MON wydało 4 mln zł na "Ławki niepodległości". Wyglądają jak sarkofagi

100 "Ławek niepodległości" pojawi się w polskich miastach. To pomysł Ministerstwa Obrony Narodowej. Każda z ławek kosztuje 30 tys. zł. Projekt nie podoba się ani specjalistom od wzornictwa, ani mieszkańcom.

Konkurs na ławki MON zorganizował na wiosnę. Nadesłano 26 prac. W czerwcu jury wyłoniło zwycięzcę. Została nim Marta Rosiak z rzeszowskiej pracowni Betonovo i otrzymała 30 tys. zł nagrody. Jej ławka ma 230 centymetrów długości i 75 centymetrów szerokości oraz 45 centymetrów wysokości. Zrobiona jest głównie z betonu wzmocnionego włóknami szklanymi. Waży 1,2 tony.

Zdaniem autorki projektu "historia polskiej niepodległości jest pisana na bieżąco, przez nowe pokolenia Polek i Polaków. Forma i kolor ławki nawiązuje więc do czystej kartki papieru, na której zapisane jest ręką marszałka słowo „Niepodległa”. Dlatego ławka jest taka skromna, tą bryłą, tą rzeźbą są ludzie, którzy na niej siadają - wyjaśnia Marta Rosiak.

Ławki mają charakter multimedialny. Siadając na fotelu można odsłuchać patriotycznych pieśni, m. in. Marszu Pierwszej Brygady, przemówienia Marszałka Józefa Piłsudskiego oraz innych patriotycznych nagrań. Są też wyposażone w specjalny fotokod QR, który umożliwia ściągnięcie materiałów historycznych na telefon komórkowy oraz Wi-Fi, gniazda USB i podświetlenie LED.

"Ławki niepodległości" zastąpiły pomysł byłego ministra obrony Antoniego Macierewicza, który na sto lat niepodległości chciał wybudować sto kolumn niepodległości. Minister Mariusz Błaszczak wolał coś bardziej użytecznego. MON dofinansowuje projekt w 80 proc., resztę mają dołożyć samorządy, które chcą zbudować u siebie ławkę według zwycięskiego projektu. Łącznie MON planuje na to przeznaczyć 4 mln 200 tys. zł.

Pierwsze "Ławki niepodległości" już stanęły, m.in. w Łazienkach Królewskich i w parku w Pszczynie i w Białogardzie. Komentarze są miażdżące. Od razu zyskały nazwę "trumien niepodległości" albo "grobowców Błaszczaka". Pojawiły się zarzuty, że nie dość, że brzydkie, to koszmarnie drogie.

"Estetyczny dramat" - pisze Fundacja Wzornictwo i Ład. Fundacja zwraca uwagę, że w jury zasiadały dwie osoby z MON, Dyrektor Wojskowego Biura Historycznego, Prezes Instytutu J.Piłsudskiego oraz Prezes Związku Artystów Plastyków. Nie było w nim żadnego architekta ani żadnego projektanta z dziedziny wzornictwa przemysłowego.

- Ten projekt przypomina mi nie ławkę, a raczej "trumnę niepodległości", na której trzeba przysiąść, żeby nam nie uciekła - komentuje grafik Andrzej Pągowski. - Te nieszczęsne betonowe ławki przypominają betonowe kościoły straszydła, którymi zastawiono Polskę – w dowód prostactwa i bezguścia tych, którzy władni są podejmować decyzje o tym, co zostanie wybudowane - to opinia Jana Hartmana.

Andrzej Pągowski zwraca uwagę, że ławki są niefunkcjonalne. - Ludzie powinni chcieć na nich usiąść, zrobić sobie selfie, w pewnym sensie zabrać je ze sobą. To nie powinien być tylko symbol. Tymczasem układ tych ławek sprawi, że starsi ludzie nie będą na nich siadać, a i młodszym nie będzie wygodnie - dodaje.

Największym "hejterem" ławek jest były minister obrony Tomasz Siemoniak.  Zarzucał MON. min. że wydaje pieniądze na takie cele zamiast na obronność.

Przedstawiciele ministerstwa wdali się w polemikę z politykiem PO.  MON broni projektu ławek, argumentując m.in. że aż 200 samorządów chciało mieć takie u siebie.

Termin zgłaszania chęci postawienia ławek przez samorządy upłynął 10 września. Teraz, jeśli jakaś gmina chciałaby mieć u siebie "Ławkę niepodległości", otrzyma jej projekt od MON, ale musi wybudować ją sobie za własne pieniądze.

ja

© Artykuł jest chroniony prawem autorskim. Wykorzystanie tylko pod warunkiem podania linkującego źródła.