeryturę, albo dzieci, które zdecydują się taki pobyt opłacić. Pobyt w prywatnych domach opieki nie jest tani. Miesiąc pobytu w prywatnej placówce to koszt około 2,5 tys. złotych oraz dodatkowe koszty związane, np. z lekami.

Co warto sprawdzić przed wybraniem domu opieki

Zanim zdecydujemy się na wybór domu opieki idealnego dla naszego seniora trzeba przeanalizować kilka kluczowych kwestii. Po pierwsze należy zwrócić uwagę na ogólną infrastrukturę ośrodka, to znaczy, czy pokoje, łazienki są dostosowane do osób starszych, czy jest dostęp do wind dla niepełnosprawnych – wszystko to umożliwia swobodne przemieszczanie się seniorów oraz zwiększa ich bezpieczeństwo.

Drugą ważną kwestią jest personel. Liczą się nie tylko jego kwalifikacje i doświadczenie, ale także stosunek do pacjenta. Ma to duży wpływ na opiekę, rezultaty rehabilitacji oraz ogólny stan psychiczny i samopoczucie podopiecznego. Obok wykwalifikowanego personelu i dogodnej infrastruktury, bardzo ważny jest też sprzęt, którym dysponuje ośrodek. To od niego zależeć będzie pielęgnacja i rehabilitacja naszego bliskiego. Warto zatem sprawdzić, czy w ośrodku są m.in. specjalistyczne łóżka, materace przeciwodleżynowe, urządzenia rehabilitacyjne czy włączniki z czujnikiem ruchu.

Niezwykle ważnym elementem w procesie terapeutycznym każdego pacjenta jest rehabilitacja. To ona pozytywnie wpływa na sprawność seniora, która jest dla niego bardzo istotna. Brak rehabilitacji dla osób, np. po udarze mózgu czy chorych na SLA spowoduje wyraźne pogorszenie się ich stanu zdrowia. Przy tym należy zwrócić uwagę na dostęp do specjalistów, m.in. psychologa, logopedy czy terapeuty zajęciowego. Szczególnie ważne, aby w ośrodku dostępna była pomoc psychologa. Rozmowa z nim pomaga pacjentowi przystosować się do nowego otoczenia, zaakceptować zmianę, wyrazić swoje myśli czy obawy i zmotywować do życia.

Jest też szereg kwestii istotnych z punktu widzenia rodziny podopiecznego. Ważne, aby w placówka zapewniała rodzinie stały dostęp do informacji o stanie zdrowia bliskiego, sposobie realizacji opieki. To daje rodzinie poczucie bezpieczeństwa i łagodzi stres związany z powierzeniem opieki nad bliskim instytucji. Dobrze też, aby odległość od domu do placówki nie była zbyt duża. Będzie to sprzyjać częstszym odwiedzinom.

Oczywiście przed dokonaniem ostatecznego wyboru należy pojechać do placówki, zobaczyć, w jakich warunkach przebywają pacjenci, oraz porozmawiać z pracownikami.

źródło: dps.pl, domyseniora.pl, opieka.senior.pl

KJ

© Artykuł jest chroniony prawem autorskim. Wykorzystanie tylko pod warunkiem podania linkującego źródła.