Pomaganie innym sprzyja zdrowiu, zwłaszcza seniorów

Seniorzy, którzy pomagają i udzielają wsparcia innym ludziom żyją dłużej i są zdrowsi – wskazują badania.  

Najnowsza praca na ten temat ukazała się pod koniec grudnia 2016 roku na łamach pisma “Evolution and Human Behavior”. Międzynarodowy zespół naukowców, którym kierowała Sonja Hilbrand z Uniwersytetu w Bazylei przeprowadził analizę danych, które zebrano w latach 1990-2009 wśród ponad 500 seniorów w wieku od 70 do 103 lat (w ramach badania Berln Ageing Study).

Okazało się, że ci, którzy pomagali zarówno członkom rodziny, jak i ludziom niespokrewnionym, żyli dłużej w porównaniu z rówieśnikami, którzy nie udzialali wsparcia i pomocy innym osobom. Na przykład, seniorzy, którzy pomagali dzieciom w opiece nad wnukami (ale nie byli głównymi opiekunami wnuków!), mieli o 37 proc. niższe ryzyko zgonu w kolejnej dekadzie, niż rówieśnicy, którzy tego nie robili. Seniorzy, którzy nie mieli wnuków, ale pomagali dzieciom w inny sposób – np. w domu, również byli mniej narażeni na zgon.  

Także pomaganie niespokrewnionym ludziom miało korzystny wpływ na długość życia. Starsze bezdzietne osoby, które udzielały wparcia emocjonalnego innym, żyły średnio trzy lata dłużej niż seniorzy, którzy nie angażowali się w taką pomoc.   

Najnowsze wyniki potwierdzają wcześniejsze obserwacje na ten temat. We wrześniu 2014 r. na łamach pisma „Psychological Bulletin” ukazał się przegląd 73 badań na temat wpływu wolontariatu na zdrowie osób w średnim i starszym wieku. Zespół naukowców z Kanady i USA doszedł do wniosku, że ci, którzy poświęcają jakąś część wolnego czasu na pomaganie innym, są zdrowsi, mniej narażeni na depresję i dłużej żyją. Duże korzyści z wolontariatu odnoszą również osoby cierpiące na choroby przewlekłe. 

Autorzy pracy wyliczyli, że optymalna dla zdrowia starszych osób jest umiarkowana aktywność w ramach wolontariatu, tj. około 100 godzin rocznie, bądź 2-3 tygodniowo. Intensywniejsze angażowanie się w pomaganie innym nie przynosi dodatkowych korzyści zdrowotnych. 
  
“Pomaganie innym ludziom nie powinno być postrzegane jako panaceum na dłuższe życie” - przestrzega współautor pracy na łamach pisma “Evolution and Human Behavior” Ralph Hertwig z  Max-Planck-Institute fur Bildungsforschung w Berlinie. “Umiarkowane zaangażowanie w pomoc innym ma pozytywny wpływ na zdrowie. Jednak wcześniejsze badania wykazały, że zbytnie poświęcanie się dla ludzi może być przyczyną stresu, który negatywnie oddziałuje na zdrowie psychiczne i fizyczne” - przypomina badacz. Przykładem tego są wyniki badań dotyczące osób, które przez długi czas opiekują się ciężko chorym krewnym. 

Co ciekawe, badania wskazują, że angażowanie się w pomoc dla innych przynosi korzyści zdrowotne głównie osobom w średnim i starszym wieku, ale nie ludziom młodszym, tj. przed 40-tką. W sierpniu 2016 r. w piśmie "The BMJ" (kiedyś British Medical Journal) ukazała się na ten temat praca naukowców brytyjskich z Uniwersytetu w Southampton. 

Autorzy tego badania spekulują, że wolontariat jest szczególnie korzystny dla osób w późniejszym wieku (i to niezależnie od ich statusu społecznego, stanu cywilnego, zdrowia czy wykształcenia), dlatego, że pomaga im nawiązywać i utrzymać relacje z innymi ludźmi, a przez to zapobiec izolacji społecznej. Daje też poczucie celu i poprawia samoocenę.  

JM

© Artykuł jest chroniony prawem autorskim. Wykorzystanie tylko pod warunkiem podania linkującego źródła.

Artykuł współfinansowany z funduszu prewencyjnego PZU.