W Dniu Wszystkich Świętych wspominamy swoich bliskich zmarłych, ale także ludzi polityki, kultury, nauki, a także przedstawicieli życia społecznego na świecie, którzy zmarli w ciągu ostatniego roku.
STYCZEŃ 2018
Tomasz Mackiewicz (1975-2018) – wspinacz amator. W młodości walczył z uzależnieniem od heroiny, był pacjentem Monaru. Jego marzeniem było zdobycie Nanga Parbat (8126 m n.p.m.). Z Francuzką Élisabeth Revol wspinali się na ten himalajski szczyt, ale schodząc po załamaniu się pogody nabawił się choroby wysokościowej, ślepoty śnieżnej i licznych odmrożeń. Udało się uratować tylko Revol.
Dolores O’Riordan (1971-2018) – ceniona irlandzka piosenkarka rockowa. Pochodziła z tradycyjnej rodziny i była gorliwą katoliczką. Ogromna kariera, jaką w latach 90. zrobiła z zespołem The Cranberries, sprawiła, że popadła w uzależnienia, z którymi walczyła do śmierci, zmagała się też m.in. z depresją i anoreksją. Znaleziono ją martwą w wannie w hotelu w Londynie.
Eddie Clarke (1950-2018) – brytyjski gitarzysta. Najbardziej znany był z wieloletniej współpracy z zespołem Motörhead, którego był członkiem w latach 1976-82 i z którym nagrał najbardziej znane płyty – „Overkill”, „Bomber” i „Ace of Spades”. Był ostatnim muzykiem z oryginalnego składu grupy.
LUTY 2018
Antoni Krauze (1940-2016) – reżyser i scenarzysta filmowy. Twórca wielu filmów krótkometrażowych i fabularnych, zaangażowany także w działalność „Piwnicy Pod Baranami”. Jego najbardziej znane dzieła to: „Monidło” i „Party przy świecach” (oba na podstawie prozy Jana Himmilsbacha), „Akwarium” i „Czarny czwartek. Janek Wiśniewski padł”. Jego ostatnim filmem był „Smoleńsk”.
Wojciech Pokora (1934-2018) – wybitny aktor teatralny, filmowy i artysta kabaretowy. Serca widzów podbił rolami w komediach; był często obsadzany przez Stanisława Bareję, zagrał m.in. w jego filmach „Poszukiwany, poszukiwana”, „Brunet wieczorową porą” i serialach „Alternatywy 4” i „Zmiennicy”. Był aktorem wszechstronnym, wspaniałą kreację dramatyczną stworzył m.in. w filmie „C.K. Dezerterzy” i w serialu „Kariera Nikodema Dyzmy”.
Agnieszka Kotulanka (1956-2018) – aktorka filmowa i telewizyjna. Największą popularność przyniosła jej rola Krystyny Lubicz, żony Pawła Lubicza w telenoweli TVP „Klan”, w którą wcielała się do 1997 do 2013 r. Zmagała się z chorobą alkoholową, przez którą straciła pracę w serialu i która pośrednio przyczyniła się do jej śmierci.
MARZEC 2018
Stephen Hawking (1942-2018) – wybitny brytyjski astrofizyk, kosmolog, fizyk teoretyczny i popularyzator nauki. Hawking zajmował się głównie czarnymi dziurami i grawitacją kwantową. Książka popularnonaukowa Hawkinga „Krótka historia czasu” przez rekordowy okres 237 tygodni znajdowała się na liście bestsellerów „Sunday Times”. Od 22. roku życia Hawking cierpiał na stwardnienie zanikowe boczne, którego postęp spowodował paraliż większości ciała. Lekarze dawali mu kilka lat życia, przeżył ponad z chorobą ponad pół wieku.
Zmarli także: Grażyna Staniszewska (1936-2018) – ceniona aktorka filmowa i teatralna. W pamięci widzów zapadła jako Danusia, córka Juranda w filmowej ekranizacji powieści „Krzyżaków”. Anna Kopeć (1920-2018) – rolniczka, uhonorowana tytułem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata za ratowanie podczas II wojny światowej dziewięcioosobowej rodziny żydowskiej. Wiktor Sumiński ps. „Kropidło” (1921-2018) – żołnierz wyklęty. Hubert de Givenchy (1927-2018) – francuski arystokrata i kreator mody. Do grona jego klientek należały m.in. Jacqueline Kennedy Onassis czy Audrey Hepburn.
KWIECIEŃ 2018
Miloš Forman (1931-2018) – czeski reżyser. Stał się czołowym przedstawicielem tzw. czechosłowackiej nowej fali. W 1968 r. wyjechał do USA, a po agresji wojsku Układu Warszawskiego pozostał za oceanem i tam tworzył. Jego najwybitniejszym filmem był nagrodzony pięcioma Oscarami (w tym za reżyserię) „Lot nad kukułczym gniazdem”. Inne jego znane dzieła to nagrodzony Oscarem za najlepszy film „Amadeusz” i dwukrotnie nominowany do tej nagrody „Skandalista Larry Flint”.
Zmarli też: Barbara Bush (1925-2018) – była Pierwsza Dama USA w latach 1989-93, żona prezydenta George'a H.W. Busha i matka prezydenta George'a H. Busha. Por. Stefan Mustafa Abramowicz (1915-2018) – polski Tatar, Ostatni Ułan Rzeczpospolitej. Stanisław Likiernik ps. „Stach” (1923-2018) – były żołnierz AK i uczestnik powstania warszawskiego. Tadeusz Wojnar (1965-2018) – muzyk rockowy, lider punk rockowego zespołu Defekt Muzgó. Elżbieta Słoboda (1959-2018) – aktorka znana m.in. z seriali „Plebania” i „Na dobre i na złe”. Winnie Mandela (1936-2018) – była żona Nelsona Mandeli i południowoafrykańska polityk, skazana m.in. zlecanie zabójstw i defraudację. Tim Bergling (1989-2018) – szwedzki DJ i producent muzyczny występujący pod pseudonimem Avicii.
MAJ 2018
Zmarli m.in. Wanda Wiłkomirska (1929-2018) – światowej sławy skrzypaczka, opozycjonistka w czasach PRL. Zaangażowała się w działalność Komitetu Obrony Robotników, w czasie stanu wojennego wyjechała z kraju. Do Polski wróciła dopiero do 1989 r. Richard Pipes (1923-2018) – wybitny amerykański historyk i sowietolog pochodzenia żydowskiego i urodzony w Cieszynie.
Maciej Maciejewski (1904-2018) – ceniony aktor. Zapadł w pamięć widzów szczególnie dzięki roli por. „Gustawa” w filmie „Kanał” Andrzeja Wajdy. W kinie i telewizji był przede wszystkim aktorem drugiego planu, na swoim koncie ma kilkadziesiąt ról, m.in. w „Krótkim filmie o zabijaniu” Krzysztofa Kieślowskiego.
CZERWIEC 2018
Roman Kłosowski (1929-2018) – wybitny aktor filmowy i teatralny oraz reżyser teatralny. Serca widzów podbił przede wszystkim rolą Romana Maliniaka w serialach „Czterdziestolatek” i „Czterdziestolatek. 20 lat później”, ale był wszechstronnym aktorem. Grał m.in. w filmach: „Eroica”, „Ewa chce spać”, „Hydrozagadka”, czy serialu „Czterej Pancerni i pies”.
Irena Szewińska (1946-2018) – wybitna polska lekkoatletka. Specjalizowała się w biegach sprinterskich i skoku w dal. Zdobyła medale na czterech kolejnych igrzyskach olimpijskich – w Tokio (1964), Meksyku (1968) Monachium (1972) i Montrealu (1976). Łącznie wywalczyła siedem medali olimpijskich, w tym trzy złote.
Robert Brylewski (1961-2018) – polski artysta wykonujący muzykę rockową oraz reggae. Założyciel zespołów Brygada Kryzys, Izrael i Armia. Miał ogromny wpływ na rozwój muzyki rockowej i niezależnej w naszym kraju. Zmarł po pobiciu. Helena Dunicz-Niwińska (1915-2018) – polska skrzypaczka i więźniarka niemieckich obozów koncentracyjnych. W 1943 r. trafiła z matką do Auschwitz-Birkenau. Zaangażowano ją do kobiecej orkiestry, z którą grała zarówno podczas codziennych wydarzeń obozowych, jak i na specjalnych, wieczornych koncertach dla SS-manów, dla których wykonywała m.in. utwory Wolfganga Amadeusa Mozarta. Ewakuowana w styczniu 1945 r. trafiła do kolejnych niemieckich obozów koncentracyjnych w Ravensbrück i Neustadt-Glewe. Jarosław Kozidrak (1955-2018) – muzyk rockowy, założyciel zespołu Bajm i starszy brat Beaty Kozidrak; skomponował takie hity jak „Józek, nie daruję Ci tej nocy” czy „Dwa serca, dwa smutki”.
Gen. bryg. Stanisław Rogowski (1925-2018) – oficer Wojska Polskiego, żołnierz Armii Polskiej w ZSRR, z którą przeszedł szlak od Smoleńska do Berlina. Ralph Santolla (1966-2018) – gitarzysta metalowy, członek m.in. zespołów Death, Deicide i Obituary. Anthony Bourdain (1956-2018) – amerykański kucharz i celebryta pochodzenia francuskiego. Jahseh Dwayne Ricardo Onfroy ps. XXXTentacion (1998-2018) – amerykański raper. Vincent Paul Abbott (1964-2018) – amerykański perkusista, członek m.in. rockowego zespołu Pantera.
LIPIEC 2018
Olga Aleksandra Sipowicz „Kora” (1951-2018) – wybitna piosenkarka, wykonująca m.in. muzykę rockową i wieloletnia wokalistka zespołu Maanam, jednej z najpopularniejszych polskich grup lat 80. i 90. Wylansowała wiele hitów, do których napisała słowa, m.in. „Boskie Buenos”, „Chcę ci powiedzieć coś”, „Żądza pieniądza”, „O! nie rób tyle hałasu”, „Krakowski spleen”, „Kocham cię, kochanie moje”, „To tylko tango”, „Lipstick on the glass” i „Lucciola”.
Tomasz Stańko (1968-2018) – wybitny trębacz jazzowy, kompozytor, jeden z najbardziej znanych polskich jazzmanów na świecie. Nagrał około 40 albumów, skomponował muzykę do kilkudziesięciu filmów, koncertował na całym świecie. Występował i nagrywał m.in. z Krzysztofem Komedą czy Krzysztofem Pendereckim.
SIERPIEŃ 2018
gen. bryg. Zbigniew Ścibor-Rylski (1917-2018) – były żołnierz AK i powstaniec warszawski. Uczestniczył w kampanii wrześniowej w stopniu podchorążego, po jej zakończeniu dostał się do niemieckiej niewoli. Od 1940 roku działał w konspiracji. Podczas powstania był dowódcą kompanii „Motyl” w batalionie „Czata 49” Zgrupowania „Radosław”. Za walki na Woli odznaczono go Krzyżem Walecznych. Po upadku powstania awansowany do stopnia majora pozostawał w konspiracji. Po wojnie zmienił nazwisko i nie ujawnił się, obawiając się represji ze strony komunistycznych władz. Od 1989 roku działał w środowiskach kombatanckich.
Rick Genest „Zombie Boy” (1985-2018) – kanadyjski model i celebryta. Karierę zawdzięczał pokryciu większości ciała tatuażami przedstawiającymi ludzki szkielet. Był przez moment bezdomny, w końcu został wypatrzony przez piosenkarkę Lady Gagę i jeden z domów mody. Występował w teledyskach, filmach, serialach, pojawiał się na okładkach najważniejszych czasopism modowych – „Vanity Fair”, „GQ” czy „Vogue”. Zginął tragicznie, najpewniej popełnił samobójstwo.
John McCain (1936-2018) – amerykański wojskowy i polityk. Pochodził z rodziny o wojskowych tradycjach. Jego dziadek, John Sr. i ojciec, John Jr. byli admirałami Marynarki Wojennej USA. Uczestniczył w wojnie w Wietnamie, w październiku 1967 roku został zestrzelony nad Hanoi i trafił do niewoli. Do USA wrócił w marcu 1973 roku. Po kilku latach zaangażował się w politykę. W 1982 roku został wybrany do Izby Reprezentantów, a od 1987 zasiadał w Senacie. W 2000 i 2008 roku starał się o prezydenturę z ramienia Partii Republikańskiej, za pierwszym razem nominację otrzymał George W. Bush, za drugim razem McCain przegrał wybory z Barackiem Obamą.
Kofi Annan (1938-2018) – ghański dyplomata, sekretarz generalny ONZ w latach 1997–2006 i laureat Pokojowej Nagrody Nobla. Angażował się w rozwiązanie konfliktów m.in. w Iraku i na Bliskim Wschodzie.
WRZESIEŃ 2018
Burt Reynolds (1936-2018) – ceniony amerykański aktor. Często wcielał się w role sympatycznego, choć nieco cynicznego zawadiaki, idącego pod prąd, jak choćby w filmach z serii „Mistrz kierownicy ucieka” czy „Wyścig armatniej kuli”.
Eugenia Joanna Pawel-Kroll (1974-2018) – graficzka, malarka, rysowniczka i scenarzystka komiksowa tworząca jako Szarlota Pawel. Studiowała na Wydziale Grafiki warszawskiej ASP, gdzie jej nauczycielem rysunku komiksowego był Henryk Jerzy Chmielewski, czyli Papcio Chmiel. Stworzyła serię komiksów o Jonce, Jonku i Kleksie, na których wychowywały się pokolenia Polaków. Jacek Wilczur (1925-2018) – były żołnierz AK i BCh.
PAŹDZIERNIK 2018
Paul Allen (1953-2018) – amerykański przedsiębiorca oraz filantrop, współzałożyciel wraz z Billem Gatesem korporacji Microsoft, jeden z najbogatszych ludzi na świecie.
Wacław Sikorski ps. Bocian (1925-2018) – żołnierz wyklęty, były członek AK oraz już po wojnie Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” i PKB Start. W 1848 roku został aresztowany przez UB i poddany brutalnemu śledztwu. Po procesie kiblowym skazano go na karę śmierci. W celi śmierci spędził ponad trzy miesiące. Ostatecznie więzienie opuścił w 1956 roku.
Edward Dwurnik (1943-2018) – światowej sławy malarz i grafik. Uchodził za jednego z najbardziej pracowitych polskich malarzy, stworzył około 5 tysięcy obrazów i 10 tysięcy rysunków. Jego prace cechowało specyficzne połączenie realizmu w przedstawianiu świata z symbolizmem, a także gorzkie poczucie humoru. Głównymi tematami jego twórczości były Warszawa oraz historia.
Zmarli pod koniec 2017 roku
LISTOPAD 2017
Alina Janowska (1923-2017) – wybitna aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna. Podczas wojny została aresztowana przez gestapo i oskarżona o współpracę z podziemiem i pomoc rodzinie żydowskiej. Była więźniem Pawiaka, wielokrotnie przesłuchiwano ją na Szucha. Już 1 sierpnia przyłączyła się do powstania warszawskiego, była łączniczką dowództwa batalionu AK „Kiliński” ps. Alina. Po wojnie występowała w popularnych filmach i serialach, m.in. „Podróż za jeden uśmiech”, „Wojna domowa” czy „Złotopolscy”.
Janusz Wójcik (1953-2017) – były piłkarz i trener. Jego największym sukcesem w karierze trenerskiej było srebro z reprezentacją olimpijską na igrzyskach w Barcelonie w 1992 r. Prowadził również pierwszą reprezentację w latach 1997-99. Zamieszany w aferę korupcyjną. W 2005 r. został wybrany na posła z Samoobrony.
Malcolm Young (1953-2017) – australijski muzyk rockowy, gitarzysta i założyciel zespołu AC/DC. Współtwórca największych hitów australijskiej grupy. Z zespołu odszedł w 2014 r. ze względu na udar mózgu, który doprowadził go do demencji.
Salvatore Toto Riina (1930-2017) – włoski mafioso, były najpotężniejszy boss sycylijskiej cosa nostry. Ocenia się, że własnoręcznie zabił około 40 osób, zaś zlecił zabójstwo kilkuset. Z powodu okrucieństwa urodzony w Corleone gangster miał pseudonim „La Belva” (Bestia). Był skazany na 26-krotne dożywocie.
GRUDZIEŃ 2017
Stanisław Terlecki (1955-2017) – były piłkarz reprezentacji Polski. Był jednym z największych talentów w historii polskiego futbolu, obdarzony wyjątkowymi umiejętnościami technicznymi i niezwykłą fantazją, także poza boiskiem. Inteligentny i bezkompromisowy, często podpadał władzom związku, które w końcu złamały jego karierę.
Yach Paszkiewicz, wł. Jan Paszkiewicz (1958-2017) – ceniony reżyser teledysków, nazywany ojcem polskiego teledysku. Stworzył ponad 400 klipów dla takich zespołów jak DeMono, Kult, Kazik Staszewski czy Budka Suflera. Był organizatorem zapewne pierwszego festiwalu teledysków w Europie Yach Film.
Kazimierz Piechowski (1919-2017) – były żołnierz AK i więzień niemieckiego obozu Auschwitz-Birkenau. Po zatrzymaniu przez gestapo był torturowany i więziony m.in. na Montelupich. Do Oświęcimia trafił z drugim transporcie i otrzymał numer obozowy 918. Uczestniczył w apelu, podczas którego o. Maksymilian Kolbe ofiarował swoje życie za życie Franciszka Gajowniczka. 20 czerwca 1942 r. wraz z por. AK Stanisławem Jasterem, ukraińskim mechanikiem Eugeniuszem Benderą i księdzem Józefem Lempartem ukradli mundury i samochód należący do SS i wyjechali główną bramą. Była to najbardziej spektakularna ucieczka z Auschwitz. Do końca wojny działał w AK, za co prześladowano go w PRL.
źródło: PAP
KJ
© Artykuł jest chroniony prawem autorskim. Wykorzystanie tylko pod warunkiem podania linkującego źródła.
Inne tematy w dziale Kultura