MSZ inaczej niż PiS: Polska zrzekła się reparacji wojennych od Niemiec

Gabinet Marka Belki w 2004 roku zrzekł się reparacji wojennych od Niemiec, a to stanowisko nie uległo zmianie - odpowiada MSZ posłowi PiS, Adamowi Ołdakowskiemu. Politycy partii rządzącej sprawdzają szanse uzyskania zadośćuczynienia za wywołanie II wojny światowej.

Arkadiusz Mularczyk oczekuje na informacje od Biura Analiz Sejmowych, jakie są prawne instrumenty uzyskania reparacji wojennych i czy Niemcy komukolwiek wypłacały rekompensaty. Adam Ołdakowski z PiS zapytał natomiast resort spraw zagranicznych, czy i kiedy rząd Beaty Szydło zamierza wystąpić do Niemiec w tej sprawie.

- Polska doktryna skłania się ku stanowisku, że oświadczenie z 1953 roku stanowi wiążący jednostronny akt Państwa Polskiego - odpowiedział Marek Magierowski, cytowany przez "Gazetę Wyborczą". Wiceszef MSZ przypomniał, że zgodnie z ustaleniami poczdamskimi, reparacje od Niemiec miały zostać wypłacone równocześnie z sowiecką rekompensatą. W 1953 r. Polska zrzekła się reparacji zarówno od NRD jak i RFN.

- Polska w 1953 roku zrzekła się reparacji wojennych od Niemiec, co potwierdził gabinet Marka Belki w 2004 roku. Od tego czasu stanowisko polskiego rządu się nie zmieniło - brzmi odpowiedź Magierowskiego w imieniu ministra Witolda Waszczykowskiego. - Rzeczpospolita Polska przestrzega wiążącego ją prawa międzynarodowego - powołał się na zapis konstytucji. Poseł Ołdakowski nie ukrywał zdziwienia - w korespondencji zaznaczył, że MSZ powinno bardziej wsłuchać się w wolę Polaków. Z kolei według Mularczyka, polska dyplomacja nie przeprowadziła pełnej analizy problemu reparacji wojennych, bo odpowiedź byłaby zupełnie inna.

- Czy za te gigantyczne szkody, których tak naprawdę nie odrobiliśmy do dziś, bo straty w ludziach, straty w elitach są właściwie nie do odrobienia – to trzeba pięciu czy siedmiu pokoleń, żeby to nadrobić – otrzymaliśmy jakiekolwiek odszkodowanie? Nie! Polska nigdy nie zrzekła się tych odszkodowań - przypominał Jarosław Kaczyński na kongresie PiS.

- Sprawa jest trudna, wynika z faktu, iż przez wiele dziesięcioleci mieliśmy olbrzymie zaniedbania, czasem niechęć, presja państwa hegemona, które dominowało tutaj przez 45 lat - uważa Witold Waszczykowski, który udzielił niedawno wywiadu TVP. - Bardzo trudno będzie podjąć rozmowę z Niemcami, mając tego typu opozycję we własnym kraju, ponieważ Niemcy będą mogli wykorzystać tę opozycję do pewnych rozgrywek politycznych przeciwko tym, którzy będą chcieli podjąć rzeczowe negocjacje prawno-polityczne na temat ewentualnych reparacji - dodał.

MSZ opublikowało wyjaśnienia do artykułu "Gazety Wyborczej". Poniżej przedstawiamy pełną treść komunikatu:

"1. Ministerstwo Spraw Zagranicznych, w swojej odpowiedzi na interpelację posła Adama Ołdakowskiego, przywołuje m.in. stanowisko rządu RP z 2004, stwierdzając, że nie uległo ono zmianie. Od tamtego czasu bowiem nie były podejmowane formalno-prawne decyzje w tym zakresie. Sformułowanie to jest wyłącznie opisem istniejącego stanu faktycznego. Nieuprawnione jest więc wyciąganie z niego wniosku, że obecny rząd „podtrzymuje” stanowisko z 2004 r. bądź, że „nie popiera reparacji”.

2. We wspomnianym piśmie mowa jest także o wcześniejszej uchwale Rady Ministrów PRL z 23 sierpnia 1953 roku. MSZ zaznacza, iż „[…] polska doktryna skłania się ku stanowisku”, iż oświadczenie to „stanowi wiążący, jednostronny akt Państwa Polskiego – podmiotu prawa międzynarodowego”. MSZ jednocześnie podkreśla, iż „niektórzy przedstawiciele polskiej doktryny podważają takie rozumowanie”.

3. W tej samej odpowiedzi poseł Adam Ołdakowski został poinformowany, iż "obecnie z uwagi na oświadczenie z 1953 r. oraz jego potwierdzenie przez rząd RP w 2004 r. możliwość skutecznego wystąpienia z roszczeniami reparacyjnymi wymaga dalszych analiz". Obecnie MSZ, wspólnie z innymi instytucjami państwowymi, kompleksowo bada przedmiotową problematykę. Na ten temat właśnie wypowiadał się Minister Witold Waszczykowski podczas wywiadu dla telewizji internetowej "wPolsce.pl". Stwierdzenie to pozostaje aktualne".

Źródło: Gazeta Wyborcza