O tym, że śmiertelnie groźny jest muchomor sromotnikowy, wie każdy grzybiarz. Tymczasem popularna olszówka - choć nie trująca - też może nam poważnie zaszkodzić.
Lekarze, naukowcy i grzyboznawcy ostrzegają przed nieostrożnym zbieraniem grzybów. Zjedzenie trującego grzyba może skończyć się ciężkim zatruciem, a nawet śmiercią. Najczęściej zabija muchomor sromotnikowy; wystarczy zjeść 50 gramów tego grzyba, aby stracić zdrowie, a nawet życie. Śmiertelnie niebezpieczna jest zawarta w nim amanityna, która rozkłada komórki wątroby. Organ jest nie do uratowania i potrzebny jest przeszczep. Do zatrucia muchomorem sromotnikowym dochodzi jednak dość rzadko, ponieważ grzybiarze znają ten grzyb dość dobrze i uważają przy zbieraniu.
Najczęstszą przyczyną hospitalizacji z powodu zatrudnia grzybami jest pospolita olszówka - mówi dr Marta Wrzosek, rzecznik Polskiego Towarzystwa Mykologicznego. Jest to pospolity grzyb, który nie zabija, ale może powodować reakcję alergiczną. Wywołuje ją inwolutyna - substancja, która odkłada się w wątrobie, a organizm w zależności od tego, jaką ma na nią odporność, reaguje alergicznie po pierwszym lub kolejnym spożyciu. Alergiczna reakcja organizmu polega na rozpadzie czerwonych krwinek, w wyniku czego niezbędna jest transfuzja krwi.
Grzybiarz i grzyboznawca, Justyn Kołek, który z wykładami o roli grzybów w przyrodzie i tym, jak bezpiecznie je zbierać, odwiedza m.in. szkoły, przekonuje, że aby mieć absolutną pewność czy zebrane przez nas grzyby nie są trujące, nie powinniśmy wkładać do koszyka tych, które od spodu kapelusza mają blaszki. - Grzyby, które zabijają, zawsze mają od spodu blaszki - ostrzega. Dr Wrzosek dodaje, że nawet wytrawni znawcy grzybów mogą pomylić muchomora sromotnikowego z innym grzybem. A, jak podkreślają lekarze, najczęściej to właśnie ci znający się na grzybach najlepiej, padają ofiarą śmiertelnych zatruć.
Objawy zatrucia grzybami
Pierwsze objawy zatrucia grzybami są zawsze takie same, bez względu na rodzaj grzyba: ból brzucha, wymioty i biegunki. W przypadku grzybów śmiertelnie trujących te objawy mogą być silniejsze, mogą przypominać grypę wirusową (stan podgorączkowy, dreszcze, bóle mięśni i stawów). Po pierwszych objawach następuje okres utajenia, w trakcie którego zaczynamy czuć się lepiej i to osłabia naszą czujność. Nawrót choroby to bardzo silna biegunka z krwią i żółciejąca twarz. Jak podkreśla Justyn Kołek, wtedy najczęściej jest już zbyt późno, żeby uratować życie. Dlatego alarmuje, by nie lekceważyć jakichkolwiek niepokojących objawów, które wystąpią po zjedzeniu grzybów z lasu. Jeżeli od razu skontaktujemy się z lekarzem, czeka nas tylko płukanie żołądka. Niezwykle ważny jest czas. To on ratuje nasze życie.
Lekarze przypominają o zasadach pierwszej pomocy przy zatruciu grzybami - należy wówczas natychmiast sprowokować wymioty, a także zabezpieczyć wymiociny, kał, mocz i resztki potrawy grzybowej do badania, od którego wyników będzie zależał sposób leczenia chorego. Oczywiście należy także natychmiast wezwać pogotowie lub udać się do szpitala.
Justyn Kołek podkreśla, że nie należy wierzyć w popularne przesądy, mówiące np. o tym, że trzeba poczuć smak grzyba, co pozwoli nam rozpoznać, czy mamy do czynienia z dobrym czy trującym. Kołek ostrzega, że często grzyby które mają smak gorzki lub są piekące, zawierają w sobie substancje lecznicze (jak np. goryczak żółciowy) i są niejadalne ze względu na smak, natomiast grzyby powodujące śmiertelne zatrucia są smaczne i mają piękny zapach.
Lekarze przypominają też, że wiele śmiertelnie trujących dla człowieka grzybów jest jadalnych dla zwierząt. Dlatego fakt, że grzyb został np. nadjedzony przez ślimaki nie oznacza, że nie jest on trujący.
Innym niebezpiecznym przesądem jest przekazywana z pokolenia na pokolenie informacja o tym, że do gotujących się grzybów należy wrzucić cebulę lub łyżeczkę, a jeżeli ściemnieje - znaczyć to ma, że wśród grzybów jest śmiertelnie trujący. Żaden śmiertelnie trujący grzyb nie ma takich właściwości - ostrzegają lekarze.
Joanna Trybuchowska
źródło: PAP
© Artykuł jest chroniony prawem autorskim. Wykorzystanie tylko pod warunkiem podania linkującego źródła.
Artykuł współfinansowany z funduszu prewencyjnego PZU.
Inne tematy w dziale Rozmaitości
